Kısmi Süreli İş Sözleşmesi İle Çalışanların Yıllık İzin Hakkı Nasıl Hesaplanır?

Her şeyden önce herkesçe bilinmelidir ki kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar yıllık ücretli izin hakkından tam süreli çalışanlar gibi yarar­lanır ve farklı işleme tabi tutulamazlar. Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalı­şanlar iş sözleşmeleri devam ettiği sürece her yıl için hak ettikleri izinleri, bir sonraki yıl izin süresi içine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde ça­lışmayarak kullandırılmalıdır. Nitekim, Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliğinde de “Kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesiyle çalışanlar yıllık üc­retli izin haklarından tam süreli çalışanlar gibi yararlanırlar ve farklı iş­leme tabi tutulamazlar” denmek suretiyle bu husus açıkça belirtilmiştir.

Yıllık izine hak kazanan kısmi süreli çalışan işçilerle tam süreli çalı­şan işçiler arasında yıllık izin süreleri ve izin ücretleri konularında bir ayrım yapılamaz. Aşağıda kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanları, yıllık ücretli izin haklarından yararlandırırken dikkat edilmesi gereken husus­lar ile izin süreleri ve bu sürelere ait ücretlerin nasıl hesaplanacağı açık­lanacaktır.

a) Bir Yıllık Kıdem Süresinin Belirlenmesi

İş Kanunu madde 53 kapsamında çalışan işçilerin yıllık ücretli izine hak kazanabilmeleri için, işyerinde işe başladıkları günden itibaren, deneme süresi de dahil olmak üzere en az bir yıl çalışmış olmaları gerekti­ğini yukarıda belirttik. Bu noktada kısmi süreli iş sözleşmeleri açısından dikkat edilmesi gereken nokta, bir yıllık çalışma süresinin hesaplanma­sında, sadece fiilen çalışılan günlerin mi dikkate alınacağıdır.

İş Kanunu madde 13/2′ de açıkça belirtildiği üzere, kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçi, ayrımı haklı kılan bir neden olmadıkça, salt iş sözleşmesinin kısmi süreli olmasından dolayı tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçiye göre farklı işleme tabi tutulamayacaktır. Nitekim İş Kanu­nu, “en az bir yıl çalışmış olma” koşulunu aramış, bu konuda haftalık veya günlük çalışma süresine ilişkin olarak herhangi bir değerlendirme­de bulunmamıştır. Bu nedenle, işçiye yıllık izin açısından farklı işlem yapılmasını gerektirecek yasal bir zorunluluk bu­lunmamaktadır.

Ayrıca İş Kanununun 55. Maddesinde belirtilen yıllık izin bakımın­dan çalışılmış gibi sayılan haller de kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçinin bir yıllık süresinin belirlenmesinde çalışılmış gibi sayılır.

b) Yıllık Ücretli İzin Süresinin Belirlenmesi

Yıllık ücretli izin süresinin belirlenmesi konusunda da kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçiler ile tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçiler arasında ayrım yapılmasını gerektirecek bir nedeni iş mevzuatı öngörmemiştir. İş Kanununun 56. Maddesine göre, yıllık ücretli izin günlerinin hesaplanmasında sadece ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri yıllık ücretli izin süresinden sayılmayacaktır. Bunun dışın­daki süreler ve bu arada sözleşme gereği zaten boşta geçecek süreler, yıllık ücretli izin günlerine dahil olan sürelerdir. Aynı husus, “Kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesiyle çalışanlar iş sözleşmeleri devam ettiği sürece her yıl için hak ettikleri izinlerini, bir sonraki yıl izin süresi içerisine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde çalışmayarak kullanırlar” denilmek suretiyle Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliğinde de açıkça belirtilmiştir.

c) Yıllık Ücretli İznin Hesaplanması

Yıllık izin ücretinin hesaplanmasında da tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçi ile kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçi arasında farklı işlem yapmayı gerektirecek bir mevzuat hükmü bulunmamaktadır. Nitekim Yıllık Ücretli izin Yönetmeliğinde de “kısmi süreli ya da çağrı üze­rine çalışan işçilerle tam süreli çalışan işçiler arasında yıllık izin süreleri ve izin ücretleri konularında bir ayrım yapılamaz” denilmek suretiyle bu husus açıkça belirtilmiştir.

Kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçiler yıllık izin süreleri içinde, şayet izinli olmasalar idi çalışabilecekleri süreler dikkate alınarak yıllık izin ücreti alacaklardır. Daha açık bir ifadeyle, kısmi süreli iş sözleşme­siyle çalışan işçilere, sözleşme gereğince zaten çalışmayacakları süreler için yıllık izin ücreti ödenmeyecektir. Ancak, İş Kanununun 57/son maddesinde belirtildiği üzere, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçilere olduğu gibi, kısmi süreli çalışan işçilere de, yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri için ayrıca ücret ödemesi yapılacaktır.