MADDE

KONU

SÜRELER

20

Görevsizlik veya yetkisizlik kararı üzerine yapılacak işlemler

Görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi halinde, taraflardan birinin, bu karar verildiği anda kesin ise bu tarihten, süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren İKİ HAFTA içinde kararı veren mahkemeye başvurarak, dava dosyasının görevli ya da yetkili mahkemeye gönderilmesini talep etmesi gerekir. Aksi takdirde, bu mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verilir.

38

Hakimin reddi usulü

Hakimin reddi sebebini bilen tarafın, ret talebini EN GEÇ İLK DURUŞMADA ileri sürmesi gerekir. Taraf, ret sebebini davaya bakıldığı sırada öğrenmiş ise EN GEÇ ÖĞRENMEDEN SONRAKİ İLK DURUŞMADA, yeni bir işlem yapılmadan önce bu talebini hemen bildirmek zorundadır. Belirtilen sürede yapılmayan ret talebi dinlenmez

38

Hakimin reddi usulü

Hakimi reddeden taraf, dilekçesini karşı tarafa tebliğ ettirir. Karşı taraf BİR HAFTAiçinde cevap verebilir. Bu süre geçtikten sonra yazı işleri müdürü tarafından ret dilekçesi, varsa karşı tarafın cevabı ve ekleri, dosya ile birlikte reddi istenen hakime verilir. Hakim BİR HAFTA içinde dosyayı inceler ve ret sebeplerinin kanuna uygun olup olmadığı hakkındaki düşüncesini yazı ile bildirerek, dosyayı hemen merciine gönderilmek üzere yazı işleri müdürüne verir.

42

Ret talebinin incelenmesi

Disiplin para cezasının tahsili için, davaya bakan mahkeme, dosyanın geliş tarihinden başlayarak İKİ HAFTA içinde gereğini yapar.

43

Ret talebine ilişkin kararlara karşı istinaf

Esas hüküm bakımından istinaf yolu açık bulunan dava ve işlerde ise ret talebi hakkındaki merci kararlarına karşı tefhim veya tebliği tarihinden itibaren BİR HAFTAiçinde istinaf yoluna başvurulabilir; bu halde istinaf dilekçesine cevap hükümleri uygulanmaz. Bölge adliye mahkemesinin bu husustaki kararları kesindir.

44

Ret talebine ilişkin kararların temyizi

Esas hüküm bakımından temyiz yolu açık bulunan dava ve işlerde ise ret talebi hakkındaki karar, tefhim veya tebliği tarihinden itibaren BİR HAFTA içinde temyiz edilebilir. Bu halde istinaf dilekçesine cevap hükümleri uygulanmaz. Yargıtay’ın bu husustaki kararı kesindir.

46

Devletin sorumluluğu ve rücu

Devlet, ödediği tazminat nedeniyle, sorumlu hakime ödeme tarihinden itibaren BİR YIL içinde rücu eder.

82

Vekilin istifası

İstifa eden vekilin vekalet görevi, istifanın müvekkiline tebliğinden itibaren İKİ HAFTA süreyle devam eder.

83

Vekilin azli

Vekil ile takip edilen davada, vekilin azli halinde vekalet veren, davayı takip etmez veİKİ HAFTA içinde bir başka vekil de görevlendirmez ise tarafın yokluğu halinde uygulanacak hükümlere göre işlem yapılır.

96

Süre
(Eski Hale Getirme)

Eski hale getirme, işlemin süresinde yapılamamasına sebep olan engelin ortadan kalkmasından itibaren İKİ HAFTA içinde talep edilmelidir. İlk derece ve istinaf yargılamalarında, EN GEÇ nihai karar verilinceye kadar eski hale getirme talebinde bulunmak mümkündür. Ancak, nihai karar bir tarafın yokluğunda verilmişse, tahkikat aşamasında kaçırılan süreler için kararın verilmesinden sonra da eski hale getirme talebinde bulunulabilir.

