BORÇLUNUN (TAKSİRLİ) KUSURLU İFLÂSI DAVASI
İlgili Yasa
İCRA VE İFLÂS YASASI MADDE 310- Aşağıdaki hallerden biri kendisinde bulunan müflis taksirath sayılır ve Türk Ceza Kanununa göre cezalandırılır:
- Ziyanları için makul sebepler gösteremezse;
- Evinin masrafları hadden fazla ise;
- Kumar yahut mücerret baht oyunlarında ve borsa muamelelerinde külliyetli para sarfetmişse;
- Borcunun, mevcudu ile alacağından çok olduğunu bildiği halde bu vaziyetinden haberleri olmayan kimselerden ehemmiyetli miktarda veresiye mal satın yahut borç para almış ise;
- Ticaret Kanununun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının 1 ila 3 üncü bentlerinde sayılan defterleri hiç veya kanunun emrettiği şekilde tutmamış ise;
- Mevcudu ile alacağından çok fazla mebaliğ için senetler imza etmiş ise;
- İflâs takibi sırasında mahkeme, iflâs idaresi veya iflâs dairesi tarafından çağrıldığı halde makbul bir mazeret almaksızın gelmemiş ise;
- İşlerini terkederek kaçmış ise;
- Evvelki bir konkordato şartlarını ifa etmeden yeniden iflâsın hükmolunmuş ise;
- 178 inci maddenin son fıkrası hükmüne riayet etmeyip de bir sene içinde iflâsı vukubulmuşsa.
TÜRK CEZA YASASI MADDE 507- Taksirath müflisler bir aydan iki seneye kadar hapsolunur.
Açıklama
ÎİY’sının 310 uncu maddesinde açıklanan iflâs, borçlunun kusurlu tasarrufları sonucunda meydana gelen iflâs’tır. Borçlu; bu iflâs koşullarının doğmasına sebep olmuşsa, Asliye Ceza Mahkemesince cezalandırılır. Bunun için de alacaklıların biri veya birkaçının C. Savcılığına şikâyette bulunmaları gerekir. C. Savcılığı gerekli kovuşturma yapar. Borçlu hakkında Asliye ceza mahkemesine iddianame ile dava açar. Mahkemece borçlunun sanık olarak savunması alnır. İcra dosyası getirtilir. C. Savcısının huzuru ile duruşma yapılır. Tanıklar dinlenir. Borçlu suçlu görülürse TCY. nm 507 nci maddesi uyarınca cezalandırılır. Bu tür davanın İcra Hukuku ile ilgisi yoktur.
Görevli Mahkeme
Asliye Ceza Mahkemesi.
Yetkili Mahkeme
- Borçlunun ikametgâhı yer mahkemesi veya,
- Suçun işlendiği yer mahkemesi.
Şikâyetçi
- Alacaklılardan biri veya,
- Tümü,
- İflâs dairesi veya ilgililerden biri,
- İflâs idaresi.
Sanık
(Taksirath) kusurlu eylemleriyle iflâs eden borçlu.
Gözönünde Tutulacak Hususlar
- Şikâyetçi (müçteki) alacaklı borçlunun (taksirath) kusurlu iflâs ettiğini ve cezalandırılmasını, suçun işlendiği yer C. Savcılığına dilekçe ile bildirecektir.
- Bunun gibi iflâs dairesi, iflâs idaresi de suçun işlendiğini C. Savcılığına bildirmek zorundadırlar.
- Savcılığı; borçluyu, şikâyetçiyi çağırıp dinler. Gerekli ise tanıklar da dinlenir. İcra takip dosyası getirtilir. İİY. nm 310 uncu maddesinde açıklanan hususlardan birisi varsa, iddianame düzenler ve bulunduğu yerin Asliye ceza mahkemesine borçlunun cezalandırılması isteğiyle Kamu davası açar.
- Asliye Ceza mahkemesince, duruşma günü açılır, (şikâyetçi, sanık) (borçlu) ve tanıklar (varsa) çağrılır. Sanığın doğum ve suçluluk (sabıka) kaydı getirtilir.
- Sanık tutuklu ise, tanık ve şikâyetçi kolluk (zabıta) kuvvetlerince (ihzarın) getirtilir.
- Savcısı iddia makamında bulunacaktır.
- Mahkemece, borçlu sanığın ÎÎY. nm 310 uncu maddesindeki durumları kusuru ile meydana getirdiği ve iflâsına sebep olduğu anlaşılırsa TCY. mn 507 nci maddesine göre iflâs eden borçlu sanık bir aydan iki yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
- Gözönünde tutulacak hususlar borçlu sanığın kusurlu olarak iflâs edip etmediğinin saptanmasıdır. Bu durum anlaşılmışsa cezalandırılacaktır. îflâsma karar verilmemiş borçluya ceza verilemez.
- Suç anlaşılamazsa, borçlu sanığın beraatine karar verilecektir.
- Şikâyetçi, davaya (müdahil) katılan olarak girebilir.
- Gerek cezalandırma, gerekse beraat kararı C. Savcılığınca temyiz edilebilir. (Müdahil) davacı olarak katılan şikâyetçi alacaklı ve borçlu sanık da verilen kararı beğenmedikleri takdirde Yargıtay yoluna başvurabilirler. Ancak, beraat eden sanığın beraat kararını temyiz etme yeteneği yoktur.