Sözleşmenin Devri Ve Sözleşmeye Katılma
Sözleşmenin Devri
Sözleşmenin devri, borç ilişkisinin bir tarafını oluşturan kişinin bu sıfatını bir başkasına anlaşarak devretmesidir.
Sözleşmenin devri, sözleşmeyi devralan ile devreden ve sözleşmede kalan taraf arasında yapılan ve devredenin bu sözleşmeden doğan taraf olma sıfatı ile birlikte bütün hak ve borçlarını devralana geçiren bir anlaşmadır.
Sözleşmeyi devralan ile devreden arasında yapılan ve sözleşmede kalan diğer tarafça önceden verilen izne dayanan veya sonradan onaylanan anlaşma da, sözleşmenin devri hükümlerine tabidir.
Sözleşmenin devrinin geçerliliği, devredilen sözleşmenin şekline bağlıdır. Kanundan doğan halefiyet hâlleri ile diğer özel hükümler saklıdır.
Hükme göre sözl.nin devri anlaşması 3 taraflı bir sözl.dir.
Her sözl. devredilemez. Örn; avukatlık sözl avukat olmayan birine, doktor-hasta arasındaki sözl. doktor olmayan birine devredilemez.
Sözl. taraflarından birisi ile bir 3. Kişi arasındaki sözl.nin devri vaadini içeren borçlandırıcı işlemin de devir yapma borcu doğurabilmesi için asıl sözl.nin şekline tabi olması aranmalıdır. Bu devir vaadinin borç doğurması sözl.de kalacak olanın izin veya onayına tabi değildir.
Sözl.nin devri, alacağın devri gibi soyut bir işlemdir.
Devir sözl.sinin geçerli şekilde yapılması sonucunda sözl.nin bir tarafı değişir fakat sözl.nin tüm hükümleri değişmeden kalır. Yeni taraf, değişmeyen tarafa karşı halefinin (sözl.yi devredenin) bu sözl.den kaynaklanan tüm haklarına sahip, tüm borçlarıyla yükümlü ve gene bu sözl.ye bağlı tüm yenilik doğuran hakları edinmiş olur. Sözl. geçerli olarak devredilmişse, taraf sıfatını kaybeden artık aynı sözl.yi başkasına devredemez.
Sözleşmeye Katılma
Burada da sözl.nin devrindeki gibi mevcut bir sözl.ye bu sözl.nin dışındaki bir kişi sonradan yaptığı anlaşma ile taraf olmaktadır. Fakat sözl.nin devrinden farklı olarak mevcut taraflardan birinin sıfatına son vermeyip onunla birlikte sözl tarafı olmaktadır.
Sözleşmeye katılma, mevcut bir sözleşmeye taraflardan birinin yanında yer almak üzere, katılan ile bu sözleşmenin tarafları arasında yapılan ve katılanın, yanında yer aldığı tarafla birlikte, onun hak ve borçlarına sahip olması sonucunu doğuran bir anlaşmadır. Anlaşmada aksi kararlaştırılmamışsa, sözleşmeye katılan ile yanında yer aldığı taraf, sözleşmenin diğer tarafına karşı müteselsilen alacaklı ve borçlu olurlar. Sözleşmeye katılmanın geçerliliği, katılma konusu sözleşmenin şekline bağlıdır.
Borca katılma sözl.sinin geçerli olabilmesi için mutlaka her 3 tarafın da buna yönelik irade beyanları sözl.ye katılmayı geçerli kılamayacaktır.
Borca katılan hangi taraftan borca katılmış ise o tarafın tüm borçlarını onunla birlikte yüklenmiş ve yine aynı tarafın tüm haklarına da onunla birlikte sahip olacaktır. Buradaki birlikte borçluluk “müteselsil borçluluk” ve birlikte alacaklılık da “müteselsil alacaklılık” oluşturacaktır.