104

Adli tatilin sürelere etkisi

Adli tatile tabi olan dava ve işlerde, bu Kanunun tayin ettiği sürelerin bitmesi tatil zamanına rastlarsa, bu süreler ayrıca bir karara gerek olmaksızın adli tatilin bittiği günden itibaren BİR HAFTA uzatılmış sayılır.

119

Dava dilekçesinin içeriği

Dava dilekçesinde; davacı ile davalının adı, soyadı ve adreslerinin, davacının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, varsa tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adreslerinin, açık bir şekilde talep sonucunun ve davacının, varsa kanuni temsilcisinin veya vekilinin imzasının eksik olması halinde, hakim davacıya eksikliği tamamlaması için BİR HAFTALIK kesin süre verir. Bu süre içinde eksikliğin tamamlanmaması halinde dava açılmamış sayılır.

120

Harç ve avans ödenmesi

Avansın yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması halinde, mahkemece, bu eksikliğin tamamlanması için davacıya İKİ HAFTALIK kesin süre verilir.

122

Dava dilekçesinin tebliği

Dava dilekçesi, mahkeme tarafından davalıya tebliğ edilir. Davalının İKİ HAFTA içinde davaya cevap verebileceği tebliğ zarfında gösterilir.

127

Cevap dilekçesini verme süresi

Cevap dilekçesini verme süresi, dava dilekçesinin davalıya tebliğinden itibaren İKİ HAFTADIR. Ancak, durum ve koşullara göre cevap dilekçesinin bu süre içinde hazırlanmasının çok zor yahut imkansız olduğu durumlarda, yine bu süre zarfında mahkemeye başvuran davalıya, bir defaya mahsus olmak ve BİR AYI geçmemek üzere ek bir süre verilebilir. Ek cevap süresi talebi hakkında verilen karar taraflaraDERHAL bildirilir.

130

Cevap dilekçesinde eksiklik bulunması

Cevap dilekçesinde, mahkemenin adının, davacı ile davalının adı, soyadı ve adreslerinin; davalı yurt dışında ise açılan dava ile ilgili işlemlere esas olmak üzere yurt içinde göstereceği bir adresinin, davalının Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının, varsa, tarafların kanuni temsilcilerinin ve davacı vekilinin adı, soyadı ve adreslerinin ve davalının veya varsa kanuni temsilcisinin yahut vekilinin imzasının eksik olması halinde, bunun giderilmesi için hakim tarafından BİR HAFTALIK süre verilir; eksikliğin bu süre zarfında da giderilmemesi halinde cevap dilekçesi verilmemiş sayılır.

136

Tarafların ikinci dilekçeleri

Davacı, cevap dilekçesinin kendisine tebliğinden itibaren İKİ HAFTA içinde cevaba cevap dilekçesi; davalı da davacının cevabının kendisine tebliğinden itibaren İKİ HAFTA içinde ikinci cevap dilekçesi verebilir. Davacının cevaba cevap, davalının da ikinci cevap dilekçesi hakkında, dava ve cevap dilekçelerine ilişkin hükümler, niteliğine aykırı düşmediği sürece kıyasen uygulanır.

140

Ön inceleme duruşması

Ön inceleme duruşmasında, taraflara dilekçelerinde gösterdikleri, ancak henüz sunmadıkları belgeleri mahkemeye sunmaları veya başka yerden getirtilecek belgelerin getirtilebilmesi amacıyla gereken açıklamayı yapmaları için İKİ HAFTALIKkesin süre verilir. Bu hususların verilen kesin süre içinde tam olarak yerine getirilmemesi halinde, o delile dayanmaktan vazgeçilmiş sayılmasına karar verilir.

144

Tarafların dinlenilmesi

Mahkemenin, dinlenilmek üzere mahkemeye gelmeleri için iki tarafa vereceği süreİKİ HAFTADAN az olamaz. Bu süre, gerektiğinde, mahkemece resen veya iki taraftan birinin talebi üzerine uzatılabileceği gibi kısaltılabilir.

