İş Hukukundan Kaynaklanan Davalar Nelerdir?
4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçi sayılan kimselerle (Kanunun 4.maddesinin a, b, c, d,
e, f, g, h, ı bentlerinde istisna edilen işlerde ve iş ilişkilerinde çalışanlar hariç) işveren veya
işveren vekilleri arasında iş sözleşmesinden veya İş Kanunu’na dayanan her türlü hak
iddialarından doğan hukuk davaları:
İİşverenin eşit davranma borcuna aykırılıktan dogğan tazminat davaları, (m.5)
İİşçi veya işverenin birbirleri hakkında açtıkları ihbar tazminatına ilişkin davalar,
(m. 7)
İİş arama izni uücretine ilişkin davalar (m.27),
Kıdem tazminatına ilişkin davalar (4857 sayılı İİş Kanunu’nun 120. maddesinin
yollamasıyla 1475 sayılı İİş Kanunu m. 14),
ÜÜcrete ilişkin davalar (m. 32-39, 62),
Fazla mesai alacagğına ilişkin davalar (m. 41),
Ülusal bayram ve genel tatil guünlerinde çalışma uücretine ilişkin davalar (m.44),
Hafta tatili uücretine ilişkin davalar (m. 46),
Yuüzdelerin oüdenmesine ilişkin davalar (m. 52),
Yıllık uücretli izin alacagğına ilişkin davalar (m.57),
İİş sagğlıgğı ve guüvenligği tedbirlerinin alınmamasına dayalı iş goürmekten
kaçınmaya ilişkin uücret ve digğer haklara ilişkin davalar (m.83),
İİşveren tarafından iş soüzleşmesinin feshi uüzerine feshin geçersizligğinin tespitine
ve işçinin işe iadesine ilişkin davalar (İİş Kanunu m.18,19,20),
Feshin geçersizligğine ragğmen işe başlatılmayan işçi tarafından açılan iş
guüvencesi tazminatı ile boşta geçen en çok doürt aylık suüre uücreti ve aynı
suüreye ait İİş Kanunu’nun 21/3. maddesinde soüzuü edilen digğer haklara ilişkin
davalar,
İİş Kanunu’nun uygulanmasından dogğan digğer davalar.
4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçi sayılan kimselerle işverenler arasında 818 sayılı
Borçlar Kanunu’ndan doğan davalar:
İİş soüzleşmesine aykırılıktan dogğan maddi ve manevi tazminat davaları,
İİşverenin temerruüduünden kaynaklanan uücret ve tazminatlara ilişkin davalar,
Cezai şarta ilişkin davalar,
Rekabet yasagğına aykırılıktan dogğan davalar,
Toplu iş soüzleşmesi veya bireysel iş soüzleşmesinin degğişen şartlara
uyarlanmasına ilişkin davalar,
Borçlar Kanunu’nun uygulanmasından dogğan digğer davalar.
5356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş İlişkileri Kanunu’ndan doğan davalar:
İİşyerinin dahil oldugğu iş kolunun belirlenmesine ilişkin davalar,
Sendika ve konfederasyonların genel kurul kararlarının iptali istemli davalar,
Sendika ve konfederasyonların yoünetim kurulu kararlarının iptali istemli
davalar,
Sendika disiplin kurulu kararlarının iptaline ilişkin davalar,
Sendika denetim kurulu kararlarının iptaline ilişkin davalar,
Sendika uüyeligğinin reddi kararlarının iptaline ilişkin davalar,
Sendika uüyeligğinden ihraç kararlarının iptaline ilişkin davalar,
Sendika yoüneticiligğinin guüvencesine ilişkin davalar,
İİşyeri sendika temsilcisinin guüvencesine ilişkin davalar,
Sendikaya uüye olup olmama oüzguürluügğuü guüvencesine ve sendikal tazminata
ilişkin davalar,
Sendika ve konfederasyonların yoünetim kurullarının işten el çektirilmesi ve
kayyum tayinine ilişkin davalar,
Sendika yoüneticilerinin uücret, yolluk, tazminat ve yıllık izin alacagğına ilişkin
davalar,
Sendika aidat alacagğına ilişkin davalar,
Sendikalar Kanunu’nun uygulanmasından dogğan digğer davalar,
İşletme niteliğinin tespitine ilişkin davalar:
