İflas Davaları
Araştırılması Gereken Hususlar ve Deliller
Bu davalara bakmakla goürevli mahkeme asliye ticaret mahkemesidir.
İİİİK’nın 154/3. maddesine goüre iflas davası borçlunun muamele merkezinin bulundugğu yer asliye ticaret mahkemesinde açılır. İİflas davaları için yetki soüzleşmesi yapılamaz. Ancak iflas takibinin yapılacagğı icra dairesi konusunda yetki soüzleşmesi yapılabilir. İİflas davaları asliye ticaret mahkemesinin oünuüne iki yoldan gelebilir.
Takipli İflas:
Takipli iflas yollarını, İİİİK’nın 155 ve 156. maddelerinde duüzenlenen adi iflas yoluyla takip, İİİİK’nın 171 ve 172. maddelerinde yer alan kambiyo senetlerine mahsus iflas yoluyla takip ve İİİİK’nın 45. maddesine konu rehinli alacakta iflas yoluyla takip şeklinde sıralayabiliriz.
İİİİK’ nın 43. maddesine goüre iflasa tabi kişilere karşı iflas yoluyla takip yapılabilecegği gibi haciz yoluyla ile de takibe girişilebilecektir. Bu yollardan birini seçen alacaklı bir defaya mahsus olmak uüzere o yolu bırakıp harç oüdemeksizin digğerine yeni baştan muüracaat edebilir. Üygulamada ilk takibin haciz yoluyla yapıldıgğı sonrasında takip yolunun iflas olarak degğiştirildigği goüruülmektedir. Ancak burada oünemli olan husus iflas yoluyla takibe doünuüştuüruülduügğuünde duüzenlenecek oüdeme emrindeki talep miktarlarının ilk (haciz yoluyla takipteki ) oüdeme emindeki miktarlarla aynı olması gerektigğidir.
Ödeme yapılmaması ve takibe karşı itiraz ve/veya şikâyet yoluna gidilmemesi:
Borçlu borcunu oüdeme emrinin tebligğinden itibaren 7 guün içinde oüdemez ve aynı suürede itiraz da etmezse alacaklı kesinleşen takip nedeniyle borçlunun iflasına karar verilmesini oüdeme emrinin tebligğinden itibaren 1 yıllık hak duüşuüruücuü suüre içerisinde ticaret mahkemesinden ister.
Mahkeme iflas talebini İİİİK’nın 166/2. maddesinde duüzenlenen usulle ilan eder.
Alacaklının talebi uüzerine İİİİK’nın 159. maddesi uyarınca mahkeme gerekli muhafaza tedbirlerine karar vermek zorundadır. İİİİK’nın 161. maddesine goüre de iflas talebinde bulunan alacaklı isterse, mahkeme borçluya ait malların bir defterinin tutulmasına karar verebilir.
İİİİK m.160’a goüre iflas isteyenin ilk alacaklılar toplantısına kadar olan masraflardan sorumlu olması nedeniyle bu giderlerin peşin olarak ve avans biçimde yatırılması gerekir.
Ödeme yapılmaması ve takibe karşı itiraz ve/veya şikâyet yoluna gidilmesi:
Borçlu oüdeme emrine suüresinde itiraz ederse, alacaklı borçlunun itirazının kaldırılmasına ve iflasına karar verilmesini oüdeme emrinin tebligğinden itibaren 1 yıllık hak duüşuüruücuü suüre içerisinde ticaret mahkemesinden ister.
Davalı (borçlu) icra aşamasında yapmadıgğı savunmalarla bagğlı olmaksızın mahkemede savunma yapabilir.
Mahkeme itirazı haklı bulmazsa borçluya depo emri çıkarır. Davalı borçlu depo emrini suüresinde yerine getirirse mahkeme itirazın kaldırılmasına ve iflas talebinin reddine karar verir.
İİtirazlı iflas davasında ilan yapılmasına gerek yoktur. Zira davalının iflasını gerektiren bir durum olup olmadıgğı yargılama aşamasında araştırılacaktır.
Depo edilecek miktar kapsamında anapara, icra masrafları (başvurma harcı, tahsil harcı, tebligat masrafları ve icra vekaâlet uücreti) ile takip talebinde istenmişse temerruüt tarihinden depo kararının verildigği (verilecegği) tarihe kadar işleyen faiz bulunur. Bu alacak kalemleri açıkça ve Tuürk Lirası olarak goüsterilmelidir.