150

Tarafların duruşmaya gelmemesi, sonuçları ve davanın açılmamış sayılması

Duruşma gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken hallerde gün tespit ettirilmemişse, son işlem tarihinden başlayarak BİR AY geçmekle dosya işlemden kaldırılır. Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarakÜÇ AY içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak BİR AY geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır. İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak ÜÇ AY içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır.

166

Davaların birleştirilmesi

Davalar, ayrı yargı çevrelerinde yer alan aynı düzey ve sıfattaki hukuk mahkemelerinde açılmış ise bağlantı sebebiyle birleştirme ikinci davanın açıldığı mahkemeden talep edilebilir. Birinci davanın açıldığı mahkeme, talebin kabulü ile davaların birleştirilmesine ilişkin kararın kesinleşmesinden itibaren, bununla bağlıdır. Birleştirme kararı, DERHAL ilk davanın açıldığı mahkemeye bildirilir.

178

Islah sebebiyle ortaya çıkan yargılama giderleri ve karşı tarafın zararının ödenmesi

Islah eden taraf, ıslah sebebiyle geçersiz hale gelen işlemler için yapılan yargılama giderleri ile karşı tarafın uğradığı ve uğrayabileceği zararları karşılamak üzere hakimin takdir edeceği teminatı, BİR HAFTA içinde, mahkeme veznesine yatırmak zorundadır. Aksi halde, ıslah yapılmamış sayılır.

180

Davanın tamamen ıslahı

Davasını tamamen ıslah ettiğini bildiren taraf, bu bildirimden itibaren BİR HAFTAiçinde yeni bir dava dilekçesi vermek zorundadır. Aksi halde, ıslah hakkı kullanılmış sayılır ve ıslah hiç yapılmamış gibi davaya devam edilir.

181

Kısmen ıslah

Kısmen ıslaha başvuran tarafa, ıslah ettiği usul işlemini yapması için BİR HAFTALIKsüre verilir. Bu süre içinde ıslah edilen işlem yapılmazsa, ıslah hiç yapılmamış gibi davaya devam edilir.

208

Yazı veya imza inkarı

Resmi bir senetteki yazı veya imzayı inkar eden tarafın bu iddiası, ancak ilgili evraka resmiyet kazandıran kişiyi de taraf göstererek açacağı ayrı bir davada incelenip karara bağlanabilir. Asıl davaya bakan hakim, gerekirse bu konuda imza veya yazıyı inkar eden tarafa, dava açması için İKİ HAFTALIK kesin bir süre verir.

233

Yeminin şekli

Yemin, mahkeme huzurunda eda olunur. Hakim, yeminin icrasından önce yemin edecek kimseye, hangi konuda yemin edeceğini açıklar, yeminin anlam ve önemini anlatır ve yalan yere yemin etmesi halinde cezalandırılacağı hususunda dikkatini çeker. Yemin edecek kimse, yemin konusunun yeterli açıklıkta olmadığını ileri sürerse; hakim, karşı tarafın görüşünü aldıktan sonra DERHAL bu konuda kararını verir.

243

Tanığın davet edilmesi

Davetiyenin duruşma gününden en az BİR HAFTA önce tebliğ edilmiş olması gerekir

253

Çekinmenin kabul edilmemesinin sonucu

Tanık kendisine sorulan sorulara cevap vermez veya yemin etmemekte direnirse o mahkemece İKİ HAFTAYI geçmemek üzere disiplin hapsine mahkûm edilir. Hakim, tanığın ve suçta ortakları varsa onların tutuklanmasına da karar verebilir ve kovuşturma yapılmak üzere Cumhuriyet başsavcılığına sevk eder.

264

Yalan yere veya menfaat temin ederek tanıklık edilmesi ve sonuçları

Hakim, tanığın tanıklığı esnasında yalan söylediği veya menfaat temin ederek tanıklık ettiği hakkında yeterli delil veya emare elde ederse bir tutanak düzenler ve bu tutanağı DERHAL Cumhuriyet başsavcılığına gönderir.

