İddianamenin Düzenlenmesinin Ertelenmesi Nedir?

Kanunkoyucu, soruşturma sonunda bazı koşulların varlığına bağlı olarak C. savcısına kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verme imkânı tanımıştır. Bu bağlamda C. savcısı, uzlaştırma ve önödeme kapsamındaki suçlar hariç olmak üzere, üst sınırı üç yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı, yeterli şüphenin varlığına rağmen, kamu davasının açılmasının beş yıl süre ile ertelenmesine karar verebilir. İddia­namenin düzenlenmesinin ertelemesine karar verilebilmesi için soruşturma sonucunda şüphelinin suçu işlediği ne dair yeterli delile ulaşılmış olması gerekir.

Kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilebilmesi için uzlaşmaya ilişkin hükümler saklı tutulmuştur. Uzlaşma kurumunun uygulanabileceği hâllerde uzlaşma usu­lü işletilebilir. Ertelemenin koşulları CMK m.171’de gösterilmiştir. Ayrıca kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuş­turucu veya uyarıcı madde kullanmak suçu söz konusu olduğunda Ceza Muhakemesi Ka­nunu m.171’de gösterilen şartlar aranmaksızın beş yıl süreyle kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilir (TCK m.191).

Erteleme kararı verilebilmesi için ayrıca 1) şüphelinin daha önce kasıtlı bir suçtan do­layı hapis cezası ile mahkûm olmamış bulunması, 2) yapılan soruşturmanın, kamu davası açılmasının ertelenmesi hâlinde şüphelinin suç işlemekten çekineceği kanaatini vermesi, 3) kamu davası açılmasının ertelenmesinin, şüpheli ve toplum açısından kamu davası açıl­masından daha yararlı olması, 4) suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı zararın, aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilme­si gerekir. Bu koşulların tamamının birlikte gerçekleştiğini kabul eden Cumhuriyet savcısı, suçun işlendiğine dair yeterli şüphenin varlığına rağmen kamu davasının açılmasının beş yıl süreyle ertelenmesine karar verebilir.

Suçtan zarar gören, erteleme kararına karşı, kovuşturmaya yer olmadığı kararlarına itiraz usulüne uygun olarak itiraz edebilir. Erteleme süresi içinde kasıtlı bir suç işlenme­diği takdirde, kovuşturmaya yer olmadığına karar verilir. Erteleme süresi içinde kasıtlı bir suç işlenmesi hâlinde kamu davası açılır.

Kamu davasının açılmasının ertelenmesine ilişkin kararlar, bunlara mahsus bir sis­teme kaydedilir. Bu kayıtlar ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından istenmesi hâlinde bu maddede be­lirtilen amaç için kullanılabilir. Ayrıca erteleme süresince zaman aşımı işlemez.

İddianamenin düzenlenmesinin ertelenmesine ilişkin hükümler;

1. a) Suç işlemek için örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları ile örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar,

b Kamu görevlisi tarafından görevi sebebiyle veya kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen suçlar ile asker kişiler tarafından işlenen askerî suçlar,

1. c) Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar hakkında uygulanmaz (CMK m.171/6).