TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu ve Cezası

MADDE 105.- (1) Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikâyeti üzerine, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adli para cezasına hükmolunur.

(2) (Değişik: 29.06.2005-5377/13.md.) Bu fiiller, hiyerarşi, hizmet veya eğitim ve öğretim ilişkisinden ya da aile içi ilişkiden kaynaklanan nüfuz kötüye kullanıl­mak suretiyle ya da aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanıla­rak işlendiği takdirde, yukarıdaki fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında artırı­lır. Bu fiil nedeniyle mağdur; işi bırakmak, okuldanveya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise, verilecek ceza bir yıldan az olamaz.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Açıklama

105.Maddede yer verilen “cinsel taciz” suçu, 765 sayılı ETCK.nun 421. madde­sinde düzenlenen “söz atma ve sarkıntılık” suçunun tam bir karşılığı olmayıp, sa­dece “söz atma” fiilini kapsayan yeni bir düzenlemedir.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Suçla Korunan Hukuksal Değer

Yasa koyucu, kişinin vücut dokunulmazlığının ihlali niteliği taşımayan cinsel davranışlarla gerçekleştirilen “cinsel taciz” fiilini suç olarak düzenlemekle, cinsel özgürlüğün daha geniş bir çerçevede korunmasına olanak sağlamayı amaçlamıştır. Korunmak istenilen hukuksal yarar, cinsel tercih hak ve özgürlüğüdür. Cinsel taci­zin, “birey ve bireylerin edep ve iffetlerine yönelik rahatsız edici nitelikte hareket­ler” olduğu da gözetildiğinde, dolayısıyla mağdurun cinsel taciz fiiliyle zedelenen ahlak temizliği, edep ve iffet duygusunun da korunmak istendiği söylenebilir.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Suçun Faili

Cinsel taciz suçunun faili, herhangi bir kişi olabilir. maddenin 2. fıkrasında, failin bu suç, hiyerarşi veya hizmet ilişkisinden kaynaklanan nüfuzu kötüye kullanarak ya da aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanarak veya eğitim veya öğretim ilişkisinden kaynaklanan nüfuzu kötüye kullanarak işleme­si bu suçun nitelikli halleri olarak belirlenmiştir. Suçun faili erkek veya kadın olabilir.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Suçun Mağduru

Bu suçun mağduru da erkek veya kadın olabilir. Suç farklı veya aynı cinsteki kişiye karşı işlenebilir. Ancak, mağdurun çocuk (YTCK 6/1-b) olması halinde, her türlü cinsel davranış, 103.maddede tanımlanan “çocukların cinsel istismarı” suçunu oluşturur.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Suçun Maddi Unsuru

Bu suçun maddi unsuru, cebir, bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz etmektir.

Cinsel taciz, kişinin vücut dokunulmazlığının ihlali niteliği taşımayan cinsel . davranışlarla gerçekleştirilebilir. Madde gerekçesindeki tanıma göre, “cinsel taciz”, cinsel yönden, ahlak temizliğine aykırı olarak mağdurun rahatsız edilmesinden ibarettir. Cinsel taciz Türkçe Sözlükte, “ahlaksızca veya uluorta veya gizlice söz ve davranışlarla karşı cinse eziyet etme, tedirginlik ve sıkıntı verme”, “çalışma haya­tında ekonomik güç, üst makam veya başkaca etkili bir göreve sahip olanların, ge­nellikle karşı cinsi ahlak dışı bir takım tutum ve davranışla cinsel yönden sıkıntıya sokup rahatsız etmesi” şeklinde tanımlanmaktadır. Ancak, 105.maddedeki düzen­leniş biçimine göre cinsel tacizin mağdur ve faili karşı cinsten olabileceği gibi aynı cinsten de olabilir.

Cinsel taciz (söz, yazı, resim gibi) icrai herhangi bir davranışla gerçekleştirilebi­lir. Önemli olan eylemin cinsel amaçlı olarak yapılmasıdır. Birine cinsel ilişiki teklif etmek, cinsel içerikli organını göstermek, kişiyi ısrarla takip ederek cinsel içerikli söz atmak, bu anlamda cinsel taciz suçunu oluşturur. Cinsel taciz oluşturan eylemin mağdurun vücuduna temas etmemesi gerekir. Aksi takdirde, cinsel saldırı veya çocukların cinsel istismarı suçu söz konusu olur. Ayrıca eylem doğrudan mağdura yönelik yapılmalıdır. Mağdurun başkasına yapılan hareketler, cinsel taciz suçunu değil koşulları mevcutsa hakaret suçunu oluşturur. Bu suç, mektupla, telefonla, araya üçüncü bir kişi sokularak da işlenebilir.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Suçun Manevi Unsuru

Bu suç ancak kasten işlenebilir. Fail “cinsel amaçlı” olarak yani cinsel arzularını tatmin gayesi ile hareket etmesi gerekir. Hâkim, somut olayda failin cinsel amaçlı hareket edip etmediğini olayın özelliklerine göre belirleyecektir. Cinsel amaçla ha­reket edilmediğinin belirlenmesi halinde fail, eylemin niteliğine göre ilgili suç hü­kümleri (örneğin hakaret, tehdit gibi) uyarınca cezalandırılır.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Suçun Nitelikli Halleri

