Limited Şirket Nasıl Kurulur?

Limited şirketin kuruluşuna ilişkin hükümlerde büyük değişiklik yapılmamıştır. Belirtilmesi gereken ilk yenilik şirket sözleşmesinin (a) zorunlu içerik, (b) bağlayıcı olması için şirket sözleşmesinde yer al­ması gereken kayıtlar olmak üzere iki kısma ayrılmış olmasıdır. Sis­tem, şirket sözleşmelerinin bilinçle hazırlanması gereğini ortaya çı­karmaktadır. Bilinçle hazırlanan bir şirket sözleşmesi de ihtilafları azaltacaktır. İkinci yenilik ise tek ortaklı limited şirkettir, fek ortana düşen limited şirketlere ilişkin tescil de bir yeniliktir. Üçüncü yenilik ise esas sermaye payının taksitle ödenmesinin kaldırılmış olmasıdır. Peşin ödeme birçok hükmü gereksiz hale getirmiştir.

6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun uygulama şekli ile ilgili; 6103 sayılı Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun⁵¹ 21’inci maddesinde limited şirket kuruluşu ile ilgili olarak; “Türk Ticaret Kanununun anonim ve limited şirketlerin kuruluşuna ilişkin hükümleri, anılan Kanunun yürürlüğe girdiği tarih­ten itibaren hemen uygulanır. Ancak, Türk Ticaret Kanununun yürür­lüğe girdiği tarihte, kuruluş hâlinde bulunan anonim şirketlerde esas sözleşme, limited şirketlerde şirket sözleşmesi yapılmış ve kurucuların imzaları noter tarafından onaylanmışsa, bu onay tarihinden itibaren bir ay içinde şirketin tescili için ticaret siciline başvurulduğu takdirde, ku­ruluşa 6762 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.” hükmü yer almakta­dır.

Limited Şirketin Kuruluş Anı

6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 585’inci maddesinde; “Şir­ket, kanuna uygun olarak düzenlenen şirket sözleşmesinde, kurucula­rın limited şirket kurma iradelerini açıklayıp, sermayenin tamamını şartsız taahhüt etmeleri ve nakit kısmı hemen ve tamamen ödemeleriy­le kurulur. 588 inci maddenin birinci fıkrası saklıdır.” hükmü yer al­maktadır.

6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 585’inci maddesi kanuni (normatif) kuruluşa uygun olarak düzenlenmiştir. Ayrıca, ödemeye çağrı, temerrüt, ıskat, bedelinin tamamı ödenmemiş pay gibi çeşitli zorluklara, çekişmelere ve kötüye kullanmalara yol açan ve kabuk şir­ketlerin kurulmasını cesaretlendiren esas sermayenin taksitlerle öde­nebilmesi sistemine son verilmiştir. Aynî sermaye hakkında ise 581 inci maddenin ikinci fıkrası hükmü gereği 128’ inci madde uygulanır.

Limited Şirketin Tescili

Tescil istemi; 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 586’ncı maddesinde düzenlenmiştir.

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu Genel Gerekçesi.

Limited şirket sözleşmesinin 575’inci maddede öngörüldüğü şe­kilde düzenlenmesinden sonra, tescil için, şirket merkezinin bulundu­ğu yerdeki ticaret siciline başvurulur.

Başvuru, müdürlerin tümü tarafından imzalanır. Başvuruya aşa­ğıdaki belgeler eklenir.

1. Şirket sözleşmesinin onaylanmış bir örneği,
2. Ekleri ile birlikte 349’uncu maddeye göre düzenlenmiş kurucu­lar beyanı ve Bakanlıkça istenilmesi hâlinde 351 inci madde uyarınca hazırlanmış işlem denetçisi raporu,
3. Yerleşim yerleri de gösterilerek şirketi temsile yetkili kişileri ve denetçinin seçimini gösterir belge.

(3) Dilekçede aşağıdaki kayıtlar yer alır.

1. Bütün ortakların adları ve soyadları veya unvanları, yerleşim yerleri, vatandaşlıkları,
2. Her ortağın üstlendiği esas sermaye payı ve ödediği toplam tu­tar,
3. İster ortak ister üçüncü kişi olsun, müdürlerin adları ve soyad­ları veya unvanları,
4. Şirketin ne suretle temsil edileceği.

Limited Şirketin Tescil ve İlanı

Tescil ve ilan; 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 587’nci mad­desinde düzenlenmiştir.

Şirket sözleşmesinin tamamı, kurucuların imzalarının noterce onaylanmasını izleyen otuz gün içinde, şirketin merkezinin bulunduğu yer ticaret siciline tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilan olunur. Tescil ve ilan edilen şirket sözleşmesine, aşağıda sayılanlar dı­şında, 36’ncı maddenin birinci fıkrası hükmü uygulanmaz.

