Miras Sebebiyle İstihkak Davası Nedir? Nasıl Açılır?
TÜRK MEDENİ YASASI MADDE 637.- Yasal veya atanmış mirasçı, terekeyi veya bazı tereke mallarını elinde bulunduran kimseye karşı mirasçılık-taki üstün hakkını ileri sürerek miras sebebiyle istihkak davası açabilir. Bu davada hakim, mirasçılık sıfatıyla ilgili uyuşmazlıkları da çözen Hakim, davacının istemi üzerine hakkın korunması için davalının güvence göstermesi veya tapu kütüğüne şerh verilmesi gibi gerekli her türlü önlemi alır.
MADDE 638.- Miras sebebiyle istihkak davasının kabulü halinde, tereke veya terekeye dahil mal, davacıya zilyetliğe ilişkin hükümler uyarınca verilir.
Miras sebebiyle istihkak davasında davalı, tereke malını zamanaşımı yoluyla kazandığını ileri süremez.
MADDE 639.- Miras sebebiyle istihkak davası, davacının kendisinin mirasçı olduğunu ve iyi niyetli davalının terekeyi veya tereke malını elinde bulundurduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde mirasbıraka-nın ölümünün veya vasiyetnamenin açılmasının üzerinden on yıl geçmekle Zamanaşımına uğrar.
İyi niyetli olmayanlara karşı zamanaşımı süresi yirmi yıldır.
Miras Sebebiyle İstihkak Davası
Yasal veya atanmış (mansup) mirasçı,
- Terekeyi
- Bazı tereke mallarını elinde bulunduranlara karşı mirasçılıktaki üstün hakkını ileri sürerek dava açabilir. İşte bu davanın adı “Miras Sebebiyle İstihkak Davası”dır. Davada mirasçılık sıfatıyla ilgili uyuşmazlıklar da çözümlenecektir. Bundan başka davacımn istemi ile hakkın korunması için;
- Davalının (teminat) güvence göstermesi veya
- Tapu kaydına şerh yazılması kararlaştırılabilir. Daha başka gereken önlemler alınabilir.
Davanın kabulü halinde, tereke ve terekeye ait mal, davacıya verilir. Karar verilirken de, burada zilyetliğe ilişkin hükümler göz önünde tutulacaktır.
Bu davada, davalı tereke malını zamanaşımı yoluyla kazandığını ileri süremez, iddia edemez.
Miras sebebiyle istihkak davası; davacının kendisinin mirasçı olduğunu ve iyi niyetli davalının terekeyi veya tereke malım elinde bulundurduğunu öğrendiği günden itibaren (1) yıl içinde açılmalıdır. Her halde mirasbırakanın ölümü gününden veya vasiyetnamenin açıldığı günden itibaren (10) yıl geçmekle zaman aşımına uğrayacaktır.
İyi niyetli olmayanlara karşı bu tür davada zamanaşımı süresi (20) yıldır.
Miras Sebebiyle İstihkak Davası Görevli Mahkeme
Dava değerine göre belirlenir. 5.910 YTL veya daha az değerli davalar Sulh Hukuk Mahkemesinde, 5.910 YTL’den fazla değerli davalar da Asliye Hukuk Mahkemesinde görülür.
Miras Sebebiyle İstihkak Davası Yetkili Mahkeme
Ölenin, yerleşim yeri mahkemesidir.
Miras Sebebiyle İstihkak Davası Davacı
- Yasal veya mansup (tayin edilmiş) mirasçı sıfatıyla, tercih edilen (üstün) bir hakka malik olduğunu sanan kimseler.
- Kendisine belirli bir şey vasiyet edilenler.
Miras Sebebiyle İstihkak Davası Davalı
Terekeyi veya bir kısmını ellerinde bulunduranlar.
Miras Sebebiyle İstihkak Davası Zamanaşımı
Üç biçimde ortaya çıkar.
- İyi niyetli kullanana (zilyede) karşı,
- Kötü niyetli kullanana (zilyede) karşı,
- Kendisine belli bir şey vasiyet edilenin yararlanacağı zamanaşımı.
- İyi niyetli (zilyede) kullanana karşı miras sebebiyle (istihkak) geri alım davasının zamanaşımı süresi, davacının hakkının tercih edilecek üstün bir hak olduğunu ve davalının zilyet bulunduğunu öğrendiği günden itibaren bir yıl ve her halde mirasbırakanın Ölümünden veya vasiyetnamenin açılmasından itibaren 10 yıldır.
- Kötü niyetli (zilyetlere) kullananlara karşı zamanaşımı süresi 20 yıldır.
- Kendisine belli bir şey vasiyet olunan kimsenin açacağı istihkak davası nın zamanaşımı süresi, bağıştan haberdar edildiği günden itibaren 10 yıldır. Bağışın ihbar zamanında ifası lazım olmadığında, ifanın lüzumu gününden itibaren 10 yıldır.
Miras Sebebiyle İstihkak Davası Göz Önünde Tutulacak Hususlar
- Hakim, davacının isteği ile hakkının korunması için gerekli önlemleri alır.
Örneğin: (Teminat) güvence gösterilmesi ve tapu kaydına işaret verilmeleri gibi. - Bu davada davalı tereke malını zamanaşımı yoluyla kazandığını ileri süfdf
- Hakim, tarafların sunacakları delilleri inceler.
Örneğin: Zamanaşımı savunması bulunduğunda, zamanaşımı olup olmadığını incelemek gibi.
- Mirasçılık sıfatıyla ilgili uyuşmazlıklar da çözümlenecektir.
Miras Sebebiyle İstihkak Davası Tarafların İspat Edecekleri Hususlar
- Davacı;
- Mirasçılık belgesi (Veraset ilamı) ile mirasçı olduğunu,
- İddia ettiği eşyanın ve malların mirasbırakanına ait olduğunu, tapu kaydı, tanık veya diğer belgelerle ispat edecektir. Dava kabul edildiğinde tereke ve terekeye dahil mal; davacıya, zilyetliğe ilişkin hükümlere göre verilecektir.