CMK m. 140 Teknik Araçlarla İzleme Nedir? Nasıl Yapılır?
Yukarıda incelediğimiz iletişimin denetlenmesi tedbirine benzer nitelikte bir tedbirdir. Burada da kişilerin faaliyetleri, konuşmaları takip altına alınmaktadır ve bu genellikle ortam dinleme şeklinde yapılır.[1] Ancak bu takip, telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin dışındaki faaliyetlerin ve sesin takibi şeklinde yapılmaktadır. O hâlde teknik araçlarla izleme, görme ve işitme duyusu yardımıyla elde edebileceğinin ötesinde bilgi elde edilebilmesi için özel düzenekler kullanılarak yapılan incelemedir.
Teknik araçlarla izleme koruma tedbiri bakımından da katalog sistemi geçerli olup, katalogda sayılan suçların işlendiği hususunda somut delillere dayanan kuvvetli şüphe sebepleri bulunmalı ve başka suretle delil elde edileme imkânı olmamalıdır. Bu tedbire başvurulabilecek alan ise Kanun’da, kamuya açık alanlar ve işyeri olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla şüpheli veya sanığın konutunun bu suretle izlenmesi mümkün değildir. Kaldı ki bu husus maddenin beşinci fıkrasında da açıkça zikredilmiştir.
Yasa koyucu, teknik araçlarla izleme koruma tedbiri bakımından bir süre sınırı öngörmüş ve kararın en çok üç hafta için verilebileceğini ifade etmiştir. Ancak bu süre gerektiğinde bir hafta daha uzatılabilecektir. Örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlarla ilgili olarak ise gerekli görülmesi hâlinde, mahkeme belirtmiş olduğumuz sürelere ek olarak her defasında bir haftadan fazla olmamak ve toplam dört haftayı geçmemek üzere uzatılmasına karar verebilecektir. Teknik araçlarla izleme tedbiri ile birlikte gizli soruşturmacı görevlendirilmesi halinde bu fıkrada belirtilen süreler bir kat artırılarak uygulanır.
Teknik araçlarla izleme kararı 6763 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik neticesinde, hâkim, gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde Cumhuriyet savcısı tarafından karar verilir. Cumhuriyet savcısı tarafından verilen kararlar yirmi dört saat içinde hâkim onayına sunulur. Hâkim kararını en geç yirmi dört saat içinde verir. Sürenin dolması veya hâkim tarafından aksine karar verilmesi hâlinde kayıtlar derhâl imha edilir.”
Teknik araçlarla izleme koruma tedbiri neticesinde elde edilen deliller, maddede sayılan suçlarla ilgili soruşturma ve kovuşturma dışında kullanılamaz; ceza kovuşturması bakımından gerekli olmadığı takdirde Cumhuriyet savcısının gözetiminde derhâl yok edilir (CMK m. 140/4).
Teknik araçlarla izleme tedbirinin kişinin konutunda uygulanamayacağı önemli bir kuraldır.