1. Şirket sözleşmesinin tarihi,
2. Şirketin ticaret unvanı ve merkezi,
3. Esas noktaları belirtilmiş ve tanımlanmış şekilde şirketin işlet­me konusu; şirket sözleşmesinde bu konuda bir hüküm varsa, şirketin süresi,
4. Gerçek kişi ortağın adı ve soyadı, yerleşim yeri, tüzel kişi or­takların unvanı, merkezleri ve her ortağın üstlendiği esas sermaye pay­ları,
5. Ayni sermayenin konusu ve bu tür sermayenin karşılığında ve­rilecek esas sermaye payları; bir aynın devralınması hâlinde ilgili söz­leşmenin konusu, sözleşmenin karşı tarafı, şirketin borçlandığı karşı edim; özel menfaatlerin içerik ve değeri,
6. Öngörülmüş ise, intifa senetlerinin sayısı ve bunlara sağlanan hakların içeriği,
7. Müdürlerin ve şirketi temsile yetkili diğer kişilerin adları, so­yadları veya unvanları ve yerleşim yerleri,

ı. Temsil yetkisinin kullanılma şekli,

1. Denetçinin yerleşim yeri, merkezi, varsa ticaret siciline tescil edilmiş şubesi, denetçinin yeminli mali müşavir veya serbest muhase­beci mali müşavir olması hâlinde adı, soyadı, yerleşim yeri, meslek odası numarası,
2. Şirket sözleşmesinde öngörülmüş bulunan imtiyaz, ek yüküm­lülük veya yan edim yükümlülükleri, esas sermaye payları ile ilgili önerilmeye muhatap olma, onalım, geri alım ve alım hakları,
3. Şirket tarafından yapılacak olan ilanların şekli, türü ve şirket sözleşmesinde bu konuda bir hüküm bulunduğu takdirde, müdürlerin ortaklara ne şekilde bildirimde bulunacakları.

Limited Şirketlerde Tüzel Kişilik

Tüzel kişilik; 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 588’inci mad­desinde düzenlenmiştir.

Limited şirket, ticaret siciline tescil ile tüzel kişilik kazanır. Şir­ketçe kabul olunmadığı takdirde, kuruluş giderleri kurucular tarafın­dan karşılanır. Bunların pay sahiplerine rücû hakları yoktur. Tescilden önce şirket adına işlem yapanlar, bu işlemler dolayısıyla şahsen ve ıııütcselsilen sorumludur. Bu gibi taahhütlerin, ileride kurulacak şirket adına yapıldıklarının açıkça bildirilmeleri ve şirketin ticaret siciline leşçilini izleyen üç aylık süre içinde şirket tarafından kabul edilmeleri koşuluyla, bunlardan yalnız şirket sorumlu olur.

Limited Şirkete Ait İnternet Sitesi Açılması

Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre, anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler bir “internet sitesi” bulundurmak zorundadırlar. Yine, bahsi geçen şirketlerin, açacakları veya zaten mevcut bulunan internet sitelerinin belli bir bölümünü Kanunda asgarî olarak belirtilen hususların yayımlanmasına özgiilemeleri ve yayımla­nan içeriğin başına tarih ve parantez içerisinde “yönlendirilmiş me­saj” ibaresini koymaları gerekmektedir. Bu yükümlülüklere uyulma­ması, yani, internet sitesi açılmaması yahut açılmakla veya mevcut olmakla birlikte sitenin özgülenmiş bir kısmında yukarıda sayılan as­gari içeriğe yer verilmemesi, ilgili kararların iptal edilmesinin sebebini oluşturur; kanuna aykırılığın tüm sonuçlarının doğmasına yol açar ve kusuru bulunan yöneticiler ile yönetim kurulu üyelerinin sorumlulu­ğuna neden olur. Şirketin internet sitesine konulan bu içerik, üzerinde bulunan tarihten itibaren en az altı ay süreyle internet sitesinde kalır; aksi hâlde konulmamış sayılır. Finansal tablolar için bu süre beş yıldır. YTTK, bu konuda cezaî sorumluluk da öngörmüştür. Bu itibarla, şir­ketin internet sitesinin oluşturulmaması veya şirketin bir internet site­sinin mevcut bulunmasına karşılık bu internet sitesinin bir bölümünün bilgi toplumu hizmetlerine özgülenmemesi durumunda, anonim şirket­lerde yönetim kurulu üyeleri, limited şirketlerde müdürler ve sermaye­si paylara bölünmüş komandit şirkette ise yönetici olan komandite or­taklar, altı aya kadar hapis ve yüz günden iiçyüz güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılacaklardır. İnternet sitesine konulması gereken içeriğin usulüne uygun bir şekilde konulmaması halinde de, sayılan yöneticilere üç aya kadar hapis ve yüz güne kadar adlî para cezası ve­rilecektir. Ancak, anılan zorunluluğun halihazırda geçerli olduğu dü­şünülmemelidir. Zira, YTTK’nın konuya ilişkin 1524. maddesi 1 Temmuz 2013 tarihinde yürürlüğe girecektir.

