Overbooking Hakkında Önemli Bilgiler

Önleme Amaçlı İletişimin Denetlenmesi

Önleme Amaçlı İletişimin Denetlenmesi

İletişimin denetlenmesi türleri

İletişimin denetlenmesi konusunda  hukukumuzda üç  ayrı düzenleme vardır.

Bunlardan birincisi MiT Kanunu‟nda düzenlenen istihbarat amaçlı iletişimin denetlenmesidir (MiTK m. 6).

İkincisi  ise, bu bölümde açıklanacak olan, PVSK Ek m. 7‟de ve Jandarma Kanunu Ek m. 5‟de düzenlenmiş olan, belli  suçların  işlenmesinin  önlenmesi  amacıyla  uygulanan önleme  amaçlı  iletişimin  denetlenmesidir.

Üçüncüsü  suç  işlendikten  sonra delil elde etmek amacıyla uygulanan  iletişimin denetlenmesidir (CMK 135). Bu konuya  ilerideki bahislerde yer verilmiştir.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu

Temmuz  2016  tarihinde  olağanüstü  hal  ilan  edilmesiyle  birlikte PVSK‟da gerek KHK‟lar gerekse yeni kanunlar ile önemli değişiklikler yapılmıştır.

671 sayılı KHK ile PVSK Ek m. 7/10 değiştirilerek, hem bu madde kapsamında önleme dinlemelerinin hem de CMK 135 kapsamında adli  amaçlı  iletişimin  denetlenmesi  tedbirinin,  kapatılan  TiB  yerine, Bilgi Teknolojileri ve  İletişim Kurumu bünyesinde  tek bir merkezden yürütüleceği düzenlemesi getirilmiştir.

2017-680 sayılı KHK ile aynı maddeye yeniden eklemeler yapılarak, polise Ek m. 7 kapsamında ülke seviyesinde kullanabildiği yetkileri sanal ortamda da kullanabilme yetkisi verilmiş ve internet üzerinden kullanabileceği yetkiler düzenlenmiştir.

2017-680 s. KHK, PVSK Ek m. 6‟ya da ek yaparak, polise, sanal ortamda  işlenen  suçlarda,  yetkili  Cumhuriyet  başsavcılığının  tespiti amacıyla,  internet  abonelerine  ait  kimlik  bilgilerine  ulaşma  ve  sanal ortamda araştırma yapma yetkisi vermiştir.

İletişimin suçu önleme amacı ile denetlenmesi

Önleme amaçlı iletişimin denetlenmesi PVSK Ek m. 7 ile düzenlenmiştir.  Bunun  dışında,  2803  sayılı  Jandarma  Teşkilat  Görev  ve Yetkileri Kanunu‟nda da paralel düzenleme vardır.

Jandarmanın  kendi  sorumluluk  alanında,  polisin  ülke  genelinde kullanabileceği  bu  yetki  kapsamında  iletişimin  tespiti,  dinlenmesi, kayda  alınması  ve  sinyal  bilgilerinin  değerlendirilmesi,  hâkim  kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Emniyet Genel Müdürünün, Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi Başkanının veya bilişim suçlarıyla sınırlı olmak üzere bilişim suçları  ile  ilgili daire başkanının yazılı emriyle yapılır.

Makul sebep: önleme amaçlı iletişim denetleme

PVSK  Ek  7. madde  ile  düzenlenen  suç  işlenmesinin  önlenmesi amacıyla  iletişimin  denetlenmesi  açısından  da  örgütsel  faaliyet  kapsamında  suçlar  işlendiğinde ve bu  suçların  ileride de  işlenebileceğini gösteren makul sebepler bulunması gerekir.

Söz konusu maddede bu açıkça yazılmış olmasa bile, Ek 7. maddenin 2. fıkrasında sayılan suçların ve yeni eklenen bilişim suçlarının önlenmesi amacıyla bu tedbirin uygulanabileceği belirtilmektedir.

2017-680 sayılı KHK ile yapılan değişiklikle bilişim suçları ile ilgili daire başkanının yazılı emri ile telekomünikasyon yolu ile yapılan iletişim veya  internet bağlantı  adresleriyle  internet kaynakları arasındaki veri  trafiği  ile üretilen verilerin  tespit edilmesi yetkisi eklenmiş, telekomünikasyon yoluyla yapılan  iletişimin dinlenmesi,  sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi ve kayda alınması yetkisine ek yetkiler ilave edilmiştir.

Kayıp çocuk araştırması

Son olarak 2017-680 s. KHK de getirilen bir diğer yeni yetki  ise “kayıp çocukların araştırılması” başlıklı PVSK 13/A maddesidir.

Buna göre; kaybolan  çocukların bulunması  amacıyla, polis,  sulh ceza  hâkiminin  veya  gecikmesinde  sakınca  bulunan  hallerde  mülki idare amirinin yazılı veya sonradan yazılı hale getirilmek üzere sözlü emri ile kayıp çocuğa ait veya başkasına ait olmakla birlikte kayıp çocuk  tarafından  kullanılan  her  türlü  banka  hesap  hareketlerini  talep edebilir, telekomünikasyon yoluyla iletişimini denetleyebilir ve sinyal bilgilerini değerlendirebilir.

Tedbir kararı, en çok bir ay için verilebilir; ancak bu süre, bir defaya mahsus olmak üzere bir ay daha uzatılabilir. Mülki idare amirinin kararı, derhal mahkemenin onayına sunulur. Mahkeme kararını en geç yirmi dört saat içinde verir.

İnternette veri trafiğinin denetlenmesi

KHK 680  ile PVSK Ek m. 7‟de değişiklik yapılarak, polisin yetkileri internet alanını da kapsayacak şekilde genişletilmiştir.

Bu doğrultuda, anılan yetkilerin internet bağlantı adresleriyle, internet kaynakları arasındaki veri trafiği ile, iletilen veriler açısından da kullanılması mümkün hale getirilmiştir.