Kira Sözleşmesine Nasıl İtiraz Edilir?

Kira sözleşmesi, tarafların ortak ve Özgür iradeleri ile kurulan, bir özel hukuk sözleşmesidir.Dolayısıyla, kira sözleşmesine itiraz edilebilir. Kira sözleşmesine itiraz ile birlikte, borçlu usule ve esasa ilişkin diğer itirazlarını da bildirebilir. Örneğin, borcun ödendiğini yada alacağın mu­accel hale gelmediğini, takas edildiğini, borcun bu kadar olmadığını bil­direbilir. Kira sözleşmesine itiraz, kira sözleşmesinin varlığının inkarı şeklinde de olabilir. Borçlu, kira sözleşmesinin varlığına, açık ve kesin bir şekilde itiraz ettiği taktirde, alacaklı kira sözleşmesini göstermek zo-rundadır.Aksi taktirde, icra mahkemesinden, itirazın kaldırılmasını iste­menin bir yararı olmayacaktır.

Alacaklı kiralayan, ancak sulh hukuk mahkemesinde dava açarak, sözleşmeyi ve alacağını ispat ile tahliye isteyebilir.Taraflar arasındaki kira sözleşmesi, adi yazılı bir sözleşme ise, borçlu imzasını inkar ettiği taktirde, icra mahkemesi imza incelemesi yapmayacaktır. Sözleşme no­terden tasdikli ise, alacaklı icra mahkemesinden itirazın kaldırılması ve tahliye isteminde bulunabilir.Borçlu, açık ve kesin bir şekilde, kira söz­leşmesine itiraz etmezse, kira sözleşmesini kabul etmiş sayılır.Bunun üzerine, kiralayanın tahliye isteyebilmesi için, borçluya verilen otuz gün­lük ödeme süresinin sona ermesini beklemesi gerekir.Süre, ihtarlı ödeme emrinin borçluya tebliğ edilmesi ile başlar .Tebliğin yapıldığı gün, süreye dahil değildir.Borçluya tebliğ yapılmadan, süre işlemez.Borçlunun hari­cen takibi öğrenip, icra dairesine itiraz etmesi, yasanın emredici hükmü karşısında sonuca etkili değildir.Borçluya ödeme emri tebliği yapılmasına ilişkin, emredici hüküm yerine getirilmeden, açılacak bir tahliye iste­minin reddine de karar vermek gerekir.

Özetle, Alacaklı kiralayan, sözlü kira akdine veya adi yazılı kira sözleşmesine dayanılarak yapılmış olup da, akdin varlığına karşı çıkılmış veya adi yazılı kira sözleşmesindeki imza da, borçlu tarafından inkar edilmişse, bu taktirde, icra mahkemesi dar yetkili olduğundan, uyuşmaz­lığın halli yargılamayı gerektirdiğinden bahisle, istemin reddine karar verilir.

Alacaklı, noterlikçe düzenlenmiş veya onaylanmış kira sözleşmesi­ne dayanarak, takip yapmış olup ta, borçlu kiracı, bu belgedeki imzanın kendisine ait olmadığını ileri sürerse, bu taktirde, borçlu aynı kuvvet ve mahiyette belgeyle ispatlaması gerekir.Aksi halde, itirazın kaldırılmasına ve kiralananın tahliyesine karar verilir.

Görülüyor ki, kira akdine itiraz, kiracının kira akdinin varlığını ve-ya adi yazılı sözleşmedeki imzayı kabul etmemesidir/ Borçlu kira ak­dine itirazını, ayrıca ve açıkça bildirmelidir. Aksi taktirde itiraz etmemiş, kira akdini kabul etmiş sayılır.

Kira akdine itiraz, takibi durdurur.îtiraz üzerine, kiralayan, itirazın kaldırılması ve tahliye için, icra mahkemesine başvurmalıdır.Ancak, İİK md 269/b Kiralayanın, itirazın kaldırılması için noterlikçe düzenlenmiş veya onaylanmış bir kira sözleşmesi ibraz etmesini şart koşmaktadır. Kiralayan, sözlü kira sözleşmesine dayanıyorsa veya adi yazılı sözleşme bulunup ta kiracı imza inkarında bulunmuşsa, sulh hukuk mahkemesinde, kiracılık sıfatının tespiti ile tahliye davası açmak zorundadır. Kanun, iti­raz halinde, yazılı kira sözleşmesini, itirazın kaldırılması için yeterli say-mamıştır. Yargıtay’a göre” ‘, icra iflas Kanununun 68/a maddesinde, icra hakimliğine verilen imza inceleme yetkisi, para borcu ile ilgili takiplere ait olup, bunun dışında kalan sözleşme ve taahhütnamelerde, tatbike icra mahkemesinin yetkisi yoktur. Bir nedenle imza incelemesi ile ilgili olan itirazın geçici kaldırılması ve borçtan kurtulma davalarının burada yeri yoktur.

Kiralayanın elinde, noterce düzenlenmiş veya onaylanmış kira söz­leşmesi varsa, icra mahkemesine başvurarak itirazın kaldırılması ve tah­liye talep etmesi gerekir. İtirazla duran takibe devam edebilmek için, tahliye talep edilmesi yeterli değildir.Ayrıca itirazın kaldırılması da is­tenmelidir. Çünkü itiraz kaldırılmadan tahliye kararı verilemez.

Kiralayanın itirazın kaldırılması için, icra mahkemesine başvurması halinde, kiracı kira akdine karşı itirazlarını, ancak noterce düzenlenmiş veya onaylanmış belgelerle ispat edebil ir(269b/2).

Uyuşmazlık konusu belge, boş olarak imzalandığı kabul edilse da­hi, davalı bu belgenin doldurulmuş şekli ile, sonuçlarına katlanmak zo­runda olduğunun kabulü gerekir.

Borçlunun, itiraz sebeplerini doğru bulmayan icra hakimi, itirazın kaldırılmasına ve tahliyeye karar verir Tahliyenin ne zamandan itibaren istenebileceği tartışmalıdır. Kuru’ya göre tahliyeye karar vermek için, ödeme süresinin geçmesi gerekli değildir. Yargıtay’ın görüşü, ödeme süresi dolmadan tahliyeye karar verilmeyeceği merkezindedir.

Kiralayan, elinde kanunun aradığı belgeler bulunmadığı için, genel mahkemelerde dava açmak zorunda kalırsa, ihtarlı ödeme emri (md 269), BK md 260 ve 288/4 deki yazılı ihtar yerine geçer(md.269b/4).

Borçlu, icra müdürlüğüne yapmış olduğu itirazında, sözlü kira söz­leşmesinin olmadığını, borcunun da olmadığını beyan etmişse, İİK’nun 269/b-1 maddesine göre konu yargılamayı gerektirir.

Kira akdine itiraz veya kira akdindeki imzanın inkarından dolayı açılan dava, kiralayan lehine sonuçlanırsa, borçlu ayrıca para cezasına mahkum edilir(md.269b/5).