272

Bilirkişinin görevini yapmaktan yasaklı olması ve reddi

Ret sebeplerinden birinin bilirkişinin şahsında gerçekleşmesi halinde taraflar, bilirkişinin reddini talep edebileceği gibi, bilirkişi de kendisini reddedebilir. Ret talebi veya bilirkişinin kendisini reddetmesinin, ret sebebinin öğrenilmesinden itibaren EN GEÇBİR HAFTA içinde yapılmış olması şarttır. Ret sebeplerinin ispatı için, yemin teklif edilemez.

274

Bilirkişinin görev süresi

Bilirkişi raporunun hazırlanması için verilecek süre ÜÇ AYI geçemez. Bilirkişinin talebi üzerine, kendisini görevlendiren mahkeme gerekçesini göstererek, süreyi ÜÇ AYIgeçmemek üzere uzatabilir. Belirlenen süre içinde raporunu vermeyen bilirkişi görevden alınıp, yerine bir başka kimse, bilirkişi olarak görevlendirilebilir.

275

Bilirkişinin haber verme yükümlülüğü

Bilgisine başvurulan bilirkişi, kendisine tevdi olunan görevin, uzmanlık alanına girmediğini, inceleme konusu maddi vakıaların açıklığa kavuşturulması ve tespiti için, uzman kimliği bulunan başka bir bilirkişi ile işbirliğine ihtiyaç duyduğunu veya görevi kabulden kaçınmasını haklı kılacak mazeretini BİR HAFTA içinde görevlendirmeyi yapan mahkemeye bildirir.

275

Bilirkişinin haber verme yükümlülüğü

Bilirkişi, incelemesini gerçekleştirebilmek için, bazı hususların önceden soruşturulması ve tespiti ile bazı kayıt ve belgelerin getirtilmesine ihtiyaç duyuyorsa, bunun sağlanması için, BİR HAFTA içinde kendisini görevlendiren mahkemeye bilgi verir ve talepte bulunur.

281

Bilirkişi raporuna itiraz

Taraflar, bilirkişi raporunun, kendilerine tebliği tarihinden itibaren İKİ HAFTA içinde, raporda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilirler.

287

Rücu davasında zamanaşımı

Devlet, ödediği tazminat nedeniyle, sorumlu bilirkişiye, ödeme tarihinden itibarenBİR YIL içinde rücu eder. Hükme esas alınan bilirkişi raporu kasten gerçeğe aykırı olarak düzenlenmişse, bu durumda, ceza zamanaşımı süresi uygulanır.

294

Hüküm, hükmün verilmesi ve tefhimi

Zorunlu nedenlerle sadece hüküm sonucunun tefhim edildiği hallerde, gerekçeli kararın tefhim tarihinden başlayarak BİR AY içinde yazılması gerekir.

317

Dilekçelerin verilmesi

Cevap süresi, dava dilekçesinin davalıya tebliğinden itibaren İKİ HAFTADIR. Ancak mahkeme durum ve koşullara göre cevap dilekçesinin bu süre içinde hazırlanmasının çok zor yahut imkansız olduğu durumlarda, yine bu süre zarfında mahkemeye başvuran davalıya, bir defaya mahsus ve İKİ HAFTAYI geçmemek üzere ek bir süre verebilir. Ek cevap süresi talebi hakkında verilen karar taraflara DERHAL bildirilir.

320

Ön inceleme ve tahkikat

Mahkeme, tarafların dinlenmesi, delillerin incelenmesi ve tahkikat işlemlerinin yapılmasını yukarıdaki fıkrada belirtilen duruşma hariç, iki duruşmada tamamlar. Duruşmalar arasındaki süre BİR AYDAN daha uzun olamaz. İşin niteliği gereği bilirkişi incelemesinin uzaması, istinabe yoluyla tahkikat işlemlerinin yürütülmesi gibi zorunlu hallerde, hakim gerekçesini belirterek BİR AYDAN sonrası için de duruşma günü belirleyebilir ve ikiden fazla duruşma yapabilir.