Depo emri duruşmada hazır olan davalı vekiline, davalıya veya temsilcisine tefhim edilebilecegği gibi, bu kişilerden birisi duruşmada hazır degğil ise davalı vekiline yapılacak tebligat da geçerlidir. Ancak depo emri verilirken 7 guün içerisinde oüngoüruülen miktarın depo edilmemesi durumunda iflasa karar verilecegği ihtarı (meşruhatı) mutlaka yapılmalıdır.
Depo emri yetkili mahkemece çıkarılmalıdır.
İİflas davası devam ederken başka bir mahkemece davalı hakkında iflas kararı verilmesi durumunda o davanın sonucunun kesinleşmesi beklenmelidir.
İİİİK’nın 165. maddesi uyarınca iflasın açılma anı saat ve tarih olarak huükuüm fıkrasında açıkça goüsterilmelidir.
İİİİK’nın 166. maddesi geregğince iflas kararı, iflas dairesine bildirilir. İİflas dairesi de iflas kararını derhal ilan eder. Yani ilan için kararın kesinleşmesi beklenmez.
Takipsiz ( Doğrudan Doğruya ) İflas Yolu:
Takipsiz iflas halleri İİİİK’nın177. maddesinde duüzenlenmiştir. Bu haller; borçlunun belli bir yerleşim yerinin olmaması, borçlunun taahhuütlerinden kurtulmak amacıyla kaçması, borçlunun alacaklıların haklarını ihlal eden hileli muamelelerde bulunması veya bunlara kalkışması, borçlunun haciz yoluyla yapılan takip sırasında mallarını saklaması, borçlunun oüdemelerini tatil etmesi, teklif edilen konkordatonun tasdik edilmemesi veya muühletin kaldırılması ya da tamamen feshi ve ilama dayalı alacagğın icra emriyle istenilmesine ragğmen oüdenmemiş olmasıdır.
İİİİK’nın 177/4. maddesine goüre dogğrudan iflas davalarında Tuürkiye’de bir yerleşim yeri veya muümessili bulunan borçlunun veya tuüzel kişiyse temsilcisinin bu husustaki meşruhatı içeren davetiye ile mahkemeye çagğrılması gereklidir.
Mal teslimine ilişkin ilamla dogğrudan iflas talebinde bulunulamaz.
İİİİK’nın 177/son maddesinin atfıyla uygulanan 178/2. maddesi geregğince iflas talebinin 166/2. maddesindeki usulle ilan edilmesi gerekir.
İİflas davalarında basit yargılama usuluü uygulanmaktadır.
İİflas davası maktu harca tabidir.
İİİİK’nın 164. maddesine goüre kararın tebligğinden itibaren 10 guün içinde temyiz yoluna başvurulması gerekir.
Uygulamada Sıkça Hataya Düşülen ve Bozma Nedeni Yapılan Konular
Bu davalarda;
Davanın goürevli ve yetkili mahkemede goüruülmesi gerektigğinin,
Takipli iflasta davanın suüresinde açılıp açılmadıgğının,
İİflas davası açıldıgğında gerekli ilanların yapılması gerektigğinin,
İİflas kararı verildigğinde iflasın açılma anının saat ve tarih olarak huükuüm fıkrasında açıkça goüsterilmesi gerektigğinin,
Depo emrine esas miktarın usuluüne uygun olarak saptanılması ve hakkında iflas istenen tarafa depo emrinin ve bunun yerine getirilmemesinin sonuçlarını da bildirir şekilde tebligğ edilmesi veya bildirilmesi gerektigğinin,
İİflasın ilgilisi tarafından kendisi için vekili tarafından talep edilmiş olması durumunda vekaâletnamede bu hususta oüzel yetki bulunmasının gerektigğinin,
Dogğrudan iflas davalarında Tuürkiye’de bir yerleşim yeri veya muümessili bulunan borçlunun veya tuüzel kişiyse temsilcisinin bu husustaki meşruhatı içeren davetiye ile mahkemeye çagğrılması gerektigğinin,
İİflas davalarında temyiz suüresinin tebligğden itibaren 10 guün oldugğunun,
Gerekçeli kararın ve temyiz dilekçesinin davanın tarafları ile varsa muüdahillere tebligğ edilmesi gerektigğinin,
Goüzetilmemesi yargılamayı gereksiz şekilde uzatmaktadır.