Davanın açılmamış sayılması nedir? Dosyanın işlemden kaldırılması nedir?

Davanın açılmamış sayılması

Davanın açılmamış sayılması ve dosyanın işlemden kaldırılması konusundaki düzenlemeler Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda (HMK) yer almaktadır. HMK’nın 150. maddesine göre tarafların çağrıldığı duruşmaya gelmemesinin sonuçlarından biri de davanın açılmamış sayılmasıdır.  

HMK’nın 150/1 fıkrasına göre taraflardan her ikisi de usulüne uygun şekilde davet edildikleri duruşmaya mazeretsiz olarak gelmezlerse, mahkemece, dosyanın işlemden kaldırılması kararı verilir. Taraflardan her ikisi de duruşmaya gelir, ancak davayı takip etmeyeceklerini bildirirlerse, mahkeme tarafından yine dosyanın işlemden kaldırılması kararı verilecektir.

HMK’nın 150/2 fıkrasına göre usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan biri duruşmaya gelmesine rağmen diğer taraf gelmezse, gelen tarafın davayı takip etmeyeceğini bildirmesi halinde dosyanın işlemden kaldırılması kararı verilir.

Dosyanın işlemden kaldırılması

HMK’nın 150/3 fıkrasına göre, duruşma gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken durumlarda gün tespit ettirilmemişse, son işlem tarihinden başlayarak bir ay sonra dosyanın işlemden kaldırılması kararı verilir.

Dosyanın işlemden kaldırılması, geçici yani süreye bağlı bir sonuçtur. Kanun tarafından öngörülen sürede gerekli işlemler yapılırsa ya davaya devam edilir ya da davanın açılmamış sayılması sonucu kendiliğinden ortaya çıkar. Buna göre, dosyası işlemden kaldırılmış olan davanın, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenmesi mümkündür.

Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. HMK’nın 150/4 fıkrasına göre harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır. İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkeme tarafından kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır (HMK md. 150/4).

İşlemden kaldırılmasına karar verilmiş ve sonradan yenilenmiş olan davanın, ilk yenilenmeden sonra bir defadan fazla takipsiz bırakılması mümkün değildir (HMK md. 150/6). Aksi durumda dava açılmamış sayılır (HMK md. 150/5). HMK’nın 150/7 fıkrasına göre ise hangi sebeple olursa olsun açılmamış sayılan davadaki talep dahi vaki olmamış sayılır.

Davanın açılmamış sayılması ne demek?

Dava dosyası işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmezse sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır.

Dosyanın işlemden kaldırılması nedir?

Taraflardan her ikisi de usulüne uygun şekilde davet edildikleri duruşmaya mazeretsiz olarak gelmezlerse, taraflardan her ikisi de duruşmaya gelir, ancak davayı takip etmeyeceklerini bildirirlerse, mahkeme tarafından dosyanın işlemden kaldırılması kararı verilir.