Dava dilekçesinin içeriğinde neler yer alır?
MADDE 119- (1) Dava dilekçesinde aşağıdaki hususlar bulunur:
- Mahkemenin adı.
- Davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri.
- Davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası.
- Varsa tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adresleri.
- Davanın konusu ve malvarlığı haklarına ilişkin davalarda, dava konusunun değeri
- Davacının iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açıklaması.
- İddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği
- Dayanılan hukuki sebepler,
- Açık bir şekilde talep sonucu.
- Davacının, varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzası.
(2) Birinci fıkranın (a), (d), (e), (f) ve (g) bentleri dışında kalan hususların eksik olması hâlinde, hâkim davacıya eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre verir. Bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması hâlinde dava açılmamış sayılır.
Dava dilekçesinde bulunması gereken hususlar 119. maddede gösterilmiştir. Buna göre dava dilekçesinde aşağıdaki hususlar bulunur (HMK md. 119/1):
Mahkemenin adı
Dava dilekçesinde, davanın açıldığı mahkemenin adı dilekçenin başında gösterilmelidir. Mahkemenin adının dava dilekçesinde gösterilmesiyle, davacının dilekçeyi vereceği mahkeme belirlenmiş olmaktadır. Bir yerde, aynı konuda birden fazla mahkeme varsa dava dilekçesi nöbetçi mahkemeye, örneğin Ankara nöbetçi Asliye Hukuk mahkemesine hitaben yazılmalıdır. Davanın açıldığı mahkeme görevsiz ve yetkisiz olsa bile dilekçe geçerlidir. Görevsizlik ve yetkisizlik kararı verilmesi halinde, davacı kararın kesinleştiği tarihten itibaren iki hafta içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi gerekir (HMK md. 20/1).
Davacı ile davalının adı, soyadı ve adresleri:
Davacı ile davalının adı, soyadı ve adreslerinin dilekçede yer alması gerekir. Buradaki adres, ev, işyeri veya başka bir adres de olabilir. Eğer davacı ve davalı tüzel kişi ise, tüzel kişinin türü, unvanı ve adresi belirtilecektir.
Dava dilekçesinde davacı ile davalının adı, soyadı veya adresi yazılmamışsa, hakim davacıya eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre verir. Bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması halinde dava açılmamış sayılır (HMK md. 119/2).
Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası:
Davacı Türk vatandaşı olan bir gerçek kişi ise Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının dava dilekçesinde gösterilmesi gerekir. Davalının T.C. kimlik numarasını bildirmeye gerek yoktur.
Bu unsurun eksik olması halinde hakim davacıya eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre verir. Bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması halinde dava açılmamış sayılır (HMK md. 119/2).
Varsa Tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adresleri:
Tarafların kanuni temsilcileri varsa veya davacı davasını vekil aracılığıyla yürütüyorsa, örneğin dava ehliyeti bulunmayan davacı veya davalının kanuni temsilcileri ile varsa vekilin adı, soyadı ve adreslerinin dava dilekçesinde yer alması gerekir. Ancak davalının vekiliyle ilgili bilgilerin dilekçede yazılmasına gerek yoktur.
Bu unsurların eksik olması halinde, hakim davacıya eksikliği tamamlaması için bir haftalık kesin süre verir. Bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması halinde dava açılmamış sayılır (HMK md. 119/2).
Davanın konusu ve malvarlığı haklarına ilişkin davalarda, dava konusunun değeri:
Dilekçenin bu kısmında, “müddeabih” de denilen dava konusu (talebin özeti) anlaşılır bir şekilde yazılmalıdır. Eğer dava konusu para değil ve para ile ölçülebilen, yani malvarlığı hukukundan kaynaklanan bir husus ise, davacı dava dilekçesinde dava konusunun değerini para olarak göstermek zorundadır. Zira bu tür davalarda, davanın açılması sırasında yatırılacak olan harçların hesabı bakımından dava konusunun değeri Önem arzetmektedir.
