TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu ve Cezası
MADDE 123.- (1) Sırf huzur ve sükûnunu bozmak maksadıyla bir kimseye ısrarla; telefon edilmesi, gürültü yapılması ya da aynı maksatla hukuka aykırı başka bir davranışta bulunulması halinde, mağdurun şikâyeti üzerine faile üç aydan bir yıla kadar hapis cezası verilir.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Açıklama
Kişilerin huzur ve sükununu bozma suçunu düzenleyen YTCK.nun 123.maddesi hükmü; 765 sayılı ETCK’da kabahat türünden suçlar olarak yer alan 546. ve 547.maddelere benzer bir düzenleme olmakla birlikte, gerek suçun işleniş biçimi ve gerekse saik açısından farklı bir içeriğe sahiptir.
ETCK.nun 546.maddesinde “bir kimsenin gürültü veya velvele ile mutat hilafı olarak çan ve âlâtı saire çalarak yahut kanun venizam ahkamına muhalif surette gürültülü bir meslek ve sanat icra eyleyerek halkın veya meclis ve mahfillerin meşguliyet veya huzur ve rahatını ihlal etmesi”, 547.maddesinde ise, “itidal ve muvazene haricinde veya çirkin ve ayıp görünen sair herhangi bir hal ile başkasını alenen incitme veya huzur ve rahatını ihlal etme” aranmaktaydı. 5237 sayılı TCK.nun 123.maddesindeki suçun maddi unsurunu ise “bir kimseye ısrarla; telefon edilmesi, gürültü yapılması ya da aynı maksatla hukuka aykırı başka bir davranışta bulunulması” oluşturmaktadır. ETCK.nun 547.maddesin-deki suçu oluşturan hareketlerin ise YTCK.nun 123.maddedeki suçu oluşturacağı açıktır. Yeni düzenlemede, ETCK.nun 546.maddesindeki “fiilin gece yarısından iki saat evvelinden sonra işlenmesi” halinde cezanın ağırlaştı olacağın a ilişkin nitelikli hale yer verilmemiştir.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Suçla Korunan Hukuksal Değer
123.madde hükmü, belirli bağımlı hareketlerle kişilerin huzur ve sükunlarının bozulması hususunda gösterilen çabaları cezalandırmaktadır. Bu itibarla, suçla korunmak istenilen hukuksal yarar, kişilerin psikolojik yönden huzurlu, sükun içinde ve sağlıklı yaşama hakkıdır.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Suçun Faili
Bu suçun faili herhangi bir kimse olabilir.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Suçun Mağduru
Maddede belirtilen fiillerle huzur ve sükunu bozulan herhangi bir kişi bu suçun mağduru olabilir.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Suçun Maddi Unsuru
Bu suçun maddi unsuru, sırf huzur ve sükununu bozmak maksadıyla bir kimseye “ısrarla telefon edilmesi” veya “gürültü yapılması” yada aynı maksatla “hukuka aykırı başka bir davranışta bulunulması” dır. Suç, bu seçimlik hareketlerden birinin yapılması veya sırf huzur ve sükununu bozmak maksadıyla bir kimseye karşı hukuka aykırı başka bir davranışta bulunulmasıyla oluşmaktadır.
Bir kimseye ısrarla telefon edilmesi kişinin psikolojik, ruhsal yönden sükun içinde yaşamak hakkını ihlal eden bir davranıştır. Ancak, bu hareketin suçu oluşturabilmesi için ısrarla yani birden fazla olarak telefon edilmesi ve bunun kişinin huzur ve sükununu bozmak amacıyla yapılması, örneğin gece gündüz demeden telefon edilmesi gerekir.
Suçu oluşturan diğer seçimlik hareket ısrarla gürültü yapılmasıdır. Akustik kirlilik olarak da adlandırılan “gürültü”, rahatsız edici ses veya alıcı tarafından tahammül edilemeyen ve istenmeyen ses olarak, başka bir ifadeyle de “istenmeyen seslerin oluşturduğu akustik bir olgu” olarak tanımlanabilir. Örneğin, oturulan apartmanın alt veya üst katında ev aletleri, müzik setleri veya başkaca aletlerle veya vasıtalarla sürekli (ısrarla) gürültü yapılması bu suçu oluşturur. Ancak, bu gürültünün bir kez değil, süreklilik arzedecek şekilde, örneğin mağdur veya apartman yönetimince yapılan uyarıya rağmen ısrarla yapılması gerekir. Ayrıca failin özel bir maksatla (sırf huzur ve sükununu bozmak amacıyla) hareket etmesi gerekir.