321

Hüküm

Kararın tefhimi, mahkemece hükme ilişkin tüm hususların gerekçesi ile birlikte açıklanması ile gerçekleşir. Ancak zorunlu hallerde, hakim bu durumun sebebini de tutanağa geçirmek suretiyle, sadece hüküm özetini tutanağa yazdırarak kararı tefhim edebilir. Bu durumda gerekçeli kararın EN GEÇ BİR AY içinde yazılarak tebliğe çıkartılması gerekir.

325

Resen yapılması gereken işlemlere ilişkin giderler

Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyeceği dava ve işlerde, hakim tarafından resen başvurulan deliller için gereken giderlerin, BİR HAFTALIK süre içinde taraflardan birisi veya belirtilecek oranda her ikisi tarafından ödenmesine karar verilir. Belirlenen süre içinde bu işlemlere ait giderleri karşılayacak miktarda avans yatırılmazsa, ileride bu gideri ödemesi gereken taraftan alınmak üzere Hazine’den ödenmesine hükmedilir.

337

Adli yardım talebinin reddine itiraz

Kararın tebliğinden itibaren BİR HAFTA İÇİNDE kararı veren mahkemeye dilekçe vermek suretiyle itiraz edilebilir.

339

Adli yardımla ertelenen yargılama giderlerinin tahsili

Adli yardım kararından dolayı ertelenen tüm yargılama giderleri ile Devletçe ödenen avanslar dava veya takip sonunda haksız çıkan kişiden tahsil olunur. Adli yardımdan yararlanan kişinin haksız çıkması halinde, uygun görülürse yargılama giderlerinin en çok BİR YIL içinde aylık eşit taksitler halinde ödenmesine karar verilebilir.

343

İstinaf dilekçesinin verilmesi

İstinaf dilekçesi, kararı veren mahkemeye veya başka bir yer mahkemesine verilebilir. İstinaf dilekçesi hangi mahkemeye verilmişse, o mahkemece bölge adliye mahkemesi başvuru defterine kaydolunur ve başvurana ücretsiz bir alındı belgesi verilir. Kararı veren mahkemeden başka bir mahkemeye verilmiş olan istinaf dilekçesi, bu mahkemece yasal işlem yapıldıktan sonra kararı veren mahkemeye örnekleriyle birlikte gönderilir. Bu durum DERHAL mahkemesine bildirilir.

344

Harç ve giderlerin yatırılması

İstinaf dilekçesi verilirken, istinaf kanun yoluna başvuru harcı ve tebliğ giderleri de dahil olmak üzere tüm giderler ödenir. Bunların hiç ödenmediği veya eksik ödenmiş olduğu sonradan anlaşılırsa, kararı veren mahkeme tarafından verilecek BİR HAFTALIK kesin süre içinde tamamlanması, aksi halde başvurudan vazgeçmiş sayılacağı hususu başvurana yazılı olarak bildirilir. Verilen kesin süre içinde harç ve giderler tamamlanmadığı takdirde, mahkeme başvurunun yapılmamış sayılmasına karar verir. Bu karara karşı istinaf yoluna başvurulması halinde, 346. maddenin ikinci fıkrası hükmü kıyas yoluyla uygulanır.

345

Başvuru süresi (İstinaf)

İstinaf yoluna başvuru süresi İKİ HAFTADIR. Bu süre, ilamın usulen taraflardan her birine tebliğiyle işlemeye başlar. İstinaf yoluna başvuru süresine ilişkin özel kanun hükümleri saklıdır.

346

İstinaf dilekçesinin reddi

Ret kararına karşı tebliği tarihinden itibaren BİR HAFTA içinde istinaf yoluna başvurulabilir. İstinaf yoluna başvurulduğu ve gerekli giderler de yatırıldığı takdirde dosya, kararı veren mahkemece yetkili bölge adliye mahkemesine gönderilir. Bölge adliye mahkemesi ilgili dairesi istinaf dilekçesinin reddine ilişkin kararı yerinde görmezse, ilk istinaf dilekçesine göre gerekli incelemeyi yapar.

