TCK m 41 İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme

MADDE 41.- (1) İştirak halinde işlenen suçlarda, sadece gönüllü vazgeçen suç ortağı, gönüllü vazgeçme hükümlerinden yararlanır.

• Suçun;

1. Gönüllü vazgeçenin gösterdiği gayreti dışında başka bir sebeple işlenme­miş olması,
2. Gönüllü vazgeçenin bütün gayretine rağmen işlenmiş olması, Hallerinde de gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanır.

41.maddede, iştirak halinde işlenen suçlarda suç ortaklarından birinin gönüllü vazgeçmesinin (36.md.) ceza sorumluluğu üzerindeki etkisi düzenlenmiştir. Ceza hukuku sistemimiz açısından, bu düzenleme 5237 sayılı TCK.nun getirdiği yenilik­lerden biridir.

İştirak İlişkisi ve Gönüllü Vazgeçme (41/l.f.)

41.maddenin 1.fıkrasında “iştirak halinde işlenen suçlarda, sadece gönüllü vaz­geçen suç ortağı, gönüllü vazgeçme hükümlerinden yararlanır” denilmek suretiyle kural olarak, iştirak halinde işlenen suçlarda yalnızca gönüllü vazgeçen suç ortağı­nın gönüllü vazgeçme (36.md.) hükümlerinden yararlanabileceği hükme bağlanmış­tır. Bir suç işleme konusunda alınmış olan müşterek bir karar çerçevesinde suçun icrasına başlandıktan sonra, suç ortaklarından birisi suçun icrası aşamasında suçu işlemekten vazgeçmiş olabilir. Böyle bir durumda vazgeçmenin sonuçlarından diğer suç ortakları yararlanamayacak, sadece gönüllü vazgeçen suç ortağı TCK.nun 36. maddesi hükmünden yararlanabilecektir. Gönüllü vazgeçme nedeniyle suçun işlene- memesi halinde ise diğer ortaklar teşebbüs hükümlerine göre sorumlu tutulacaklardır.

Gönüllü Vazgeçen Suç Ortağının Bundan Yararlanabileceği Diğer Haller (41/2. f.)

41.maddenin 2.fıkrasında gönüllü vazgeçen suç ortağının bundan yararlanabile­ceği diğer haller gösterilmiştir.

Bu hallerden birincisi, suçun; gönüllü vazgeçenin gayreti dışında başka bir se­beple işlenmemiş olmasıdır. Bu halde de gönüllü vazgeçen suç ortağını gönüllü vazgeçme hükümlerinden yararlandırmak gerekecektir. Örneğin, suç ortaklarından birisi suçun icra hareketleri aşamasında suçu işlemekten gönüllü olarak vazgeçmiş, fakat bilahare diğer suç ortakları kolluk kuvvetlerinin olaya müdahalesi sonucu suçu işleyememişlerse, daha önce gönüllü vazgeçmiş olan suç ortağı gönüllü vaz­geçme hükümlerinden yararlanacaktır.

Bu hallerden İkincisi ise, suçun; gönüllü vazgeçenin bütün gayretine rağmen iş­lenmiş olmasıdır. Örneğin, suçun işleyişine iştirak eden, başlangıçta diğer ortaklarla birlikte müşterek suç işleme kararı alan suç ortaklarından birisi, suçun icrası aşama­sında gönüllü vazgeçmekle yetinmeyerek suçun işlenmesini önlemek için aynca elinden gelen gayreti göstermesine karşın diğer suç ortaklarının bu suçu işlemiş olmaları halinde dahi, gönüllü vazgeçen ve suçun işlenmemesi için gayret sarfeden suç ortağı gönüllü vazgeçme hükümlerinden yararlanacaktır. Ancak, bu durumda suç ortağının gönüllü vazgeçme anına kadar gerçekleştirdiği fiillerin bağımsız bir suç oluşturması durumunda, gönüllü vazgeçen suç ortağı yalnızca bu suçtan so­rumlu tutulacaktır.