Geniş Bağlantının Tanımı ve Sonucu
Bir ceza mahkemesinin bakmakta olduğu davalar arasında, Yasa’da belirtilenler dışında bir bağlantı söz konusu ise bu tür bağlantıya geniş bağlantı denir (CMK m.11). Bu bağlantı türünün özellikleri yasada gösterilmemiştir. Uyuşmazlıklar arasında zaman, yer, işleniş biçimi, saik bakımından veya önceki eylemle sonraki eylemin kolaylaştırılması gibi herhangi bir şekilde bağlantı bulunduğunda ve birleştirilmesinde yarar görüldüğünde, bu uyuşmazlıklar birleştirilecek ve bunlar hakkında tek hüküm verilecektir. Bu durum, ispat kolaylığı sağlar. Geniş bağlantı, aynı mahkemenin yetkili olduğu farklı işler arasında kabul edilmektedir. Mahkeme, bakmakta olduğu birden çok dava arasında bağlantı görürse bu bağlantı yasa koyucunun gösterdiği türden olmasa bile bu davalara birlikte bakmak ve hükme bağlamak üzere bu davaların birleştirilmesine karar verebilir (CMK m.11). Bu bağlantı çeşidi sadece dava ekonomisine hizmet eder. Bu sayede örneğin tek bir duruşma günü belirlenir ve tebligatlardan tasarruf edilir.
Dar ve geniş bağlantılı davaların birleştirilebilmesinin koşulları şunlardır: 1)Davaların birleştirilmesinde fayda ve olanak bulunmalıdır. Örneğin uyuşmazlıklar muhakemenin aynı veya birbirine yakın aşamalarında olmalıdır. Bir dava hüküm aşamasına gelmiş diğeri henüz duruşmanın başında ise bu davaları birleştirmekte fayda yoktur. Bağlantı, davaları geciktirici etki yaratmamalıdır. Bu nedenle birleştirme ihtiyaridir. Mahkeme birleştirmede fayda bulunup bulunmadığını takdir eder. 2)Birleştirme yasağı bulunmamalıdır. Birleştirme yasağı yasa ile öngörülmüş olabileceği gibi Yargıtay içtihatlarıyla da işin doğasına uygun olarak yaratılmış olabilir. Örneğin Karayolları Trafik Kanunu’na göre görülen davalar diğer kanunlara göre görülen davarlarla birleştirilemez (Karayolları TK m.112). Yine, icra mahkemelerinin yetkisine giren ceza davaları, diğer ceza davalarıyla birleştiri
lemez (İİK m.346). Aynı şekilde, kaçakçılık suçlarına ilişkin muhakeme, aynı mahkemede görülen başka bir muhakeme ile birleştirilemez (Kaçakçılık K. m.30).
Özel mahkemelerde görülen işler de diğer mahkemelerin görevine giren uyuşmazlıklarla bağlantı nedeniyle birleştirilemez. Bu ihtisaslaşmayı sağlama amacının doğal bir sonucudur. Ancak istisnaen on sekiz yaşından küçük olan çocukların yetişkinlerle birlikte suç işlemesi hâlinde soruşturma ve kovuşturma ayrı yürütülür. Ancak birleştirmenin zorunlu görülmesi hâlinde yargılamanın her aşamasında, mahkemelerin uygun bulması koşuluyla birleştirme kararı verilerek dava genel mahkemede görülebilir (Çocuk Koruma K. m.17).