Borçlar Hukukuna Hakim Olan İlkeler Nelerdir?

İrade Serbestisi İlkesi

 a) Sözleşme yapma özgürlüğü

 b) Sözleşmenin konusunu belirleme ve düzeleme özgürlüğü

Sınırı 6502 S. TKHK, iltihaki sözleşmeler (bir tarafça sözleşmenin bütün hükümlerinin düzenlendiği sözleşmelerdir) ve genel işlem şartları. İltihaki sözl. ve genel işlem şartları, karşı taraf olduğu gibi kabul ederse geçerli olur.

Borç İlişkisinin Nisbiliği (Göreceli Olması) Prensibi

Borç ilişkisinin sadece alacaklı ile borçlu arasında bir bağ teşkil etmesi ve 3. şahısları etkilememesi borç ilişkisinin nisbi olduğunu ifade eder. Tapuya şerh verilmiş şahsi hakların ise etki alanının genişleyeceği kabul edilmektedir. Şerh, borç ilişkisini eşyaya bağlı borç durumuna koyar. Bu durum nisbiliğe istisna teşkil etmez. Nisbiliğe istisna teşkil eden yönü şerhten sonra borç ilişkisinin tarafı olmayan yeni malikin de mülkiyet hakkı nispetinde borçtan sorumlu olmasındadır. Şerhi ikinci etkisi ise ayni etkisidir. TMK m. 1009/2′ de bu etki  şöyle ifade edilmiştir: “Bunlar şerh verilmekle o taşınmaz üzerinde sonradan kazanılan hakların sahiplerine karşı ileri sürülebilir.” Bu hüküm şerhten sonra gayrimenkulde hak iktisap eden üçüncü şahıslara, borcun ifasına katlanma yükümlülüğü yüklemektedir. Örn; A, B’ye gm. üzerinde bir alım hakkı tanımış ve bunu tapuya tescil ettirmiştir. Sonra Ü2ye bir üst hakkı tesis etmiştir. A, alım hakkını kullanınca taşınmazın kendisine üst hakkından arınmış olarak verilmesini isteyebilir. Ü, üst hakkının terkinine katlanmak zorundadır. Bu durum borç ilişkisinin nisbiliğine istisna teşkil eder.