6102 sayılı Yeni Ticaret Kanunu ile yapılan yeni bir düzenleme de; limited şirketlerin internet açma mecburiyetleridir.

Bu çerçevede yeni kurulacak olan tüm limited şirketler ile halen faaliyetlerine devam etmekte olan limited şirketler 01.07.2013 tarihin­den itibaren şirketleri için internet sitesi kuracaklardır. Böylelikle 01.07.2013 tarihinden itibaren limited şirketler için internet açma yü­kümlülüğü kuruluş şartı haline gelecektir.

Elektronik işlemler, güvenli elektronik imza, elektronik işlemle­rin bir bölümünü oluşturan e-ticaret, şirketlerde organların sanal or­tamlarda toplantı yapabilmeleri, on-line oy kullanma ve toplantı nakli ticarî işletme, şirketler, kıymetli evrak, taşıma, deniz ve sigorta huku­kunu derinden etkilemiştir; etkilemeye ve önemli kurumlan yeniden şekillendirmeye devam edecektir. 15.01.2004 tarihli ve 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu ve bunun BK’ya yansıması söz konusu etki­nin kanıtıdır. 93 nolu paragrafta anılan Uzmanlar Raporu, şeffaflık bağlamında elektronik işlemlere ve nakillere önemli yer ayırmıştır. Yeni Türk Ticaret Kanunu da aynı amaçla düzenlemeler yapmış, bu bağlamda her sermaye şirketinin bir web sitesi açması, bu sitenin bir bölümünü paysahiplerini, alacaklıları, sermaye piyasası aktörlerini il­gilendiren bilgilerin yayınlanmasına tahsis etmesi, yönlendirilmiş me­sajları bu siteye koyması, bu hususu (siteyi değil) tescil ettirmesi ve ilan etmesi, web sitesinin adresini unvanının altına yazması zorunluğunu getirmiştir. Web sitesine konulması gereken bir bilgi, ra­por, açıklama, yönlendirilmiş mesaj vs., siteye konulmamışsa bu, hu­kuka aykırı bir eylem olarak kabul edilir ve hukuka aykırılığın sonuç­larını doğurur. Sermaye şirketlerinde on-line oy kullanımları fizikî ka­tılımlara ve oy kullanımlarına eşit tutulmuş, ancak bunun uygulaması, ilgili tüzüğün çıkarılmasına bırakılmıştır.

Geniş anlamda, yani Türk Ticaret Kanunu kapsamında ticaret hu­kuku teknolojik gelişmelerden etkilenmiştir: Evraksız kıymetli evrak, konteynerle taşıma, denizlerde petrol kirliliği, yeni kurtarma araçları ve teknikleri gibi. Bunlarla birlikte özellikle internetin günlük hayata il a dışı bir hızla girip her alanda kullanılır hâle gelmesi, hukuku da etkilemiştir. Bugün bütünlük gösteren bir sistematik altında toplan­mamış bile olsa, disiplinler arası bir dal niteliğini taşıyan bir internet hukukundan bile söz edilebilir. Sözleşmelerin kurulmalarından başla­yarak, belgelerin, özellikle faturaların, teyit mektuplarının, ihtar ve ih­barların, her çeşit konişmentonun, taşıma senedinin, sigorta poliçesi­nin elektronik ortamda oluşturulması ve bu belgelerin bir kısmının elektronik ortamda saklanmaya başlanması; şeffaflığın bu yoldan en üst düzeyde sağlanabilmesi; şirketlerde yönetim kurulu, genel kurul, müdürler kurulu, yöneticiler kurulu gibi organların toplantılarına iliş­kin çağrılarının e-posta ile yapılması, toplantıya katılmanın, öneri sunmanın, oy kullanmanın fizikî olarak değil sanal yolla gerçekleşti­rilmesi, kararların aynı yolla alınıp güvenli elektronik imza ile imza­lanması kanun koyucuları yeni kanunlar çıkarmaya veya mevcut ka­nunlarda değişiklik yapmaya yöneltmiştir. Almanya, Fransa ve İskan­dinav ülkeleri başta olmak üzere birçok ülke, 2000 yılından beri e- postayı, e-ticareti ve yönlendirilmiş e-mesajı ticaretin bir parçası hali­ne getirmişlerdir. Tasarının bu gelişmeyi yansıtması gereklidir. Nite­kim hem Tasarının çeşitli maddelerinde hem de son hükümlerde söz konusu gelişmeye ilişkin kurallar öngörülmüştür.

