Haksız Fiil Nedeniyle Veya Karşılıklı Hakaret Durumunda Ne Olur?
MADDE 129- (1) Hakaret suçunun haksız bir fiile tepki olarak işlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
- Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki olarak işlenmesi hâlinde, kişiye ceza ve
- Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmesi hâlinde, olayın mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veya biri hakkında verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
Haksız Fiil Nedeniyle Veya Karşılıklı Hakaret Açıklama
Madde, 765 sayılı Kanunumuzun 485. ve 272. maddesine karşılık olarak düzenlenmiştir. 485. madde, 1. fıkrasında mağdur hakaret eylemine kendi haksız hareketi sonucu maruz kalmış ise, cezanın indirilerek hükmolunmasım öngörürken, 129. madde, hakimin cezadan indirim yapabileceği gibi ceza vermekten vazgeçebileceğini de seçimlik olarak öngörmüştür.
Madde metninde, hakaret suçundan dolayı cezanın kaldırılması ve azaltılması bakımından üç ayrı duruma ilişkin hüküm bulunmaktadır.
Birinci fıkraya göre, mağdur kendi haksız hareketleriyle hakarete neden olmuş ise, haksız hareketinin ağırlığını göz önüne almak suretiyle hâkim, failin cezasını azaltabileceği gibi gerektiğinde tümüyle kaldırabilecektir. Bu hüküm, hakaret suçlarına ilişkin özel bir tahrik hükmüdür. Haksız her türlü hareketi kapsamına alır. Mağdurun sövmesi, alay etmesi, el hareketi yapması birer haksız hareket olarak nitelenebileceği gibi, konut dokunulmazlığının bozması ya da mala zarar vermesi de birer haksız harekettir.
İkinci fıkraya göre, kişi kendisine karşı işlenen kasten yaralama suçuna tepki olarak işlediği hakaret suçu dolayısıyla cezalandırılamayacaktır.
Üçüncü fıkraya göre, karşılıklı hakaret hâllerinde hâkim, hangisinin neden olduğunu göz önünde bulundurarak taraflardan her ikisi veya birisi hakkında verilecek cezada indirim yapabileceği gibi, ceza vermekten tamamen sarfınazar da edilebilir.
Maddenin uygulanması sırasında ceza vermekten vazgeçilmesi ya da cezanın indirilmesi durumlarında eylem suç olma özelliğini devam ettirmektedir. Ancak,
CMK’nın 223/4. maddesi uyarınca İşlenen fiilin suç olma özelliğini devam ettirmesine rağmen;
- Etkin pişmanlık,
- Şahsî cezasızlık sebebinin varlığı,
- Karşılıklı hakaret,
- İşlenen fiilin haksızlık içeriğinin azlığı,
Dolayısıyla, faile ceza verilmemesi hallerinde, ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilir.
CMK’nın 327/1. maddesi uyarınca hakkında ceza verilmesine yer olmadığına karar verilen kişi, sadece kendi kusurundan ileri gelen giderleri ödemeye mahkûm edilir. Karşılıklı hakaret hâllerinde taraflardan biri veya her ikisi hakkında ceza verilmesine yer olmadığı kararının verilmesi ise, bunlardan birinin veya her ikisinin giderleri karşılamaya mahkûm edilmelerine engel olmaz.