İntihara Yönlendirme Suçu Nedir? Unsurları Nelerdir?
İntihara Yönlendirme Suçunun Tipiklik Unsuru
Suçun temel şekli Türk Ceza Kanunu’nun 84/1. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre, “intihara azmettiren, teşvik eden, başkasının intihar kararını kuvvetlendiren ya da başkasının intiharına herhangi bir şekilde yardım eden kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. ”
İntihara Yönlendirme Suçunda Korunan Hukuki Değer ve Suçun Konusu
İntihara yönlendirme suçu ile korunan hukuki değer adam öldürme suçunda korunan hukuki değerle aynıdır. Bu suç ile insanın doğuştan sahip olduğu tabii bir hak olan yaşama hakkı, insan hayatı korunmaktadır.
HUKUKUMUZDA İNTİHARIN KENDİSİNİN DEĞİL, BUNA YÖNLENDİRMENİN SUÇ OLARAK DÜZENLENMİŞ OLDUĞUNA DİKKAT EDİLMELİDİR!
İntihara yönlendirme suçunun konusu ise tıpkı kasten öldürme suçunda olduğu gibi canlı bir başka insandır.
İntihara Yönlendirme Suçunun Maddi Unsuru
İntihara Yönlendirme Suçunun Hareket Unsuru
Suçun maddi unsurunun hareket kısmını bir başkasını intihara azmettirme, teşvik etme, başkasının intihar kararını kuvvetlendirme, başkasının intiharına herhangi bir şekilde yardım etme oluşturur. Bu hareketlerden herhangi birinin herhangi bir şekilde gerçekleştirilmesi yeterli olduğundan “serbest hareketli” bir suçtur.
İntihara Yönlendirme Suçunun Netice Unsuru
Suçun işlenebilmesi için yukarıda belirtilen seçimlik hareketlerin icrasının neticesinde mağdurun ölmüş olması gerekmez. Ölümün gerçekleşmesi 84/2. maddede sucun ağırlaştırıcısı olarak düzenlenmiştir. Mağdur, bu hareketlerden birine bağlı olarak en azından intihara girişmiş ise suç da oluşmuştur.
İntihara Yönlendirme Suçunun Manevi Unsuru
Suçun manevi unsuru kasttır. Bu suç ancak kasten işlenebilir. Failin bilerek ve isteyerek bir başkasını intihara azmettirmesi, teşvik etmesi, başkasının intihar kararını kuvvetlendirme ya da başkasının intiharına herhangi bir şekilde yardım etmesi gerekir. Bu suçta ayrıca saik aranmaz.
İntihara Yönlendirme Suçunun Nitelikli Hâlleri
Kanun’un 84/2, 3. maddesinde düzenlenmiştir. Ağırlaştırıcı sebeplerden ilki mağdurun ölmüş olmasıdır. Bir diğeri ise başkalarının intihara alenen teşvik edilmiş olmasıdır. Bu ağırlaştırıcı sebebin gerçekleşmiş sayılabilmesi için intihara teşvik edilen kişilerin belirsiz olması, eş söyleyişle belirli bir kişinin muhatap alınmamış olması gereklidir.
Ayrıca işlediği fiilin anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan veya ortadan kaldırılan kişileri intihara sevk edenlerle cebir veya tehdit kullanmak suretiyle kişileri intihara mecbur edenlerin kasten öldürme suçundan sorumlu tutulacakları öngörülerek, yasa koyucu tarafından intihara yönlendirme suçu bakımından bir başka ağırlaştırıcı hâl oluşturulmuştur.
İntihara Yönlendirme Suçunun Özel Görünüş Biçimleri
İntihara Yönlendirme Suçunda Teşebbüs
İntihara yönlendirme suçu tehlike suçudur, suçun oluşması için ölüm neticesinin gerçekleşmiş olması aranmaz. Bu nedenle suça teşebbüs mümkün değildir. Zira yukarıda da belirttiğimiz gibi suçun hareket unsurunu bir başkasını intihara azmettirme, teşvik etme, başkasının intihar kararını kuvvetlendirme, başkasının intiharına herhangi bir şekilde yardım etme oluşturur. Bu hareketlerden herhangi birinin yapılması neticesinde mağdurun intihara girişmiş olması suçun tamamlanabilmesi için yeterlidir; ölüm neticesinin gerçekleşmiş olması gerekmez. Ölüm neticesi meydana geldiğinde ise artık suçun ağırlaştırıcı hâli söz konusu olur. Mağdurun, azmettirilmesi- ne rağmen intihara yönelik herhangi bir girişimde bulunmamış olması durumunda ise zaten suçun icra hareketleri aşaması başlamış olmayacağından, teşebbüs de mümkün olmayacaktır.
Kanun’un 84/4. maddesinde öngörülen dolaylı faillik durumda ise (İşlediği fiilin anlam ve sonuçlarını algılama yeteneği gelişmemiş olan veya ortadan kaldırılan kişileri intihara sevk edenlerle cebir veya tehdit kullanmak suretiyle kişileri intihara mecbur edenler, kasten öldürme suçundan sorumlu tutulurlar).
İntihara Yönlendirme Suçunda İçtima
İntihara yönlendirme suçu açısından, suçların içtimaına yönelik genel kurallar geçerlidir.
İntihara Yönlendirme Suçunda İştirak
İntihara yönlendirme suçu, iştirak bakımından herhangi bir özellik taşımamaktadır. Bu suç açısından, iştirakin her şekli mümkündür.