Genel Haciz Yolu İle İlamsız İcra Takibine İtiraz Ve İtirazın Kaldırılması Davası

Bu takip sadece para ve teminat alacakları için oüngoüruülmuüştuür. Alacaklı elinde hiçbir belge olmasa dahi bu yola başvurabilir. Takip, alacaklının icra dairesine verdigği takip talebi ile başlar. İİcra memuru takip talebine uygun oürnek 7 oüdeme emrini borçluya goündermek zorundadır. Bu takibe karşı tuüm itiraz ve şikaâyetler oüdeme emrinin tebligğinden itibaren 7 guün içinde icra dairesine yapılmalıdır. İİcra mahkemesine yapılan itiraz ve şikaâyetler fuzuli olup bir inceleme yapılmadan reddedilmelidir.

Kamu duüzenine ilişkin bazı şikaâyetleri borçlu dogğrudan icra mahkemesine yapabilir ve takibin iptalini isteyebilir.(Takip ehliyeti, alacagğın Tuürk Lirası ile goüsterilmesi, 6183 Sayılı Kanun’a tabi alacagğın tahsili istemi gibi)

Suüresi içinde itiraz, şikaâyet veya bunlardan herhangi biri icra dairesine yapılırsa takip durur. Takibe devam edilmesi alacaklının icra mahkemesine başvurup itirazın kaldırılması kararı alması veya genel mahkemeden itirazı iptal ettirmesi ile muümkuün olur. Bu şekilde takip kesinleştikten (itirazın kaldırılması veya itirazın iptali uüzerine) sonra alacaklının talebi ile borçlunun malları haczedilir veya satılır ve takip konusu alacak oüdenir.

Borçlu oüdeme emrinin tebligğinden itibaren icra dairesinde maddi hukuka dayalı olan borcunun dogğmadıgğı, sona erdigği, zamanaşımına ugğradıgğı, vadesinin gelmedigği, şarta bagğlı oldugğu veya takip konusu senet altındaki imzanın şahsına ait olmadıgğı, borcun oüdeme emrinde yazılı olan kadar olmadıgğı gibi sebeplerle itiraz edebilir. Borçlu takip hukukuna dayalı yetki, derdestlik, aciz vesikası verilen borçlunun yeni mal iktisap etmedigği itirazlarını ileri suürebilir. İİleri suüruüluüş bakımından borçlu itirazında sebep bildirmesi gerekmez. Ancak bildirdigği itiraz sebepleri ile bagğlıdır. Sonradan bunları degğiştirip genişletemez.(İİİİK’nın 63. maddesi)

Ancak alacaklının dayandıgğı senet metninden anlaşılan itirazları da ileri suürebilir. (borcun vadesinin henuüz gelmedigği, alacagğın zamanaşımına ugğradıgğı, şartın gerçekleşmedigği, borcun oüdendigği gibi)

Borçlu itirazında sebep bildirmemiş ise takibe konu senetteki imzayı kabul etmiş sayılır, soüz konusu imzayı daha sonra inkaâr edemez. Bu haldeki borçlu takibe konu senet metninden anlaşılan borca itiraz sebeplerini ileri suürebilir.

Takipten sonra, ancak oüdeme emrinin tebligğinden oünce yapılan itiraz da geçerlidir. İİtirazın mutlaka icra dairesine yapılması gerekir. İİcra mahkemesine başvuru halinde icra mahkemesi borçlunun itirazını incelemeksizin fuzuli başvuru nedeni ile reddetmesi gerekir.

Borca kısmi itirazda, itiraz edilen kısım açıkça goüsterilmemiş ise İİİİK’nın 62. maddesine goüre hiç itiraz edilmemiş sayılır. Bu halde icra mahkemesi itirazın kaldırılması istemini inceleme yapmadan reddetmelidir. Takip konusu senet miktarının tahrifatla degğiştirildigği itirazında kısmi itiraz açık ve nettir. Tahrifat oüncesi miktar ile sonrası miktar arası fark kadar borca itiraz soüz konusudur. İİcra mahkemesi bu halde kısmi itirazı inceler ve sonuçlandırır.