347

İstinaf dilekçesine cevap

İstinaf dilekçesi, kararı veren mahkemece karşı tarafa tebliğ olunur.   Karşı taraf, tebliğden itibaren İKİ HAFTA içinde cevap dilekçesini kararı veren mahkemeye veya bu mahkemeye gönderilmek üzere başka bir yer mahkemesine verebilir.

348

Katılma yolu ile başvurma

İstinaf dilekçesi kendisine tebliğ edilen taraf, başvurma hakkı bulunmasa veya başvuru süresini geçirmiş olsa bile, vereceği cevap dilekçesi ile istinaf yoluna başvurabilir. İstinaf yoluna asıl başvuran taraf, buna karşı İKİ HAFTA içinde cevap verebilir.

361

Temyiz edilebilen kararlar

Bölge adliye mahkemesi hukuk dairelerinden verilen temyizi kabil nihai kararlar ile hakem kararlarının iptali talebi üzerine verilen kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz yoluna başvurulabilir.

365

Temyiz dilekçesinin verilmesi

Temyiz dilekçesi, kararı veren bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya Yargıtay’ın bozması üzerine hüküm veren ilk derece mahkemesine yahut temyiz edenin bulunduğu yer bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine veya ilk derece mahkemesine verilebilir. Temyiz dilekçesi, kararı veren mahkemeden başka bir mahkemeye verilmişse temyiz defterine kaydolunur ve durum DERHAL kararı temyiz edilen mahkemeye bildirilir.

369

Temyiz incelemesi ve duruşma

Yargıtay temyiz incelemesini dosya üzerinde yapar. Ancak, tüzel kişiliğin feshine veya genel kurul kararlarının iptaline, evlenmenin butlanına veya iptaline, boşanma veya ayrılığa, velayete, soybağına ve kısıtlamaya ilişkin davalarla miktar veya değeri altmışbin Türk Lirasını aşan alacak ve ayın davalarında taraflardan biri temyiz veya cevap dilekçesinde duruşma yapılmasını talep etmiş ise Yargıtay’ca bir gün belli edilerek taraflara usulen davetiye gönderilir. Tebliğ tarihi ile duruşma günü arasında en az İKİ HAFTA bulunması gerekir; taraflar gelmişlerse bu süreye bakılmaz. Tebligat gideri verilmemişse duruşma talebi dikkate alınmaz. Duruşma giderinin eksik ödenmiş olduğu anlaşılırsa, dairenin başkanı tarafından verilecek BİR HAFTALIK kesin süre içinde tamamlanması, aksi halde duruşma talebinden vazgeçilmiş sayılacağı, duruşma isteyene yazılı olarak bildirilir. Verilen süre içinde giderler tamamlanmadığı takdirde, Yargıtay incelemesini dosya üzerinde yapar.

369

Temyiz incelemesi ve duruşma

Yargıtay, bilgi almak üzere resen de duruşma yapılmasına karar verebilir. Duruşma günü belli edilen hallerde Yargıtay, tarafları veya gelen tarafı dinledikten sonra, taraflardan hiçbiri gelmemiş ise dosya üzerinde inceleme yaparak kararını verir. Duruşma günü kararı verilemeyen işlerin EN GEÇ BİR AY içinde karara bağlanması zorunludur. Kanunda ivedi olduğu bildirilen dava ve işlere ait temyiz incelemesi öncelikle yapılır.

372

Yargıtay kararlarının tebliği

Yargıtay’ın bozma kararları ile onama kararları mahkeme yazı işleri müdürü tarafındanDERHAL taraflara tebliğ edilir.

