Koruma ve Tedavi Tedbiri Nasıl Uygulanır?
Türk Ceza Kanunu, fiili işlediği sırada akıl hastası olanlara (m. 57), alkol ya da uyarıcı madde bağımlılarına (m. 57/7) koruma ve tedavi tedbiri uygulanacağını öngörmüştür.
Fiili işlediği sırada akıl hastası olan kişi hakkında, koruma ve tedavi amaçlı olarak güvenlik tedbirine hükmedilir. Hakkında güvenlik tedbirine hükmedilen akıl hastaları, yüksek güvenlikli sağlık kurumlarında koruma ve tedavi altına alınırlar.
Akıl hastaları yönünden bu tedbirin belli bir süresi yoktur. Ölçü, akıl hastasının toplum açısından arz ettiği tehlikelilik derecesidir. Dolayısıyla tedbir, akıl hastasının toplum yönünden tehlikeliliği ortadan kalkıncaya veya önemli ölçüde azalıncaya kadar uygulanır. Hakkında güvenlik tedbirine hükmedilmiş olan akıl hastası, yerleştirildiği kurumun sağlık kurulunca düzenlenen raporda toplum açısından tehlikeliliğinin ortadan kalktığının veya önemli ölçüde azaldığının belirtilmesi üzerine mahkeme veya hakim kararıyla serbest bırakılabilir (TCK m. 57/2). Bu, mahkeme tarafından böyle bir rapor üzerine dosyanın yeniden ele alınması ile mümkün olur. Ancak bu kavramdan mahkeme tarafından işin esası yönünden bir inceleme yapılacağı ve akıl hastası hakkında bir cezaya hükmedebileceği gibi bir sonuca tabidir ki varmamak gerekir. Zira bu durum TCK’nın 32/1. maddesine de aykırı olur.
Sağlık kurulu raporunda, akıl hastalığının ve işlenen fiilin niteliğine göre, güvenlik bakımından kişinin tıbbi kontrol ve takibinin gerekip gerekmediği, gerekiyor ise, bunun süre ve aralıkları belirtilir.
Tıbbi kontrol ve takip, raporda gösterilen süre ve aralıklarla, Cumhuriyet savcılığınca bu kişilerin teknik donanımı ve yetkili uzmanı olan sağlık kuruluşuna gönderilmeleri ile sağlanır.
Tıbbi kontrol ve takipte, kişinin akıl hastalığı itibarıyla toplum açısından tehlikeliliğinin arttığı anlaşıldığında, hazırlanan rapora dayanılarak, yeniden koruma ve tedavi amaçlı olarak güvenlik tedbirine hükmedilir. Bu durumda, bir ve devamı fıkralarda belirlenen işlemler tekrarlanır.
Tıbbi kontrol ve takipte, kişinin akıl hastalığı itibarıyla toplum açısından tehlikeliliğinin arttığı anlaşıldığında, hazırlanan rapora dayanılarak, yeniden koruma ve tedavi amaçlı olarak güvenlik tedbirine hükmedilir. Bu durumda, bir ve devamı fıkralarda belirlenen işlemler tekrarlanır.
Öte yandan suç işleyen alkol veya uyarıcı ya da uyuşturucu madde bağımlısı kişilere uygulanan tedavi tedbiri de kişi bunlardan kurtuluncaya kadar devam edecektir. Bu kişiler, yerleştirildiği kurumun sağlık kurulunca bu yönde düzenlenecek rapor üzerine mahkeme veya hakim kararıyla serbest bırakılabilir.