Çocuğun doğum tarihinin velayetin tayinine etkisi nedir?
Aile mahkemesi hakimi boşanma davasında velayeti düzenlerken, çocuğun doğum tarihini göz önünde bulundurmak zorundadır.
Velâyetin düzenlenmesine konu çocuk davadan önce doğmuş olabileceği gibi dava sırasında doğduğu gibi kararın kesinleşmesinden sonra da dünyaya gelmiş olabilir.
Dava Öncesinde Doğduysa;
Boşanma durumunda 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu m. 336 f. III hükmüne göre velâyet hakkının kime verileceğini aile mahkemesi hâkimi belirler.
Başka bir anlatımla boşanma ve ayrılığa karar verilmesi halinde hâkim velâyeti eşlerden birine vermek zorundadır.
Hakim, tarafların bütün çocukları hakkında velâyeti düzenlemek zorundadır.
Dava Sırasında Doğduysa;
Velâyetin düzenlenmesine konu çocuk dava sırasında doğmuş ise ne yapılması gerektiği konusunda Yargıtay farklı bir tutum izlemiştir.
Bazı kararlarda dava sırasında doğduğu iddia edilen çocuğun nüfusa kaydından sonra velayet düzenlemesinin ayrı bir dava ile istenmesi görüşünü sergilemiştir.
Buna karşılık bazı kararlarda ise dava sırasında doğduğu iddia edilen çocuğun nüfusa kaydı sağlanıp velayet durumunun düşünülmemesi Yargıtay tarafından doğru bulunmamıştır.
İsabetli olan uygulama son görüştür. Velâyetin düzenlenmesi kamu düzeni ile ilgilidir. Bu düzenleme ertelenerek çocuk korumadan yosun bırakılamaz.
Hakimi tarafından yapılacak iş, dava sırasında doğduğu iddia edilen çocuğun nüfusa kaydı için taraflara mehil verilmeli, nüfus kaydı gerçekleştirildikten sonra velayet düzenlenmelidir.
Kararın Kesinleşmesinden Sonra Doğduysa;
Velâyetin düzenlenmesine konu olabilecek çocuk kararın kesinleşmesinden sonra da dünyaya gelmiş olabilir. Bu durumda;
a. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün içinde Doğmuşsa:
Evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır. Velâyet bu süre dikkate alınarak düzenlenmelidir.
Boşanma kararının kesinleşmesinden sonra doğan çocuk bakımından her an için velayet düzenlemesi yapılabileceği için velayet düzenlemesi için dava açılmalıdır.
Buna karşılık boşanma hükmü kesinleşip fer’i hükümleri yönünden dava devam ediyorsa ya da ayrı bir dava açılmışsa evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğan çocuğun velâyeti düzenlenmelidir. Bilindiği üzere evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır.
b. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün Sonrasında Doğmuşsa;
Evlilik sona ermişse, kadın, evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün geçmedikçe evlenemez. Doğurmakla süre biter. Kadının önceki evliliğinden gebe olmadığının anlaşılması veya evliliği sona eren eşlerin yeniden birbiriyle evlenmek istemeleri hâllerinde mahkeme bu süreyi kaldırır.
Evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır. Bu süre geçtikten sonra doğan çocuğun kocaya bağlanması, ananın evlilik sırasında gebe kaldığının ispatıyla mümkündür.
Üç yüz günden sonra doğan çocuk açısından ana ve baba evli olmadığından velâyet anaya aittir.