Maddenin 2.fıkrasmda, bu fiillerin, hiyerarşi, hizmet veya eğitim ve öğretim iliş­kisinden ya da aile içi ilişkiden kaynaklanan nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle ya da aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanılarak işlenmesi cezanın ağırlaştırılmasını gerektiren nitelikli haller olarak belirlenmiştir. Bu durumlarda verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır. Bu fiil nedeniyle mağdur, işi bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise, verilecek ceza bir yıldan az olamayacaktır.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Teşebbüs

Cinsel taciz suçuna teşebbüs mümkündür. Fail, cinsel taciz suçu­nun icrasına elverişli hareketlerle başlayıp da eylemini elinde olmayan engel sebep­lerle tamamlayamadığı takdirde suça teşebbüs hali söz konusu olur. Örneğin, failin yazdığı aşk mektuplarının mağdurun eline ulaşamaması veya mağdureye el kol hareketleri ile birlikte olma isteğini belirtirken failin, başkaları tarafından engellen­mesi nedeniyle hareketlerine devam edememesi halinde suç teşebbüs halinde kal­mış olabilir. Gönüllü vazgeçme (36.md.) halinde fail, o ana kadar işlediği fiil esa­sen bir suç oluşturuyorsa sadece o suça ait ceza ile cezalandırılır.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu İştirak

Bu suç bakımından iştirakin her şekli (müşterek faillik, azmettirme veya yardım etme) mümkündür. Örneğin, cinsel ilişkiye davet eden mektubu mu­hatabına ulaştıralı kimse, yardım eden (39.md.) konumunda suça iştirak etmiş olur.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu İçtima

Cinsel taciz suçu zincirleme suç (43.md.) biçiminde işlenebilir. Failin aynı suç işleme kararıyla makul zaman aralıklarıyla değişik zamanlarda aynı kişiye karşı cinsel taciz sayılan fiilleri işlemesi halinde tek cezaya hükmolunur ve bu ceza 43/l.fıkra uyarınca artırılır. Aynı suçun birden fazla kişiye karşı tek fiille işlenmesi halinde de 43/2.fıkra uyannca zincirleme suç hükümleri uygulanacaktır. Örneğin failin cinsel organını birden fazla kişiye göstermesi halinde mağdur sayısınca değil zincirleme tek cinsel taciz suçu oluşur. Ancak, değişik kişilere karşı birden fazla fille işlenen cinsel taciz halinde mağdur sayısınca suç oluşur ve gerçek içtima hükümleri uygulanır. YTCK.nun 94/3.fıkrasında işkence fiilinin, cinsel taciz şeklinde gerçek­leşmesi hali bu suçun cezasının ağırlaştırılmasını gerektiren nitelikli hali olarak öngörüldüğünden, bu durumda bileşik suç (42.md.) hükümleri uyarınca fail sade­ce işkence suçundan sorumlu tutulur, ayrıca cinsel taciz suçundan dolayı ceza verilemez.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Kovuşturma

Cinsel taciz suçunun temel şeklinin (105/1.fıkra) soruşturulması ve kovuşturulması mağdurun şikâyetine tabidir. Şikâyetin CMK’nun 158. madde­sinde gösterilen makamlara yapılması gerekir. Şikâyet süresi fiilin ve failin öğrenil­diği tarihten itibaren altı aydır (YTCK 73.md.). şikâyetten vazgeçme halinde CMK’nun 223/8.maddesi uyarınca düşme kararı verilir. CMK’nun 253/4.fıkrası uya­rınca bu suç uzlaşmaya tabi değildir.

105.maddenin 2.fıkrasında düzenlenen nitelikli hallerin varlığı halinde ise soruş­turma ve kovuşturma şikâyete tabi değildir. Bu husus 29.6.2005 tarih ve 5377 sayılı Kanunla yapılan değişiklik gerekçesinde; “cinsel taciz suçunun nitelikli unsurları­nın gerçekleştiği durumlarda, soruşturma ve kovuşturmanın yapılması mağdurun şikâyetine bağlı değildir.” denilmek suretiyle vurgulanmıştır.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Görevli Mahkeme

5235 sayılı Kanunun lO.maddesi uyarınca bu suç dolayı­sıyla açılan davaya bakma görevi sulh ceza mahkemesine aittir.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Suçun Yaptırımı

Suçun temel şeklinin yaptırımı, üç aydan iki yıla kadar ha­pis veya adli para cezasıdır. Nitelikli unsurların varlığı halinde verilecek ceza yarı oranında artırılacaktır. Ancak bu fail nedeniyle mağdur; işi bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda kalmış ise, verilecek ceza bir yıldan az olamaz.

TCK m. 105 Cinsel Taciz Suçu Dava Zamanaşımı

YTCK.nun 66/1-e bendi uyarınca bu suçun dava zamana­şımı süresi sekiz yıldır.