Teknolojik gelişim ve değişmeler ile uluslar arası çalışmalar ne­denleri ile 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 1524’üncii maddesi; uygulama sürecinde üzerinde en fazla değişiklik yapılacak maddeler­den biridir.

6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 1524’üncü maddesi çerçeve­sinde 01.07.2013 tarihinden itibaren limited şirketler aşağıdaki usul ve esaslara göre şirketlerine ait internet sitesi kurmak ve mevcut limited şirket internet sitelerini yeniden yapılandırmak mecburiyetindedirler.

Limited Şirket İnternet Sitesinin İçeriklerin Niteliği

Limited şirket iiternet sitesinde yayımlanacak içeriklerin başlıcaları aşağıda yer aldığı şekildedir.

1. Şirketçe kanunen yapılması gereken ilanlar
2. Pay sahipleri ile ortakların menfaatlerini koruyabilmeleri ve haklarını bilinçli kullanabilmeleri için görmelerinin ve bilmelerinin yararlı olduğu belgeler, bilgiler, açıklamalar,
3. Yönetim ve müdürler kurulu tarafından alınan; rüçhan, değiştime, alım, önerilme, değişim oranı, ayrılma karşılığı gibi haklara ilişkin kararlar; bunlarla ilgili bedellerin nasıl belirlendiğini gösteren hesapların dökümü,
4. Değerleme raporları, kurucular beyanı, payların halka arz edilmesine dair taahhütler, bunlara ait teminatlar ve garantiler; iflasın ertelenmesine veya benzeri konulara ilişkin karar metinleri; şirketin kendi paylarını iktisap etmesi hakkındaki genel kurul ve yönetim ku­rulu kararları, bu işlemlerle ilgili açıklamalar, bilgiler, belgeler,
5. Ticaret şirketlerinin birleşmesi, bölünmesi, tür değiştirmesi hâ­linde, ortakların ve menfaat sahiplerinin incelemesine sunulan bil­giler, tablolar, belgeler; sermaye arttırımı, azaltılması dâhil, esas sözleşme değişikliklerine ait belgeler, kararlar; imtiyazlı pay sahipleri genel kurulu kararları, menkul kıymet çıkarılması gibi işlemler dolayı­sıyla hazırlanan raporlar,
6. Genel kurullara ait olanlar dâhil her türlü çağrılara ait belgeler, raporlar, yönetim kurulu açıklamaları,
7. Şeffaflık ilkesi ve bilgi toplumu açısından açıklanması zorun­lu bilgiler,
8. Bilgi alma kapsamında sorulan sorular, bunlara verilen ce­vaplar, diğer kanunlarda pay sahiplerinin veya ortakların aydınlatılma- .1 için öngörülen hususlar,
9. Finansal tablolar, kanunen açıklanması gerekli ara tablolar, özel amaçlarla çıkarılan bilançolar ve diğer finansal tablolar, pay ve menfaat sahipleri bakımından bilinmesi gerekli finansal raporlamalar, bunların dipnotları ve ekleri,
10. Yönetim kurulunun yıllık raporu, kurumsal yönetim ilkelerine ne ölçüde uyulduğuna ilişkin yıllık değerlendirme açıklaması; yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle yöneticilere ödenen her türlü paralar, tem­sil ve seyahat giderleri, tazminatlar, sigortalar ve benzeri ödemeler,
11. Denetçi, özel denetçi, işlem denetçisi raporları,
12. Yetkili kurul ve bakanlıkların konulmasını istedikleri, pay sa­hiplerini ve sermaye piyasasını ilgilendiren konulara ilişkin bilgiler.

İnternet sitesinin bu maddenin amaçlarına özgülenmiş kısmında yayımlanan içeriğin başına tarih ve parantez içinde “yönlendirilmiş mesaj” ibaresi konulur. Bu ibareli mesaj ancak Kanuna ve ikinci fık­rada anılan yönetmeliğe uyulmak suretiyle değiştirilebilir. Özgülenen kısımda yer alan bir mesajın yönlendirildiği karinedir. Sitenin, bir numara altında tescili ve ilgili diğer husular Sanayi ve Ticaret Bakan­lığı tarafından bir yönetmelikle düzenlenir.