377

Yargılamanın iadesi süresi

Yargılamanın iadesi süresi; mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olduğunun öğrenildiği, 375. maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde öngörülen hallerde, kararın davalıya veya gerçek vekil veya temsilciye tebliğ edildiği; alacaklı veya davalı yerine geçenlerin karardan usulen haberdar olduğu, yeni belgenin elde edildiği veya hilenin farkına varıldığı, 375. maddenin birinci fıkrasının (d), (e), (f) ve (g) bentlerindeki hallerde, ceza mahkûmiyetine ilişkin hükmün kesinleştiği veya ceza kovuşturmasına başlanamadığı yahut soruşturmanın sonuçsuz kaldığı, karara esas alınan ilamın bozularak kesin hüküm şeklinde tamamen ortadan kalkmasından haberdar olunduğu, 375. maddenin birinci fıkrasının (i) bendinde yazılı sebepten dolayı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kesinleşmiş kararının tebliğ edildiği, tarihten itibaren ÜÇ AY ve her halde iade talebine konu olan hükmün kesinleşmesinden itibaren ON YILDIR.

387

Kararlara karşı başvuru yolları

Çekişmesiz yargı işlerinde verilen kararlara karşı hukuki yararı bulunan ilgililer, özel kanuni düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla, kararın öğrenilmesinden itibaren İKİ HAFTA içinde, bu Kanun hükümleri dairesinde istinaf yoluna başvurabilirler.

390

İhtiyati tedbir talebi

İhtiyati tedbir, dava açılmadan önce, esas hakkında görevli ve yetkili olan mahkemeden; dava açıldıktan sonra ise ancak asıl davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir. Talep edenin haklarının DERHAL korunmasında zorunluluk bulunan hallerde, hakim karşı tarafı dinlemeden de tedbire karar verebilir. Tedbir talep eden taraf, dilekçesinde dayandığı ihtiyati tedbir sebebini ve türünü açıkça belirtmek ve davanın esası yönünden kendisinin haklılığını yaklaşık olarak ispat etmek zorundadır.

392

İhtiyati tedbirde teminat gösterilmesi

Asıl davaya ilişkin hükmün kesinleşmesinden veya ihtiyati tedbir kararının kalkmasından itibaren BİR AY içinde tazminat davasının açılmaması üzerine teminat iade edilir.

393

İhtiyati tedbir kararının uygulanması

İhtiyati tedbir kararının uygulanması, verildiği tarihten itibaren BİR HAFTA içinde talep edilmek zorundadır. Aksi halde, kanuni süre içinde dava açılmış olsa dahi, tedbir kararı kendiliğinden kalkar.

394

İhtiyati tedbir kararına karşı itiraz

İhtiyati tedbirin uygulanması sırasında karşı taraf hazır bulunuyorsa, tedbirin uygulanmasından itibaren; hazır bulunmuyorsa tedbirin uygulanmasına ilişkin tutanağın tebliğinden itibaren BİR HAFTA içinde, ihtiyati tedbirin şartlarına, mahkemenin yetkisine ve teminata ilişkin olarak, kararı veren mahkemeye itiraz edebilir.

394

İhtiyati tedbir kararına karşı itiraz

İhtiyati tedbir kararının uygulanması sebebiyle menfaati açıkça ihlal edilen üçüncü kişiler de ihtiyati tedbiri öğrenmelerinden itibaren BİR HAFTA içinde ihtiyati tedbirin şartlarına ve teminata itiraz edebilirler.

397

İhtiyati tedbiri tamamlayan işlemler

İhtiyati tedbir kararı dava açılmasından önce verilmişse, tedbir talep eden, bu kararın uygulanmasını talep ettiği tarihten itibaren İKİ HAFTA içinde esas hakkındaki davasını açmak ve dava açtığına ilişkin evrakı, kararı uygulayan memura ibrazla dosyaya koydurtmak ve karşılığında bir belge almak zorundadır. Aksi halde tedbir kendiliğinden kalkar.

