İşçi Ölürse Kıdem Tazminatı Alınır mı?
İşçinin Ölümü
İş sözleşmesi dolayısıyla iş ilişkisi işçinin şahsını ilgilendirdiği için, işçinin ölümü halinde ayrıca bir işleme gerek kalmadan iş sözleşmesi sona ermektedir. İşçinin ölümü halinde ödenmesi gereken tazminat ve bu nitelikteki ödemeler söz konusu olduğunda ilk akla gelen husus kıdem tazminatıdır. Kıdem tazminatı ile ilgili hususlar 1475 sayılı İş Yasası’nın halen yürürlükte bulunan 14. Maddesinin 1. Ve 14. Fıkralarına göre, iş akdinin işyerinde bir yıldan fazla kıdemi olan işçinin ölümü sebebiyle son bulması halinde “kanuni mirasçıların” kıdem tazminatı hakkı doğar.
Yukarıda belirtilen hükme göre kıdem tazminatı hakkının doğması için ölüm olayının nedeninin ve nasıl meydana geldiğinin önemi yoktur. Bununla birlikte bu hükmün uygulaması konusunda Yargıtay ile öğreti arasında hatta öğretinin kendi içerisinde de görüş birliği bulunmamaktadır. Konuyla ilgili Yargıtay, kusurlu davranışı ile kendi ölümüne neden olan işçinin bu davranışının aynı zamanda işveren açısından sözleşmeyi haklı nedenle feshetme hakkı tanıyan nedenler arasında yer alıyorsa kıdem tazminatının doğmayacağına karar vermişken öğretinin bir bölümünde bu hüküm eleştirilmiş ve işçinin ölümü halinde kıdem tazminatının ödeneceği ve bu ödemenim kanuni mirasçılarına yapılacağı yolundaki her iki hükümde de sadece ölümden söz edildiği, ölümün niteliği ve nedeni ile ilgili bir koşula yer verilmediği, bu durum karşısında işçinin kendi kusurlu davranışı ile ölüp ölmemesinin kıdem tazminatının ödenmesine herhangi bir etkisinin olmayacağı belirtilmiştir. Ancak bizim de katıldığımız ve öğretinin bir kısmının da aynı görüşte olduğu görüşe göre; 14 maddenin 1. Ve 14. Fıkralarında hükümlere mutlak bir anlam verilemeyeceği, örneğin devletin güvenlik kuvvetleriyle silahlı çatışmaya girmesi sonucu öldürülen veya işyerine bomba koyarken ölen ya da işverene veya işçiye saldırırken meşru müdafaa sınırları içinde kendisine engel olunmak istenirken ölen işçi bakımından, yani ölümüne ceza kanunlarına göre cürüm teşkil eden kendi eylemiyle yol açan işçi için kıdem tazminatı hakkının doğduğu kabul edilemez. Burada işçi öldüğüne göre hakkında cürüm işlediğine dair bir ceza kararı bulunmasa da ölümün meydana geldiği şartlara göre davranışının cürüm niteliğinde olduğu sabit ise mirasçıların kıdem tazminatından yararlanmamaları gerekir.