Dava Harcı Nasıl Belirlenir? Dava Harcı Nasıl Ödenir?
MADDE 120- (1) Davacı, yargılama harçları ile heryıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, dava açarken mahkeme veznesine yatırmak zorundadır.
(2) Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması hâlinde, mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir.
Dava Harcı ve Ödenmesi Açıklama
Davacı, dava dilekçesine davalı sayısı kadar örnek ekleyerek mahkemeye verir. Dava dilekçesinin hakim tarafından mahkeme kalemine havale edilmesi üzerine yazı işleri müdürü yada katiplerden biri tarafından peşin olarak Ödenmesi gereken dava harçları hesaplandıktan sonra, dilekçe adliye veznesine havale edilir.
Davacı dava açarken, peşin Ödenmesi gereken yargılama harçları ile her yıl Adalet Bakanlığınca çıkarılacak gider avansı tarifesinde belirlenecek olan tutarı, mahkeme veznesine yatırmak zorundadır (HMKmd. 120/1). Gider avansı, tebligat ücretleri, keşif giderleri, bilirkişi ve tanık ücretleri gibi yargılamada yapılması mutad giderlerin karşılanması için yatırılır. Bu bir dava şartı (HMK md. 114/1-g) olarak öngörülmüştür. Maktu veya nispi har-;a tabi davalarda, dava açılırken davacıdan maktu başvurma harcı alınır. Maktu harca tabi davalarda, ayrıca karar ve ilam harcının da tamamı alınır. Nispi harca tabi davalarda, başvurma harcının tamamı ile nispi karar ve Jam harcının dörtte biri (1/4’ü) peşin, geri kalanı kararın verilmesinden :::aren iki ay içinde ödenir. Ancak ölüm ve cismani zarar nedeniyle açılan maddi ve manevi tazminat davalarında peşin alman harem oranı yirmide bir olarak uygulanır. Bakiye karar ve ilam harcının ödenmemiş olması, hükmün tebliğe çıkarılmasına, takibe konulmasına ve kanun yollarına başvurulmasına engel oluşturmaz (Harç. K. md.28/l-a). Davacı ayrıca pıstagiderlerini peşin olarak ödemek zorundadır.
Dava açılırken yatırılan gider avansının yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması halinde, mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir (HMK md. 120/2). Bu düzenlemeyle, gerekli masrafların zamanında yatırılmamasından dolayı davaların gecikmesinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır. İki haftalık kesin süre hak düşürücü niteliktedir.