123.maddede tanımlanan suçun, benzer suçlardan ayırımına yarayan kriter, gürültünün huzur ve sükunu bozmaya elverişli olmasının yeterli sayılması, ayrıca bu gürültünün bir kimsenin sağlığına zarar verici ağırlığa ulaşmasının aranmamış bulunması ve fiilin belirli bir kimseye (mağdura) yönelik olarak yapılmasıdır. YTCK.nun 183.maddesinde tanımlanan “gürültüye neden olma” suçunda ise “sırf başkasının huzur ve sükununu bozmak” özel kastı olmaksızın ilgili kanunlarla (örneğin Çevre Kanunuyla) belirlenen yükümlülüklere aykırı olarak gürültüye (örneğin iş makinelerinin, eğlence merkezlerinin, inşaat ve yol çalışmalarının, endüstri araç ve makinelerinin çıkardığı gürültüye) neden olunması ve bu gürültünün başka bir kimsenin sağlığının zarar görmesine elverişli bulunması gerekir. Dolayısıyla YTCK.nun 123. ve 183.maddelerinde düzenlenen bu iki suç tipi, ihlal edilen hukuksal yarar ve unsurları bakımından ayrılmaktadır. Diğer yandan, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun 36.maddesinde de “başkalarının huzur ve sükununu bozacak şekilde gürültüye neden olma” davranışı idari para cezasını gerektiren bir kabahat olarak tanımlanmıştır. Anılan kabahatin YTCK.nun 123. ve 183. maddelerindeki suçlardan farkı, yapılacak gürültünün belirli kişilere yönelik olmaması ve soyut olarak bir rahatsızlık vermesidir. Ayrıca bu kabahat bakımından gürültünün başka bir kimsenin sağlığının zarar görmesine elverişli bir boyutta olması da aranmamıştır.
Suçun seçimlik hareketleri sadece bir kimseye ısrarla; telefon edilmesi veya gürültü yapılmasından ibaret değildir. Aynı maksatla hukuka aykırı başka bir davranışta bulunulması halinde de bu suç oluşmaktadır. Örneğin bir kimsenin otomobille sürekli takip edilmesi, penceresine taş atılması, kapısının zilinin sürekli çalınması veya tıklatılması, evinin içinin gözetlenmesi, elektronik posta adresine gereksiz mesajların veya cep telefonuna rahatsız edici mesajların gönderilmesi, evine muska bırakılması gibi “hukuka aykırı” davranışlar da bu suçu oluşturabilir. Ancak, bu fiillerin sırf huzur ve sükunu bozmak maksadıyla yapılması gerekir. Cep telefonuna gelen reklam amaçlı veya kamuoyu oluşturmak için çekilmiş olan mesajlar huzur ve sükunu bozmak maksadı bulunmadığından bu suçu oluşturmaz.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Suçun Manevi Unsuru
Suçun manevi unsurunun oluşabilmesi için, bir kimseye ısrarla; telefon edilmesi, gürültü yapılması ya da aynı maksatla hukuka aykırı başka bir davranışta bulunan failin bu seçimlik hareketlerden bir veya bir kaçını belirli bir kimse olan mağdurun “sırf huzur ve sükununu bozmak maksadıyla” gerçekleştirmesi gerekir. Bu itibarla failde genel suç işleme kastının yanı sıra böyle bir özel kastın da bulunması gerekir. Bu özel kast, 123.maddede tanımlanan suçu gürültüye neden olma (YTCK 183.md.) suçundan ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 36.maddesinde yer alan “gürültü” kabahatinden ayırmaya yarayan yegane kriterdir. Bu suç ancak doğrudan kastla işlenebilir, olası kastla veya taksirle işlenmesi mümkün değildir.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Suça Etki Eden Nedenler
Bu suçun cezasının ağırlaştırılmasını veya daha az ceza verilmesini gerektiren özel bir neden öngörülmemiştir.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Teşebbüs
Suçun oluşması için, maddi unsuru oluşturan seçimlik hareketlerin bir kez değil ısrarla (sürekli olarak) gerçekleştirilmesi gerektiğinden bu suçun teşebbüs suretiyle işlenmesi mümkündür.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu İştirak
Kesintisiz (mütemadi) suç niteliğini taşıyan bu suça işlenmeye devam edildiği sürece fail veya şerik (azmettiren veya yardım eden) düzeyinde iştirak mümkündür.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu İçtima
Suçların içtimai hususunda özel bir hüküm getirilmediğinden bu konuda genel hükümler (42-44.md.) uygulanacaktır. Aynı fiille birden fazla kimsenin huzur ve sükununun bozulması halinde eylem zincirleme (43/2.md.) tek suçu oluşturur. Fiilin farklı yer veya zamanlarda farklı mağdurlara karşı işlenmesi halinde mağdur sayısınca suç oluşur ve gerçek içtima kuralı uygulanır. Yapılan etkinlikler sonucu mağdurun psikolojik, ruhsal sağlığının bozulması halinde sanığın 123. maddenin yanı sıra kasten yaralama (86., 87.md.) suçundan dolayı da cezalandırılması gerekir.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Kovuşturma
Maddede düzenlenen suçun soruşturulması ve kovuşturulması, suçtan zarar görenin şikâyetine bağlıdır. Şikâyet hakkı, bu fiillerle huzur ve sükunu bozulan kimseye aittir. Şikâyet süresi YTCK.nun 73.maddesi uyarınca, zamanaşımı süresini geçmemek koşuluyla şikâyete hakkı olan kişinin fiili ve failin kim olduğunu öğrendiği günden başlayarak altı aydır. Ayrıca suç, YTCK 73/8. ve CMK’nun 253. ve 254.maddeleri uyarınca uzlaşma kapsamındadır.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Görevli Mahkeme
5235 sayılı Kanunun lO.maddesi uyarınca bu suç dolayısıyla açılan davaya bakma görevi sulh ceza mahkemesine aittir.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Suçun Yaptırımı
Üç aydan bir yıla kadar hapis cezasıdır.
TCK m 123 Kişilerin Huzur Ve Sükununu Bozma Suçu Dava Zamanaşımı
YTCK.nun 66/1-e bendi uyarınca bu suçun dava zamanaşımı süresi sekiz yıldır.