Cinsiyet Düzeltilmesi İstemi
DAVACININ TALEBİNİN ÇEKİŞMESİZ YARGI KAPSAMINDA OLMADIĞI – UYUŞMAZLIĞIN ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNDE GÖRÜLÜP SONUÇLANDIRILMASI GEREĞİ – ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNİN YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİ
T.C YARGITAY
20.Hukuk Dairesi
Esas: 2015 / 16222
Karar: 2016 / 5
Karar Tarihi: 11.01.2016
ÖZET: Dava, davacının cinsiyet değişikliğine izin istemine ilişkindir. Davacının talebinin çekişmesiz yargı kapsamında olmadığı, adı geçen Kanun maddeleri uyarınca asliye hukuk mahkemesinde görüleceği Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun ilâmıyla da benimsenmiş olup, bu nedenle Kanunun maddesi kapsamında olan uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
(5490 S. K. m. 36) (6100 S. K. m. 382, 383)
Dava: Taraflar arasındaki cinsiyet düzeltilmesi istemine ilişkin davada Karşıyaka 1. Asliye Hukuk ve Karşıyaka 3. Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
Karar: Dava, davacının cinsiyet değişikliğine izin istemine ilişkindir.
Karşıyaka 1. Asliye Hukuk Mahkemesince, davanın çekişmesiz yargı niteliğinde olduğu ve görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
Karşıyaka 3. Sulh Hukuk Mahkemesi ise, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1/a bendi uyarınca görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğu, bu hususta özel kanunda açık düzenleme bulunduğundan bahisle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur.
Cinsiyet değişikliğine izin istemi, 6100 sayılı HMK’nın 382/2-a-2 maddesinde çekişmesiz yargı işi olarak düzenlenmiştir. HMK’nın 383. maddeye göre çekişmesiz yargı işinde görevli mahkeme aksine bir düzenleme olmadığı surette sulh hukuk mahkemesidir.
5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesinin 1/a bendinde, nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davalarının düzeltmeyi isteyen şahısların yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılacağı hükme bağlanmıştır. Davacının talebinin çekişmesiz yargı kapsamında olmadığı, adı geçen Kanun maddeleri uyarınca asliye hukuk mahkemesinde görüleceği Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 25/12/2013 gün ve 2013/18-464 E. – 2013/1698 K. sayılı ilâmıyla da benimsenmiş olup, bu nedenle 5490 sayılı Kanunun 36/1-a ve b maddesi kapsamında olan uyuşmazlığın asliye hukuk mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Karşıyaka 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine 11.01.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.