Kiralanan Taşınmazda Üçüncü Kişi Bulunması Halinde İcra Müdürünün Tahliye İşlemine Yönelik Şikâyet (İik 276)
Kira bedelinin ödenmemesi nedeni ile ilamsız tahliye takibi veya kira süresinin bitmesi nedeniyle ilamsız tahliye takibi kesinleşince tahliye işlemi sırasında taşınmazda kiracıdan başka üçüncü kişi bulunması halinde ne gibi işlem yapılacağını İİK’nın 276. maddesi düzenlemektedir.
Bu maddeye göre tahliyesi istenen yerde kiracıdan başka bir şahıs bulunur ve işgalde haklı olduğuna dair resmi bir vesika gösteremezse derhal tahliye olunur. Bu halde üçüncü kişi tahliye işleminin iptalini şikâyet yolu ile icra mahkemesinden talep edebilir. İcra mahkemesi bu halde İİK’nın 276/3. maddesi uyarınca tarafları dinleyerek icabına göre tahliyeyi emreder veya taraflardan birinin yedi gün içinde mahkemeye müracaat etmesine karar verir. Bu süre içinde mahkemeye başvurulursa davanın sonucuna göre hareket olunur. Müracaat etmeyen iddiasından vazgeçmiş sayılır. İİK’nın 276/2. maddesi üçüncü kişinin resmi bir belge gösterememekle birlikte takibe konu kira sözleşmesinden önceki bir tarihten beri orayı işgal etmekte bulunduğunu beyan eder ve bu beyanı icra memurunca mahallinde yapılacak bir tahkikatla teeyyüt ederse memur tahliyeyi tehirle 3 gün içinde keyfiyeti icra mahkemesine bildirir. İcra mahkemesi gerek icra müdürünün gönderme kararı ile gerekse üçüncü kişinin tahliye işlemini şikâyet yolu ile ününe getirmekle uyuşmazlığı İİK’nın 276/3. maddesinde öngörülen şekilde inceleyerek sonuçlandırır. üçüncü kişinin şikâyetini, icra memurunun gönderme kararı olmadığı gerekçesiyle incelemesiz reddedemez veya icra müdürünce İİK’nın 276/2. maddesinde öngörülen şekilde işlem yapmasına karar veremez. İşin esasını incelemesi gerekir. İİK’nın 276. maddesinin uygulanabilmesinin şartı icra memurunun tahliye için taşınmaza gitmesi ve oradan üçüncü kişi ile karşılaşmasıdır. Şayet üçüncü kişi infaz sırasında taşınmazda değil ise İİK’nın 276. maddesinin uygulanması mümkün değildir. Kiralananda paydaş olan kimse kiralanan taşınmazdan çıkarılamaz. Üçüncü kişi bizzat takip alacaklısı olan kiraya verenden kiraladığına dair imzası noterden onaylı bir kira sözleşmesi gösterirse tahliye işlemi yapılamaz. İcra mahkemesi evrak üzerinde karar veremez. İİK’nın 276/son fıkrası kimlerin üçüncü kişi sayılacağını belirtmiştir. Bu kişiler hakkında İİK’nın 276. maddesi uygulanmaz kiracı gibi tahliye olunurlar.
İcra mahkemesi inceleme sonucunda ya tahliyeyi emreder ya da taraflardan birinin genel mahkemeye başvurması gerektiğine karar verir. İcra mahkemesi alacaklı ve üçüncü kişinin iddialarından hangisinin daha kuvvetle muhtemel olduğunu tespit ederek bu kararı verir. Taraflar her türlü delille değil yazılı delille iddialarını ispatlamalıdır.
İİK’nın 276. maddesi resmi vesika dışında delil göstermesini yasaklamış değildir. üçüncü kişi taşınmazı işgalde haklı olduğunu ispatlayacaktır. Burada tam ispata gerek yoktur. Burada daha ziyade gerçeğe yakınlık karinesinden yararlanan taraf lehine karar verilmelidir. Yaklaşık ispat yeterlidir. Yaklaşık ispatsa hakim ispat edilmek istenen olayı muhtemel görmelidir. İcra hâkimi geniş takdir yetkisini kullanarak uygulamadaki karşılaşacağı su istimalleri önlemelidir.