Askerlik dışı sebeple iş sözleşmesinin feshinin, askerlik nedeniyle feshe etkisi – Yargıtay Kararları
“Askerlik sonrası dönemi işçi haksız feshetse de askerlik nedeniyle ayrıldığı ilk dönem kıdem ödenerek tasfiye edilmediğinden o dönem için kıdem tazminatına hükmedilmelidir.
Davacı işçinin 10.2.1999 yılında iş sözleşmesini askerlik nedeniyle feshettiği taraflar arasında tartışmasızdır. Bu tarihle davacıya kıdem tazminatı ödendiği ve ibraname düzenlendiği davalı işverence ileri sürülmüş ise de dosya içinde bu yönde bir delil bulunmamaktadır.
Davacı işçi askerlik sonrasında 25.01.2001 tarihinde yeniden işyerinde çalışmaya başlamış ve bu ikinci dönem çalışmasında kendisi işyerinden ayrılmakla ihbar ve kıdem tazminatı talep koşulları oluşmamıştır. Yerel mahkemece bu yönde verilen karar isabetli ise de, 1997-1999 yılları arısında çalışılan ve askerlik sebebiyle sona eren hizmetler için kıdem tazminatına hükmedilmemesi hatalı olmuştur. 10.2.1999 tarihindeki ücreti üzerinden kıdem tazminatı hesabı yapılmalı ve istek doğrultusunda karar verilmelidir.” (9. HD. 2006/29971 E. 2007/ 16104 K. 22.05.2007)
“Somut olayda davacı iş akdinin işveren tarafından haksız olarak feshedildiğini iddia etmiştir. Davalı işveren, davacının yurt dışında çalışmak için işi bıraktığını savunmuştur.
Dosyada dinlenen davacı tanıkları, davacının Kazakistan da çalışmak için işi bıraktığını belirterek davalı savunmasını doğrulamışlardır.
Davacının askerlik sonrası ikinci dönem çalışmasını yurt dışında çalışmak amacı ile sonlandırdığı bu sebebin haklı fesih sebebi olmayacağı anlaşılmakla davacının ikinci dönem çalışması için kıdem ve ihbar tazminatı talep edemez.
Ancak davacının birinci dönem çalışmasının askerlik nedeniyle sona erdiğinden mahkemece davacının askerlik nedeniyle işten ayrıldığı tarihe kadar ki çalışmasına ilişkin kıdem tazminatının ayrıldığı tarihteki ücrete göre hesaplanıp kabulü gerekirken hatalı olarak tüm süre üzerinden kıdem tazminatının kabulü hatalı olup bozmay ı gerektirmiştir.”(9. HD. 2009/10950 E. 2011/11672 K. 18.04.2011)
“Dosya içeriği ile işyerinde tutulan tutanak ile bunu doğrulayan tanık anlatımlarına göre davacı işçinin önce işverenin kardeşi ile tartıştığı, elindeki pizza kesme bıçağını tezgahın üzerine attığı, daha sonra işverenin araya girmesiyle işverene ve kardeşine hakaret ettiği anlaşılmakla olup, davalı işverence 4857 sayılı İş Kanununun 25/11 b bendi uyarınca yapılan fesih haklı bir nedene dayanmaktadır. Mahkemece anılan feshe göre ihbar ve kıdem tazminatı isteklerinin kabulü hatalı olmuştur.
Bununla birlikte davacı işçi işyerinde askerlik öncesi ve sonrası olmak üzere iki dönem halinde çalışmış olup, muvazzaf askerlik sebebiyle feshe bağlı olarak kıdem tazminatı hakkının doğduğu kabul edilmelidir. Böyle olunca davacının askerlik sebebiyle sözleşmesini feshettiği döneme kadar olan çalışmaları için kıdem tazminatı hesaplanarak sözü edilen fesih tarihindeki ücrete göre hesaplanarak hüküm altına alınmalıdır. İhbar tazminatı isteğinin ise reddine karar verilmelidir.”(9. HD. 2008/23702 E. 2009/31311 K. 10.11.2009)