Limited Şirket İnternet Sitesi İçerik Süresi

6102 sayılı Yeni Ticaret Kanunu ve ilgili diğer kanunlarda veya idari düzenlemelerde daha uzun bir süre öngörülmedikçe, şirketin in­ternet sitesine konulan bir içerik, üzerinde bulunan tarihten itibaren en az altı ay süreyle internet sitesinde kalır; aksi hâlde konulmamış sayı­lır. Finansal tablolar için bu süre beş yıldır.

Limited Şirket İnternet Sitesine Erişim

Limited şirket internet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine ayrıl­mış bölümü herkesin erişimine açıktır. Erişim hakkının kullanılması, ilgili olmak veya menfaati bulunmak gibi kayıtlarla siniri andırılama- yacağı gibi herhangi bir şarta da bağlanamaz. Bu ilkenin ihlali hâlinde herkes engelin kaldırılması davasını açabilir.

Limited Şirket İnternet Sitesinde Yer Alan İçeriğin Saklanması

Yönlendirilmiş mesajların basılı şekilleri 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 82’nci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde sakla­nır. İnternet sitesinde yer alacak bilgiler metin hâline getirilip şirket yönetimi tarafından tarih ve saati gösterilerek noterlikçe onaylı bir deftere sıra numarası altında yazılır veya yapıştırılır. Daha sonra sitede yayımlanan bilgilerde bir değişiklik yapılırsa, değişikliğe ilişkin ola­rak işlem tekrarlanır.

“Yönlendirilmiş Mesaj’¹ kavramı AB’nin e-ticarete ilişkin yöner­gesinden alınmıştır. Kastedilen üçüncü kişiye yönlendirilen (tevcihi muktazi) mesajdır. Bu mesaj yönlendirildiği andan itibaren şirketin ta­sarrufundan (kural olarak) çıkmıştır. Şirket bu mesajı kanunî usul ve şartlara uymadan değiştiremez. “Kanunî usul ve şartlar” ise mesajın içeriğine, niteliğine ve dahil bulunduğu kurum ile bağlı olduğu hü­kümlere göre değiştirilebilir. Yönlendirilmiş mesaj üçüncü kişi yö­nünden de hukukî bir anlam taşır. Yönlendirilmiş mesaj, ona dayanan tarafından, yönlendirildiği şekli ile alınmış sayılır. Alınmış sayılma “üçüncü kişi tarafından biliniyor” anlamına gelmez ve böyle anlama uygun sonuçlar doğurmaz. Çünkü kimse web sitesine bakmaya, ona ulaşmaya mecbur değildir. Ancak wcb sitesine ve yönlendirilmiş me­saja dayanıyorsa yönlendirilmiş mesaj onun tarafından da alınmış ka­bul olunur. Bu kabul hukukî sonuç doğurur. Yönlendirilmiş mesaj üzerine “yönlendirilmiş” veya eşanlamlı bir ibare konularak diğer me­sajlardan ayrılır. Web sitesinin tahsis edilen kısmına konulan mesajlar yönlendirilmiştir. Bunun pek az istisnası olabilir. Tahsis edilen kısım­da bulunan mesajlar bu ibareyi içermeseler bile öğrenimin ve yargı ka­rarlarının belirlediği hallerde böyle varsayılabilir. Bu hususta karine vardır?

Limited Şirket İnternet Sitesi İle İlgili Cezai Sorumlu­luk

Web sitesine konulması gereken bir içerik konulmamışsa, hukuka aykırılığın ve yönetim kurulunun görevini yerine getirmemesinin tüm sonuçları doğar. Meselâ: genel kurulun kararı iptal edilir, yönetim ku­mlu sorumlu tutulur, gereğinde işlem geçerlik kazanmayabilir.

Limited şirket internet sitesi ile ilgili cezai sorumluluk ile ilgili hüküm 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 562’nci maddesinde aşa­ğıdaki şekilde yer almaktadır.

Limited şirket internet sitesini 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanunu­nun yürürlüğe girmesinden itibaren üç ay içinde (01.07.2013 tarihine kadar) oluşturmayan veya internet sitesi mevcut ise aynı süre içinde internet sitesinin bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine özgiilemc- yen limited şirket müdürleri altı aya kadar hapis ve yüz günden üçyiiz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılırlar.

Ayrıca, internet sitesine konulması gereken içeriği usulüne uy­gun bir şekilde koymayan limited şirket müdürleri üç aya kadar hapis ve yüz güne kadar adli para cezasıyla cezalandırılırlar.