Sözleşmenin Kurulma Anı Ne Zamandır?

Kabul beyanı hazır olana yöneltilmiş ise sözl. kabul beyanı yapıldığı anda kurulur. Eğer kabul beyanı yapıldıktan sonra sözl.nin kurulması için süre öngörmüşlerse sürenin dolmasıyla sözl. kurulur.

Kabul beyanı hazır olmayan kimseler arasında yapılmışsa TBK m. 5: “Kabul için süre belirlenmeksizin hazır olmayan bir kişiye yapılan öneri, zamanında ve usulüne uygun olarak gönderilmiş bir yanıtın ulaşmasının beklenebileceği ana kadar, önereni bağlar. Öneren, önerisini zamanında ulaşmış sayabilir. Zamanında gönderilen kabul, önerene geç ulaşır ve öneren onunla bağlı olmak istemezse, durumu hemen kabul edene bildirmek zorundadır.”

TBK m. 11: “Hazır olmayanlar arasında kurulan sözleşmeler, kabulün gönderildiği andan başlayarak hüküm doğurur. Açık bir kabulün gerekli olmadığı durumlarda, sözleşme önerinin ulaşma anından başlayarak hüküm doğurur.”

 Teyit Mektubu Açısından: TTK m. 21/3: “Telefonla, telgrafla, herhangi bir iletişim veya bilişim aracıyla veya diğer bir teknik araçla ya da sözlü olarak kurulan sözleşmelerle yapılan açıklamaların içeriğini doğrulayan bir yazıyı alan kişi, bunu aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde itirazda bulunmamışsa, söz konusu teyit mektubunun yapılan sözleşmeye veya açıklamalara uygun olduğunu kabul etmiş sayılır.” Bu hüküm ancak tacirler arasında uygulanabilir. Ancak bir tacir, başka bir tacirin gönderdiği teyit mektubuna delil olarak dayanabilir. TBK m. 35 uyarınca: Teyit mektubunu gönderen kişi iyiniyetli ise karşı taraf zamanında itiraz etmediği takdirde sözl. arzusu olmadığı halde süreyi kaçırdığını ispat ederek yanılma hükümlerine dayanabilirse de yanılmasının kendi kusurundan kaynaklanmasının neticelerine katlanır.

Sözl.nin görüşme aşamasında dahi taraflar TMK m. 2 uyarınca dürüstlük kuralına uygun hareket etmek zorundadırlar. Yükümlülüğe aykırı davranış sonucu bazen sözl. iptal olur; bazen de görüşme aşamasında kusurlu davranmış olan kimse sözl. kurulmuş olsun ya da olmasın culpa in conrahendo (kusurdan sorumluluk) hükümleri uyarınca karşı tarafın uğradığı zararı tazminle yükümlü olur.