İstinaf Kanun Yolu Hakkında Genel Bilgiler
İstinafa giriş
Ceza Muhakemesi Kanunumuzun istinaf kanun yoluna ilişkin hükümleri 20 Temmuz 2016 tarihinden itibaren yürürlüktedir. Aynı tarih itibariyle istinaf kanun yolu incelemesiyle görevli Bölge Adliye Mahkemeleri, yargı çevrelerinde faaliyetlerini sürdürmektedir. istinaf, Ceza Muhakemesi Kanunumuzda olağan kanun yollarındandır. itirazdan sonra, temyizden önce CMK altıncı kitap, ikinci bölüm m. 272 – 285 hükümlerinde düzenlenmektedir. istinaf muhakemesi ile görevli Bölge Adliye Mahkemeleri 5235 sayılı “Adli Yargı ilk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunla” kurulmuş ve adli yargı teşkilatına katılmıştır.
Bilindiği üzere; Ceza Muhakemesi Kanunumuzun temyize ilişkin hükümlerinin Bölge Adliye Mahkemelerinin kuruluş ve faaliyete geçmesine kadar yürürlüğü ertelenmişti. Bu tarihe kadar CMUK‟nun temyize ilişkin hükümleri uygulanmıştı. İstinaf denetim muhakemesiyle görevli Bölge Adliye Mahkemelerinin görev ve faaliyete başlamasıyla birlikte CMK‟nın temyize ilişkin hükümleri de yürürlüğe girdi.
Müdafi, şüpheli ve sanığı savunan avukattır. Müdafiin savunma görevi, ilk derece mahkemesinde hükmün verilmesiyle son bulmaz. Sanık lehine kanun yoluna başvurmak ve savunmasını yapmak da müdafiin görevidir. Müdafiin kanun yoluna başvurusu ve savunma görevini yerine getirirken Ceza Muhakemesi Hukukumuzda olağan kanun yollarındaki bu köklü değişiklikleri göz önünde bulundurması gerekir.
Uygulanmaya başlamadan önce değişen mevzuat az görülmüştür
istinaf da böyledir. 6217, 6545, 6713, KHK 674, 6758 ve 7035 sayılı Kanunlarla bazı maddelerde değişiklik yapılmış, istinaf kanun yolunu uygulayan bölge adliye mahkemeleri kananda değişiklide yapılmıştır.
En son 25 Ağustos 2017 tarihinde yürürlüğe giren KHK 694 ün 136 ncı maddesi ile, kısa bir süre önce kurulan Adana ve Bursa Bölge Adliye Mahkemeleri ile ilgili olarak yargı çevresinin değişmesine ilişkin düzenlemeler içeren Ek Madde 1 5235 sayılı Kanuna eklenmiştir. Buna göre, yargı çevresinin değişmesi nedeniyle yetkisizlik kararı verilemeyecektir. Yargı çevresinin değişmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan BAM tarafından sonuçlandırılacaktır.
Eklenen madde metni şöyledir
“EK MADDE 1- Bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması için Resmi Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde, ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması için Resmi Gazetede belirlenen tarihten önce bölge adliye mahkemeleri Cumhuriyet başsavcılığınca açılan soruşturmalar ile bölge adliye mahkemelerince yürütülmekte olan kovuşturmalarda yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Soruşturma neticesinde açılacak kamu davaları da aynı yer bölge adliye mahkemesinde görülür.”
Aşağıda CMK‟nın istinaf kanun yoluna ilişkin hükümlerdeki değişiklikler de gözetilerek, müdafiin istinaf başvurusunun geçerliliği ve istinaf yargılamasındaki savunmasının etkili olması bakımından göz önünde bulundurulması gereken hususlar açıklanacaklar.