Toplu iş soüzleşmesinin huükmuüne ve art etkisine ilişkin davalar,
Toplu iş soüzleşmesinde degğişiklik yapan protokollerin geçerliligğine ilişkin
davalar,
İİş kolu istatistiklerine ilişkin itiraz davaları,
Yetki tespitlerine itiraz davaları,
Toplu iş soüzleşmesinin huükuümsuüzluügğuünuün tespitine ilişkin davalar,
Toplu iş soüzleşmesinin yorumuna ilişkin davalar,
Toplu iş soüzleşmesinden dogğan alacak, tazminat ve cezai şarta ilişkin davalar,
Grev ve lokavta ilişkin davalar,
5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin
Tanzimi Hakkında Kanun’dan doğan davalar,
854 sayılı Deniz İş Kanunu’ndan doğan davalar,
4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu’ndan doğan davalar,
4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçi sayılan kimselerle işverenler arasında 5580 sayılı
Özel Öğretim Kurumları Kanunu’ndan doğan davalar,
4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçi sayılan kimselerle işverenler arasında iş sözleşmesi
kapsamında 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun’dan doğan davalar,
2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu’nun Ek 2.maddesi gereğince kurulan vakıf
üniversiteleri öğretim elemanları ile üniversite arasında İş Kanunu ve iş sözleşmesinden
doğan davalar,
4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçi sayılan kimselerle işverenler arasında 6772 sayılı
Kanun’da öngörülen ilave tediye alacağından doğan davalar,
4857 sayılı İş Kanunu’na göre işçi sayılan kimselerle işverenler arasında İcra ve İflas
Kanunu’nun 67.maddesi gereğince açılan itirazın iptali davaları, m.72 gereğince menfi tespit
davaları ve istirdat davaları ile iş sözleşmesinin yapılması veya devamı sırasında işçiden
alınan senedin iptali davaları,
4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un 21.maddesinde öngörülen
iş kaybı tazminatı ile ilgili işçi tarafından Türkiye İş Kurumu aleyhine veya bu kurum
tarafından işçi aleyhine açılan davalar ile işçi tarafından işveren aleyhine açılan davalar,
4853 ve 5568 sayılı Kanunlar uyarınca işçi tarafından tasarrufu teşvik ve nema
alacağı ile ilgili işveren ve hazine aleyhine açılan davalar,
İİş mahkemelerinde goüruüluür.
Bu davalarda genel olarak;
İİşçinin SGK sicil kaydı,
İİşyeri ile ilgili SGK sicil dosyası,
İİşçinin şahsi sicil (personel) dosyası (işe giriş bildirgesi, iş soüzleşmesi ve
çalışanın goürev tanımı, bordro, tutanaklar),
Fesih işlemi ile ilgili belgeler,
İİşyeri dışındaki kayıtlar (boülge çalışma muüduürluügğuü iş muüfettişi tespit ve raporları,
Çalışma ve Sosyal Guüvenlik Bakanlıgğı kayıtları, noter kayıtları),
Tanık,
Gerekirse keşif,
Bilirkişi raporu,
Emsal uücret araştırması(uücretin tartışmalı oldugğu durumlarda meslek
odasından),
İİşe iade sonrası isteklerle ilgili davada işe iade dosyası,
5356 sayılı Sendikalar ve Toplu İİş İİlişkileri Kanunu’ndan dogğan davalarda
sendika uüyeliklerine ait belgeler, toplu iş soüzleşmeleri, boülge çalışma
muüduürluüklerinin tespitleri, sendikaların tuüzuükleri, karar defterleri, bilirkişi
incelemesi,
Deniz İİş Kanunu’ndan kaynaklanan ihtilaflarda gemi jurnali, vardiya defteri,
liman başkanlıgğı sefer kayıtları, uücret defteri, iaşe defteri, gemi sicili gibi
belgelerin,
Delil olarak toplanması gerekir.
Feshin geçersizligği davalarında oün inceleme hariç 2 celse, digğer davalarda ise oün
inceleme hariç 3 celsede yargılama bitirilebilir.