Kadın İşçi Evlenirse Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

Kadın İşçinin Evlilik Nedeniyle Sözleşmeyi Feshi

1475 sayılı Yasanın 14. Maddesinin 1. Fıkrasına eklenen bir hükümle kadın işçinin iş akdini evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde kendi arzusu ile sona erdirmesi halinde kıdem tazminatı hakkının doğacağı belirtilmiştir. Yasal düzenlemeden anlaşılacağı üzere iş sözleşmesini sona erdirebileceği süre evlilik tarihini takip eden 10. günde olabilir, 1 yıllık sürenin dolmasına 10 gün kala da olabilir.

İşe girmeden önce evlenmiş kadın bu hükümden yararlanamaz. Bu­na göre örneğin daha önce kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde işyerinde hizmetleri geçmiş olan kadın işçi, işten ayrıldıktan sonra evlenmiş ve tekrar aynı işyerinde işe başlayarak evlilik tarihinden itibaren bir yıl geçmeden iş akdini feshetmiş olsa bile bu hükme göre kıdem tazminatı talep edemez. Aynı şekilde, işten ayrıldıktan sonra evlenmiş olan kadın işçinin de bu hükme göre kıdem tazminatından yararlanması mümkün değildir.

Yargıtaya göre işyerinden kıdem tazminatı alabilmek için kocasından boşanarak aynı kişiyle yeniden evlenmek ve evlenme dolayısıyla işten ayrılarak kıdem tazminatı talep etmek bir hakkın kötüye kullanıl­ması ve kanuna karşı hile sayılır. Böyle bir durumda ödenen kıdem taz­minatı geri istenebilir. Bununla beraber Yargıtayın bu konuda yerleş­miş içtihadı her durumda geçerli ve genel bir ilke düzeyine yükseltilmemeli, her somut olayın özelliğini değerlendiren bir uygulama benim­senmelidir.

Evlendiği için kıdem tazminatını alarak işten ayrılan kadın işçinin, yeniden bir işte çalışmaya başlaması halinde hakkın kötüye kullanıldı­ğından bahsedilemez. Her ne kadar çalışma hayatının evlilik ile birlikte gereği gibi yürütülemeyeceği düşüncesi, aile birliğinin korunması ve kadının aile ile ilgili görevleri yasa koyucuyu bu yönde bir düzenlemeye yöneltmişse de Anayasal temeli olan çalışma hak ve hürriyetinin ortadan kaldırılması düşünülemez. Kadın işçinin evlilik nedenine bağlı feshinin ardından kısa bir süre sonra yeniden çalışmasının gerekleri ortaya çık­mış olabilir. Hatta kadın işçi evlilik nedenine dayalı feshin ardından ara vermeksizin başka bir işyerinde çalışmaya başlayabilir ve bu durum evliliğin kadına yüklediği görevlerin yerine getirilmesi noktasında daha olumlu sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle daha sonra yeniden başka bir işveren nezdinde çalışması bu hakkı ortadan kaldırmaz.

Kadın işçinin yasanın tanıdığı fesih hakkını kullanması halinde kı­dem tazminatı talep hakkı doğar feshin işverence kabul edilmesi gerek­mez. Aynı zamanda işçinin işverene ihbar öneli tanıması zorunluluğu bulunmamaktadır.

Evlilik nedeniyle iş sözleşmesini sona erdirmek isteyen kadın işçinin evlilik tarihini takip eden 1 yıl içinde, işverenliğe dilekçe ve ekinde ev­lenme cüzdan fotokopisini içerecek şekilde müracaat ederek, kıdem tazminatı talep etmesi gerekir. Bilindiği üzere kıdem tazminatının ödenmesi için iş sözleşmesinin son bulduğu tarihte, kıdem tazminatının ödenmesi şartlarından biri olan çalışılmış sürelerin toplam 1 yılı dol­durmuş olması gerekir. Aksi halde kıdem tazminatı ödenmez. Örneğin; 01.01.2008 tarihinde işe giren, 01.07.2010 tarihinde evlenen kadın işçi 30.06.2010 tarihine kadar kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilecektir.