Nafaka İle İlgili Yurt Dışında Uygulama Nafakanın Yurt Dışında Takip ve Tahsili

Sözleşmelere göre tamamlanan belgeler yurt dışında belirlenen merkezi makamlara Adalet Bakanlığınca gönderilmektedir.

Aracı kurum belgeleri alınca bizde olduğu gibi nafaka borçlusu olarak gö­rülen kişiye nafaka borcunu ödemesi için talepte bulunmaktadır.

Nafaka borçlusu ödemeyi kabul ederse, formlarda belirtilen banka hesa­bına ödeme yapmak zorundadır.

Ancak uygulamada değişik bankalar veya posta ile ödeme yapıldığı görül­mektedir. Hatta nafaka ödemeyi geciktirmek için Türkiye’de bulunan yakınlarına göndermek suretiyle onların vasıtasıyla ödeme yoluna gidilmektedir.

Nafaka borçlusu ödemeyi kabul etmezse, aracı kurum borçlusu ile sulh yo­luna gidilmektedir. Yurt dışında resmi makamlar çoğu kez sulh yolu ile anlaşma yapmakta ve ödemeyi sağlamaktadırlar.

Nafaka borçlusu ödeme ve Sulha da yanaşmazsa, borçlu hakkında nafaka da­vası açılmaktadır. Aracı kurum işlemleri aynen bizdeki gibi yerine getirilmektedir.

Bu konuda yurt dışı uygulamalar farklı olmakta bazıları nafakayı olduğu gibi temin ve tahsil yoluna giderken özellikle Almanya’da Hâkimler tenfız için mahkeme kararını aynen uygulamakta veya değiştirerek Alman markı üzerinden nafakaya hükmedebilmektedir.

Tenfız karan bu şekilde alınınca, aracı kurum icra ve haciz işlemlerini Tür­kiye’deki gibi yerine getirmekte, ancak tahsil yönünden bizdeki gibi kendi İcra Hukuku hükümlerini uygulamaktadırlar.

Gönderici Makam Olarak Düzenlenecek Belgeler Nelerdir

Alacaklısı Türkiye’de borçlusu yabancı ülkelerde bulunan nafaka işlemle­rinde, Cumhuriyet Savcılıkları gönderici makam olarak, aşağıdaki belgelerin düzenlenmesinde nafaka alacaklılarına yardımcı olacaklar ve belgeleri “Merkezi Makam” olarak ilgili Devlet merkezi makamına ulaştırmak üzere Adalet Bakanlı­ğına göndereceklerdir.

Uygulamada nafaka genellikle Almanya Federal Cumhuriyeti, Avusturya, İsviçre ve Hollanda gibi yurttaşlarımızın yoğun olarak bulundukları ülkelerden istendiği belgeler bu ülkede geçerli dilolan Almanca’ya çevrilmiştir.

Diğer ülkeler içinde aynı belgeler düzenlenecek, bu takdirde belgelerin Türkçe örnekleri aynen muhafaza edilerek altlarına borçlunun bulunduğu ülkede konuşulan yabancı dildeki çevirisi yazılacaktır.

Düzenlenecek belgeler ilerde gösterilecek olup, tüm sözleşmeler yönünden aynı nitelikte ve şunlardır.

Talep Formu (Ek-1)

Uygulamada nafaka talebinde bulunanlar, ekte örneği gösterilen talep for­munu, evet ve hayır şeklinde nafaka miktarını gösterir şekilde dolduracaklardır. Evet veya hayırdan lüzumsuz olanlar daktilo ile iptal edilecektir.

Borçlu hangi ülkede bulunuyorsa o ülkenin dilinde ki form doldurulacaktır. Diğer devletler bakımından ise hangi dilde doldurulacağı ilerde antlaşmaya taraf olan devletlerin merkezi makamları ve hizalarında gösterilmiştir (Bkz. Ek-5).

Formun doldurulması için yabancı dil bilen bir kimsenin yardımı yeterli- dir. Noterlikçe düzenlenmesi veya onaylanması zorunluluğu yoktur. Onay, isim, unvan yazılarak mühürlenmek suretiyle muhtarlıkça yapılacaktır.

Talep formu üç örnek olarak ve daktilo ile doldurulacaktır.

Mahkeme İlâmı veya Ara Kararı Örneği ve Çevirisi

Nafaka alacağı bir mahkeme kararma dayanıyorsa bu konudaki kararın fo­tokopisi veya temiz düzgün ve büyük boy kağıda yazılmış üç örneği gerekmektedir.

Karar ayrıca ilgili mahkemenin başlığım, hâkimin imzasını ve mahkeme mühürünü ihtiva etmeli ve kesinleşmişse bu konudaki şerhde verilerek, icra edilebilirliği şerhide konarak aslına uygunluğu yazı işleri müdürü tarafından onaylan­malıdır. Yukardaki nitelikleri taşıyan karara ayrıca bir örnek olarak borçlunun bulunduğu ülke yabancı dilindeki çevirisi de eklenecektir. Çevirinin ilgili yabancı dildeki hukuk terimlerini bilen birisi tarafından yapılması yeterli olup, noterliklerce yaptırılmasında mutlak bir zorunluluk yoktur.

New York Andlaşmasından farklı olarak 15.4.1958 tarihli ve 2 Ekim 1973 ta­rihli La Haye Andlaşmasına göre, nafaka konusundaki ara kararma ilişkin olmayan nafaka ilâmlarının borçlunun bulunduğu ve bu andlaşmalara taraf olan devletler de tenfizini istemek mümkündür. Ancak bunun için ara karan niteliğinde olmaması, dava dilekçesi ve nafaka ilâmının borçluya tebliğ edilmiş olması ve ilâmın kesinleş­miş olması gerekmektedir. Bu bakımdan tenfizin işlenebilmesi için dava dilekçesinin ve nafaka ilâmının borçluya tebliğ edildiğine dair belgelerin mahkeme yazı işleri müdürünce onanmış birer fotokopilerinin de ilâm ve çevirisine eklenmesi zorunludur.

Borçlulann yabancı ülkelerde bulunmalan hâlinde, her iki tebliğ belgeleri de çoğunlukla yabancı dilde olup, ilgili mahkemede ki dava dosyasın da bulunmaktadır.

Mahkeme ilâmı Yargıtay’ca onanarak kesinleşmişse Yargıtay ilâmı ve çeviri­sine gerek yoktur. Ancak ilâmın Yargıtay’ca onaylanarak kesinleştiği tarih, kesinleşme şerhi de çevirisinde belirtilecek ve ayrıca ilgili yabancı devlet tarafından istenildiği takdirde, Yargıtay ilâmı çevirisi de gönderilecektir.

Nafaka ilâmlarında hükmedilen nafaka miktarı düşükte olsa talep tarihine işle­miş olan nafaka mahkeme kararma göre hesaplanarak talep formunda gösterilerek, işlemekte olan nafaka için makul ölçüler içinde daha yüksek bir miktar istenebilir. Bu takdirde tenfiz sözleşmelerine dayanmak alacaklı için aleyhe sonuç doğuracağından uzunda sürse New York Andlaşmasına göre işlem yapılarak, nafaka talebi Adalet Bakanlığınca ilgili yabancı devlet merkezi makamına intikâl ettirilecektir.