Arabuluculuk süreci nasıl yürütülür? Karşı tarafla yüz yüze gelmem gerekir mi?
Arabuluculuk süreci taraflardan birinin uyuşmazlığı arabuluculuk yöntemiyle çözmek için arabulucuya başvurma isteğini belirtmesiyle birlikte başlar. Arabulucu her İki tarafı bir araya getirir ve uyuşmazlıklarına bir çözüm bulmalarında onlara destek verir. Taraflar müzakereler sırasında avukatları tarafından temsil edilebilirler. Arabulucu taraflara kendi çözümlerini üretmelerine yardımcı olur. Sürecin sonunda arabulucu tarafların ortak anlaşmaya vardığı bir anlaşma metni hazırlar ve son tutanağı Arabuluculuk Daire Başkanlığına gönderir. Arabuluculuğun esası tarafların bir araya gelerek uyuşmazlığa kendi çözümlerini üretmelerini sağlamaktır.
Ne var ki her zaman karşı tarafla yüz yüze gelmek şart değildir, zira her bir taraf toplantılara tek başına katılabilir ya da avukatları tarafından temsil edilebilir.
Arabuluculuk genellikle aşağıdaki düzeni takip eder:
Açık (Ortak) toplantı: Arabuluculuk herkesin aynı odada bir araya geldiği bir açık toplantıyla başlar. Arabulucu herkesi kapsayan, karşısındakini sözünü kesmeden dinleme, karşısındakini incitebilecek ifadelerden kaçınma gibi temel bazı kurallar üzerinde anlaşma sağlar. Sonra her bir kişi sorunu kendisini etkilediği biçimiyle anlatır. Arabulucu herkesin söylenenleri anladığına emin olacak ve cevap hakkı tanıyacaktır. Sonra da her iki tarafın da çözüm gerektiren konularla ilgili görüşlerini ifade etmelerine ve diğerlerinin bu konuda neden bu kadar güçlü hisleri olduğunu anlamalarına yardımcı olur.
Ayrı toplantılar: Uygun bir zamanda arabulucu ortak toplantıya ara verir ve tarafları ayrı odalara gönderebilir. Bundan sonra arabulucu taraflar arasında gidip gelerek onlarla özel toplantı yapar ve karşı taraf duymadan bilgi toplar. Bu şekilde arabulucu uyuşmazlığa ve tarafların her birinin ihtiyaçlarına ilişkin bir tablo oluşturur ve tarafların bir çözüme doğru yönelmesine yardımcı olur. Arabulucu, gizli olarak kendisine açıklanan hiçbir bilginin karşı tarafa açıklanmayacağına dair tarafların güvenini kazanmaya çalışır ve böylece uyuşmazlıkla ilgili sorunların incelenmesi ve çözülmesi için güvenli bir ortam oluşturur.
Nihai çözüm: Arabulucu taraflardan biriyle daha uzun zaman geçirse bile herkesin ne olduğunu bilmesini ve arabuluculuğa taahhütlerinin devam etmesini sağlar. Tarafların uyuşmazlığı çözecek anlaşmaya varmaları amacı asla göz ardı edilmemelidir. Arabulucu süreci yöneterek tarafların bu sonuca odaklanmaya devam etmesini temin eder. Eğer taraflar bir çözüme ula-şabilirse taraflarca bir belge hazırlanır ve her ikisi tarafından da imzalanır. Anlaşmaya vanlamazsa toplantıda söylenen her şey gizli kalır.
Mahkemeye bildirim yapılması: Taraflar uyuşmazlıkta anlaşmaya varılıp varılmadığını mahkemeye yazılı olarak bildirir. Mahkeme varılan anlaşmayı kaydeder ve davayı kapatır. Eğer anlaşmaya vanlmazsa konu Mahkeme Hâkimine iletilir ve Hâkim de duruşma yapılması veya duruşmaya devam edilmesi yönünde gerekli usuli işlemleri yapar.