Gaiplik Sebebiyle Evliliğin Feshi Davası Nasıl Açılır?
MEDENİ YASA MADDE 94 – (3444 Sayılı Yasa ile değişik)
Gaipliğine Hükmolunan kimsenin kocası veya karısı evlilik feshedilmedikçe evlenemez.
Gaibin karı veya kocası ya gaiplik davası ile birlikte evliliğin feshini ister ya da gaiplik kararı verilip te nüfusa tescil edilmiş ise nüfus idaresine müracaat ile evliliğin feshinin tescilini talep eder. Bu tescil evliliğin tüm neticelerini hasıl eder.
Evliliğin feshinin gaiplik davası ile birlikte talep edilmesi halinde, boşanma hakkındaki usul burada dahi caridir.
Gaiplik Sebebiyle Evliliğin Feshi Davası Açıklama
Medeni Yasamızın 94.ncü maddesinde yapılan değişiklikle, gaipliğine hükmolunan kişinin karı veya kocasının evlilik fesholunmadıkça yeniden evlenemeyeceği hükmü getirilmiştir. Evli eş, gaip olan eşinin gaipliğine mahkemeden karar alsa bile, bu karar evliliğin son bulmasını sağlamayacaktır. Yeniden evlenebilmesi için evliliğin son bulması gerekir. Bunun için de gaiplik kararma dayanarak evliliğin feshi davasını açacaktır.
Evliliğin feshi, gaiplik kararı isteğinin gaiplik kararı verilmesi davasıyla birlikte açılabildiği gibi,böyle bir yola gitmemiş olan davacıya gaiplik kararını nüfusa ibraz ve nüfusa işletmek suretiyle nüfustan evliliğin feshinin tescilini istemek hakkı verilmiştir. Nüfus idaresi böyle bir başvuru halinde evliliğin feshini tescil eder. Bu tescil evliliğin feshinin tüm neticelerini doğurur.
Evliliğin feshi, gaiplik davasıyla birlikte açılmış ise, boşanma davalanndaki usul burada da aynen uygulanacaktır. Yani boşanma davalarında delillerin toplanması, müşterek çocukların velayetlerinin kime bırakılacağı hususları ile davanın yürütülmesi usul ve yöntemi aynen gözönünde tutulacaktır.
Bu tür davalar önceden olduğu gibi Asliye Hukuk Mahkemesinde görülecektir.
Gaiplik Sebebiyle Evliliğin Feshi Davası Görevli Mahkeme
Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Gaiplik Sebebiyle Evliliğin Feshi Davası Yetkili Mahkeme
Gaibin eşinin konutu mahkemesi, yetkili mahkemedir.
Gaiplik Sebebiyle Evliliğin Feshi Davası Davacı
Gaibin eşi yani karı veya kocası
Gaiplik Sebebiyle Evliliğin Feshi Davası Davalı
Dava hasımsız açılır. Davada davalı yoktur.
Gaiplik Sebebiyle Evliliğin Feshi Davası Dava Açma Koşulları
Eşin gaip olması ve hakkında mahkemece gaiplik kararı verilmiş bulunması gerekir, ancak bu takdirde, gaiplik kararı ile birlikte evliliğin feshi talep edilmemiş olmalıdır. Gaiplik kararı ile birlikte evliliğin, feshi de istenmiş ise ayrıca müstakil olarak evliliğin feshi davası açmaya gerek yoktur. Tatbikatta evvela gaiplik kararı alınmakta ve buna dayanarak evliliğin feshi müstakil olarak mahkemeden istenmektedir.
Bizim görüşümüz de bu merkezdedir: Zira mahkeme gaiplik kararı ibraz eden eşin talebini kabulde tereddüt etmeyecektir. Gaiplik kararı evliliğin feshi için zorunlu olan koşuldur. Mahkemece uzun incelemeye gerek kalmayacaktır.
Gaiplik Sebebiyle Evliliğin Feshi Davası Göz önünde Tutulacak Hususlar
- Hakim, gaip olan eşin gaipliğine karar verilmiş olup olmadığını araştıracaktır.
- Nüfus kayıtları (evlilik kayıtları) getirtilecektir.
- Gaiplik kararı kesinleşmişse, hakim; bu karan esas alarak evliliğin feshine karar verebilir.
- Boşanma davasındaki usul evliliğin feshi davasında da tatbik edilir.
- Evliliğin feshine karar alan eş kadın ise iddet müddetini beklemeden yeniden Yani evlenmek için 300 günün geçmesini beklemesine gerek yoktur.