Davacının iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların sıra numarası altında açık özetleri:
Davacı, iddiasının dayanağı olan bütün vakıaların (olguların) sıra numarası altında açık özetlerini,dava dilekçesinde yazmalıdır. Ayrıca HMK’-nun 194/1. maddesi uyarınca; “taraflar, dayandıkları vakıaları, ispata elverişli şekilde somutlaştırmalıdırlar.” Bu hüküm gereğince, bir iddia ileri sürenin bu iddiasını somutlaştırma yükü bulunmaktadır.
İddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği:
İddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği dava dilekçesinde gösterilmelidir. Bu düzenleme somutlaştırma yükünün de bir gereğidir. ZiraHMK’nun 194/2. maddesine göre, tarafların, dayandıkları delilleri ve hangi delilin hangi vakıanın ispatı için gösterildiğini açıkça belirtmeleri zorunludur. Tanık deliline dayanılmışsa sadece tanık göstermek istediğini belirten bir ifade kullanması yeterli olup, tanık listesi verilmesi zorunlu değildir. Tanık listesinin daha sonra, tanıkların dinlenmesi aşamasında verilmesi mümkündür.
Davacı, dilekçesinde gösterdiği ve kendi elinde bulunan belgeleri dava dilekçesine eklemek zorundadır. Zira, HMK’nun 121. maddesine göre, dava dilekçesinde sözü edilen ve davacının elinde bulunan belgelerin asıllarıyla birlikte (harç ve vergiye tabi olmaksızın) davalı sayısından bir fazla düzenlenmiş örneklerinin veya sadece örneklerinin dava dilekçesine eklenerek mahkemeye verilmesi zorunludur. Davacının elinde bulunmayan, ancak başka burumlardan sağlanacak delillerini de dava dilekçesinde belirtmesi gerekir. Tarafların ellerinde bulunmayan ve incelenmesine karar verilen delillerin getirtilmesi için mahkemece ilgili resmi makam ve mercilerle üçüncü kişilere bu husus bildirilir. Mahkemeye getirtilmesi mümkün olmayan deliller, bulunduğu yerde incelenebilir veya dinlenebilir (HMK md. 195).
Taraflar dilekçelerinde gösterdikleri belgeleri henüz mahkemeye sunmamış ise mahkeme, belgeleri sunmaları veya başka yerden getirtilecek belgelerin getirtilebilmesi amacıyla gereken açıklamayı yapmaları için taraflara ön inceleme duruşmasında iki haftalık kesin süre verilir. Bu hususların verilen kesin süre içinde tam olarak yerine getirilmemesi halinde o delile dayanmaktan vazgeçilmiş sayılmasına karar verilir (HMK md. 140/5).
Dayanılan hukuki sebepler:
Dayanılan hukuki sebeplerin dava dilekçesinde yazılması gerekir. Ancak, hukuki sebeplerin dava dilekçesinde gösterilmemesi bir noksanlık değildir. Zira, hakim hukuki sebepleri bulmak ve Türk hukukunu kendiliğinden uygulamakla yükümlüdür (HMK md. 33). Davada, dayanılan maddi vakıaların bildirilmesi taraflara hukuki nitelendirme yapılması hakime aittir.
Açık bir şekilde talep sonucu:
Davacı, dava dilekçesinin talep sonucu bölümünde neye karar verilmesini istiyorsa onu açık birbiçimde yazmalıdır.
Bu unsurun eksik olması halinde hakim, davacıya eksikliği, tamamlaması için bir haftalık kesin süre verir. Bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması halinde dava açılmamış sayılır (HMK md. 119/2).
Davacının, varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzası:
Davacının, varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin dava dilekçesini veya kanuni temsilcisi veya vekili varsa sadece bunların imzalaması yeterlidir. Küçük, kısıtlı yada asilin dilekçeyi imzalamasına gerek yoktur.
Dava dilekçesinin zorunlu unsurlarından biri olan imza noksanlığı halinde, hakim davacıya bu noksanlığı tamamlaması için bir haftalık kesir süre verir, bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması halinde, dava açılmamış sayılır. (HMK md. 119/2).