Gözaltı süresinde hangi işlemler yapılmalıdır? Gözaltı en fazla ne kadar sürmelidir?
Gözaltında adli makamların şüpheliye yapacağı temel işlemler şunlardır: Şüphelinin kimliğini tespit etme, ifadesini alma, yer gösterme işlemi yapma, teşhis etme, parmak izi alma ve muayene etme. Gözaltına alınan şüpheli, karakoldaki nezarethanelerde tutulur.
Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) 91/1 hükmüne göre, yakalanan şüphelilere Cumhuriyet savcısı tarafından gözaltına alma kararı verildikten sonra, yakalanan kişi sağlık kontrolünden geçirilir. Şüpheli zor kullanarak yakalanmış olsun veya olmasın sağlık kontrolünden geçirilecektir. Bunun yanında, gözaltına alınan kişinin herhangi bir nedenle yerinin değiştirilmesi, gözaltı süresinin uzatılması, serbest bırakılması veya adli mercilere sevk edilmesi işlemlerinin öncesinde de sağlık kontrolü yapılması gerekir. Gözaltına alınan kişinin ifadesini alan veya soruşturmasını yürüten kolluk görevlisi ile bu kişiyi tıbbi muayeneye götüren kolluk görevlisinin farklı kişiler olması zorunludur. Söz konusu sağlık kontrolü ve gerekli tedavi adli tıp kurumu veya resmi sağlık kuruluşlarınca yapılır. Hekim bu muayene sırasında işkence, neticesi sebebiyle ağırlaşmış işkence ve eziyet suçlarının işlendiği hususunda herhangi bir bulguya rastlarsa bu durumu derhal cumhuriyet savcısına bildirir. Kural olarak, muayene sırasında hekim ile şüphelinin yalnız kalması gerekir. Ancak hekimin güvenliğinin söz konusu olduğu hallerde kolluk görevlisinin gözetiminde muayene yapılır. Kadın şüphelinin muayenesi sırasında olanaklar ölçüsünde kadın hekim tarafından muayene yapılır.
Gözaltı süresi, yakalama yerine en yakın hâkim veya mahkemeye gönderilme için zorunlu süre hariç, yakalama anından itibaren 24 saati geçemez. Yakalama yerine en yakın hâkim veya mahkemeye gönderilme için zorunlu süre on iki saatten fazla olamaz. Yani, kişinin yakalanması ile başlayan süreç, gözaltı ve yol süresi ile birlikte (24+12) 36 saatten fazla olamaz. CMK 250 kapsamına giren suçlar bakımından ise farklı bir düzenleme yapılmıştır. Bu kapsama giren suçlarda gözaltı süresi, 12 saatlik yol süresi hariç tutulmak üzere, en fazla 48 saattir.