OÜ deme emrine itiraz icra dairesine yapılması gerekirken, gecikmiş itiraz icra mahkemesine yapılır. Üygulamada oüdeme emri tebligatının usulsuüzluügğuü şikaâyeti ile gecikmiş itiraz birbirine karıştırılmaktadır.

Gecikmiş itirazda usuluüne uygun bir oüdeme emri tebligatı vardır. Ancak borçlu kusurlu olmaksızın bir engel sebebi ile suüresinde icra dairesinde oüdeme emrine itiraz edememiştir. İİcra mahkemesi mazereti kabul ederse, itirazla takip durur. Alacaklı mazeretin kabuluü kararının tebligğinden itibaren, borçlunun mazereti ile birlikte mahkemeye yaptıgğı borca itirazının da kaldırılmasını istemesi gerekir. İİcra mahkemesi İİİİK’nın 65.maddesine goüre işlem yapar.

OÜ deme emri tebligğinin usulsuüzluügğuü şikaâyetinde ise tebligat usulsuüz olup, mahkemece borçlunun oügğrenme tarihi itibariyle duüzeltilmesine karar verilmekle yetinilir. Borçlu oüdeme emrine oügğrenme tarihine goüre icra dairesinde suüresinde itiraz etmiş ise takip durur. Hukuki nitelendirme haâkime ait oldugğundan tarafların beyanlarına bakılmaksızın, oüncelikle gecikmiş itiraz mı yoksa tebligat usulsuüzluügğuü şikaâyetinin mi oldugğu tespit edilmeli ve sonra işin esasının incelenmesine geçmelidir.

İİtirazın kaldırılması talebi bir dava degğildir. Kesin huükuüm oluşturmaz. Sonuçları takip hukuku yoünuünden digğer alacaklı itirazın kendisine tebligğinden itibaren altı ay içinde icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını istemesi gerekir. Aksi halde aynı alacak için yeniden ilamsız takip yapamaz.(İİİİK.68/1)

Hak duüşuüruücuü suüre kendiligğinden mahkemece dikkate alınır.

Alacagğı İİİİK’nın 68. maddesinde sayılan belgelerden birine dayanan alacaklı, itirazın kaldırılmasını isteyebilir. Bu belgelerden en oünemlisi ve yaygın olarak kullanılan kayıtsız şartsız borç ikrarını içeren senettir. Takibe dayanak belge soüzleşme ise karşılıklı taahhuütleri içerdigğinden İİİİK’nın 68/1.maddesinde yazılı belgelerden degğildir. Senet noter senedi ise uüstuündeki imza inkaâr edilse dahi İİİİK’nın 68.maddesinde yazılı belgelerden sayılır. Zira icra mahkemesi bu tuür senetlerdeki sahtecilik iddiasını inceleyemez.

İİİİK’nın 68.maddesinde yazılı bir başka belge tuüm resmi dairelerin veya yetkili makamların yetkileri daâhilinde ve usuluüne goüre verdikleri makbuz veya belgeler olup bu belgelerin oüzel kısımlarında İİİİK’nın 68.maddesinde sayılanlardan oldugğuna ilişkin oüzel huükuüm gereklidir.(İİİİK’nın 143/2, 105/1, 251/1, 634 Sayılı Kanun’un 37.maddesi gibi)

Kredi kurumlarının duüzenledikleri belgeler İİİİK’nın 68/b maddesinde belirtilen şartlarda İİİİK 68/1 maddesi anlamında belge sayılırlar. Borçlu, bankanın goünderdigği hesap oüzetine goünderildigği tarihten itibaren bir ay içinde itiraz etmezse hesap oüzeti ile ihtarnameler ve krediyi kullandıran tarafından usuluüne uygun duüzenlenen digğer belge ve mektuplar İİİİK’nın 68/1 maddesinde sayılan belgelerden kabul edilirler.(İİİİK’nın 68/b-3. maddesi)

Kredi soüzleşme adresini degğiştiren borçlu, yurt içi adresini noterden bankaya bildirmezse, hesap oüzetinin kredi soüzleşmesi adresine goünderilmesi halinde hesap oüzeti usuluüne uygun tebligğ edilmiş sayılır. Üsuluüne uygun bir tebligat olması gerekmez. Ancak adres degğiştirilmemiş ise o adrese goünderme yetmez. Üsuluüne uygun tebligat yapılmalıdır.

