İstinaf Mahkemesi Kararları Arasında Meydana Gelen Karar Farklılıklarının Giderilmesi
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDA MEYDANA GELEN İÇTİHAT AYKIRILIKLARININ GİDERİLMESİ
Benzer konularda aynı bölge adliye mahkemesinin farklı daireleri veya farklı bölge adliye mahkemelerinin daireleri arasında içtihat uyuşmazlığı çıkması mümkündür. Aynı veya farklı bölge adliye mahkemesi daireleri arasında ortaya çıkan içtihat aykırılıklarını giderme yetkisi de Yargıtay’a aittir.
Ancak bölge adliye mahkemelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında meydana gelen içtihat aykırılıklarının giderilmesi için Yargıtay’a başvurulması olanaklıdır (5235 sayılı Kanun m.35/3). Temyize tabi olduğu halde temyiz edilmeden kesinleşen kararlar nedeniyle bu yola başvurulamaz.
İçtihat uyuşmazlıklarının giderilmesi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına başvurma görevi bölge adliye mahkemesi ceza daireleri başkanlar kurulan aittir. Bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet Başsavcısının, dairelerin benzer olaylarda kesin olarak verdikleri kararlar arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi için ceza daireleri başkanlar kuruluna başvurma görevi bulunmaktadır (5235 sayılı Kanun m.40/6). Ancak bölge adliye mahkemesi ilgili dairesi veya istinaf kanun yoluna başvurma hakkı olanların da içtihat aykırılıklarının giderilmesi için ceza daireleri başkanlar kuruluna başvurma hakkı bulunduğu gibi kurul re’sen de aykırılığın giderilmesi için Yargıtay’a başvurabilir (5235 sayılı Kanun m.35/3).
İçtihat aykırılıklarının giderilmesi için bölge adliye mahkemesi ceza daireleri başkanlar kurulan yapılacak başvuruların gerekçeli olması gerekir (5235 sayılı Kanun m.35/3). Başvuruyu alan ceza daireleri başkanlar kurulu kendi görüşünü de ekleyerek Yargıtay’dan bu konuda bir karar verilmesini isteyecektir. İçtihatlar arasında Yargıtay tarafından giderilmesini gerektirecek bir aykırılık bulunmadığını düşünen başkanlar kurulu, başvuruyu Yargıtay’a göndermemeli ve bunu başvurana bildirmelidir.
Ceza uyuşmazlıklarında aynı veya farklı bölge adliye mahkemelerinin daireleri arasmda oluşan içtihat aykırılıklarını giderme yetkisi Yargıtay ilgili ceza dairesine aittir. Ceza dairesinden talepte bulunma yetkisi ise Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına aittir (5235 sayılı Kanun m.35/4). Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı bütün başvuruları ilgili ceza dairesine göndermek zorunda değildir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı uyuşmazlık bulunduğuna kanaat getirmesi durumunda ilgili ceza dairesinden bir karar verilmesini talep edecektir (5235 sayılı Kanun m.35/4).
Uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak Yargıtay ilgili ceza dairesince verilen kararlar kesindir (5235 sayılı Kanun m.35/4).
içtihat aykırılıklarının giderilmesine dair Yargıtay ceza dairelerince 5235 sayılı 35. maddesi uyarınca verilen kararların daha önce kesinleşen bölge adliye mahkemeleri kararları üzerinde bir etkisi yoktur. Buradaki amaç, içtihat birliği sağlanarak daha sonra verilecek kararlarda yol gösterici olmasıdır. İçtihat aykırılıklarının giderilmesi amacıyla Yargıtay ilgili ceza dairelerince verilen karar yargılamanın yenilenmesi sebepleri arasında sayılmadığı için, içtihat değişikliği nedeniyle yargılamanın yenilenmesine de neden olmayacaktır.