Borçlu tuüketici kredisi almış ve takip bu krediye ilişkin ise, alacaklı icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını isteyemez. İİcra mahkemesi boüyle bir talebi, tuüketici mahkemesi işin esasını incelemekle goürevli oldugğu gerekçesi ile reddetmelidir.

Borçlu şikaâyet yolu ile de icra mahkemesinden boüyle bir takibi iptal ettirebilir.(Aynı durum 150/1 için de soüz konusudur. Tuüketici kredisi kaynaklı ipotek tesisi var ise) Ancak ticari kredilere dayalı takiplerde İİİİK’nın 68/b ve 150/1. maddesi huükuümleri uygulanır. Başka bir anlatımla bu tuür takiplerde icra mahkemesi itirazın kaldırılması taleplerini soüz konusu maddeler çerçevesinde inceler ve karara bagğlar.

Alacaklı itirazını İİİİK’nın 68. maddesinde sayılı belgelerle ispat ederse, borçlu da itirazını 68/1’de yazılı belgelerle ispat etmek zorundadır. Borçlu borcu kabul edip oüdeme itirazına dayanırsa, alacaklının alacagğını 68/1’de yazılı belgelerle ispatına gerek kalmaz.

Borçlu yetki ve yeni mal edinmedigği itirazını belge ile ispat edemez. Vadenin gelmedigği, zamanaşımının geçtigği itirazların ise alacaklının ibraz ettigği belge ile ispatlayabilir.

Senedin hata, hile, ikrah ile verildigği itirazları icra mahkemesince incelenemez. İİcra mahkemesi itirazın kaldırılmasını incelerken tanık dinleyemez, yemin deliline dayanılması durumunda uygulamada yeminin İİİİK’nın 68. maddesinde sayılı belgelerden olmadıgğı için işin yargılamayı gerektirdigği gerekçesi ile goürevsizlik kararı verilmektedir. Oysa bu durumda goürevsizlik degğil itirazın kaldırılması talebinin reddine karar verilmesi gerekir. İİİİK’nın 50. Maddesine goüre itirazın kaldırılmasının incelemesi basit yargılama usuluüne goüre duruşmalı olarak yapılır. HMK’nın 150.maddesi itirazın kaldırılmasında uygulama alanı bulur.

İİcra mahkemesi oünce takip hukukuna ilişkin itirazları oürnegğin yetki itirazını inceler. Bu itiraz haklı bulunursa alacagğın esasına ilişkin itirazları incelemeden itirazın kaldırılması talebini reddeder.

OÜ nce alacaklı alacagğının ispatlamalıdır. Sonra borçlu itirazını ispat için bir belgeye dayanır ve o belge altındaki imzayı alacaklı inkaâr ederse icra mahkemesi 68/a maddesine goüre imza incelemesi yapar. Alacaklının haksız yere imzayı inkaâr ettigği anlaşılırsa itirazın kaldırılması talebinin reddi ile birlikte alacaklıyı belgenin ilişkin oldugğu degğerinin %10’u kadar para cezasına mahkuâm eder.(İİİİK’nın 68/5. maddesi)

İİtirazın kaldırılması kararı ile birlikte alacaklının talebi de varsa borçluya haksız çıktıgğı miktarın yuüzde yirmisinden aşagğı olmayan tazminat oüdemeye mahkuâm eder. (İİİİK’ nın 68/7. maddesi)

İİtirazın kaldırılması talebinin reddi halinde mahkeme, borçlunun talebi koşulu ile itiraza ugğrayan alacagğın yuüzde yirmisinden aşagğı olmamak uüzere alacaklıyı tazminata mahkuâm eder.(İİİİK’nın 68/7. maddesi). Ancak itirazın kaldırılması talebinin esasa ilişkin nedenlerle ret olması halinde alacaklı tazminata mahkuâm edilir. 05.07.2012 tarihinde yuüruürluügğe geren 6352 Sayılı Kanunun 12.maddesi ile degğişik İİİİK’nın 68/7.maddesine goüre tazminat oranları yuüzde yirmi olarak belirlenmiş olup, bu madde 05.07.2012’den sonra açılacak takipler için geçerli olacaktır.