399

Tazminat

Lehine ihtiyati tedbir kararı verilen taraf, ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu anda haksız olduğu anlaşılır yahut tedbir kararı kendiliğinden kalkar ya da itiraz üzerine kaldırılır ise haksız ihtiyati tedbir nedeniyle uğranılan zararı tazminle yükümlüdür. Haksız ihtiyati tedbirden kaynaklanan tazminat davası, esas hakkındaki davanın karara bağlandığı mahkemede açılır. Tazminat davası açma hakkı, hükmün kesinleşmesinden veya ihtiyati tedbir kararının kalkmasından itibaren, BİR YIL geçmesiyle zamanaşımına uğrar.

402

Delil tespiti talebi ve karar

Tespit talebi mahkemece haklı bulunursa karar, dilekçeyle birlikte karşı tarafa tebliğ edilir. Kararda ayrıca, delil tespitinin nasıl ve ne zaman yapılacağı, tespitin icrası esnasında karşı tarafın da hazır bulunabileceği, varsa itiraz ve ilave soruların BİR HAFTA içinde bildirilmesi gerektiği belirtilir.

403

Acele hallerde tespit

Talep sahibinin haklarının korunması bakımından zorunluluk bulunan hallerde, karşı tarafa tebligat yapılmaksızın da delil tespiti yapılabilir. Tespitin yapılmasından sonra, tespit dilekçesi, tespit kararı, tespit tutanağı ve varsa bilirkişi raporunun bir örneği mahkemece kendiliğinden diğer tarafa tebliğ olunur. Karşı taraf tebliğden itibarenBİR HAFTA içinde delil tespiti kararına itiraz edebilir.

409

İtiraz hakkından feragat

Tarafların aksini kararlaştırabilecekleri bir hükme veya tahkim sözleşmesine uyulmaz ise ilgili taraf bu aykırılığa itiraz edebilir. İlgili taraf, aykırılığı öğrendiği tarihten itibaren İKİ HAFTA veya hakemlerin bu konuda kararlaştırdıkları süre içinde itiraz etmeden tahkime devam ederse, itiraz hakkından feragat etmiş sayılır.

416

Hakemlerin seçimi

Üç hakem seçilecek ise taraflardan her biri bir hakem seçer; bu şekilde seçilen iki hakem üçüncü hakemi belirler. Taraflardan biri, diğer tarafın bu yoldaki talebinin kendisine ulaşmasından itibaren BİR AY içinde hakemini seçmezse veya tarafların seçtiği iki hakem seçilmelerinden sonraki BİR AY içinde üçüncü hakemi belirlemezlerse, taraflardan birinin talebi üzerine mahkeme tarafından hakem seçimi yapılır. Üçüncü hakem, başkan olarak görev yapar.

416

Hakemlerin seçimi

Hakemin birden fazla kişiden oluşması halinde en az birinin kendi alanında BEŞ YIL VE DAHA FAZLA kıdeme sahip bir hukukçu olması şarttır.

418

Hakemin reddi usulü

Hakemi reddetmek isteyen taraf, hakemin veya hakem kurulunun seçiminden ya da hakemin reddi talebinde bulunabileceği bir durumun ortaya çıktığını öğrendiği tarihten itibaren İKİ HAFTA içinde ret talebinde bulunabilir ve bu talebini karşı tarafa yazılı olarak bildirir. Reddedilen hakem kendiliğinden çekilmez veya diğer taraf reddi kabul etmez ise ret hakkında, hakem kurulunca karar verilir.

418

Hakemin reddi usulü

Hakem kurulundan bir veya birden çok hakemin reddini isteyen taraf, ret talebini ve gerekçesini hakem kuruluna bildirir. Ret talebinin kabul edilmediğini öğrenen taraf, bu tarihten itibaren karara karşı BİR AY içinde mahkemeye başvurarak bu kararın kaldırılmasını ve hakem veya hakemlerin reddine ilişkin talep hakkında karar verilmesini isteyebilir.

422

Hakemin kendi yetkisi hakkında karar vermesi

Hakem veya hakem kurulunun yetkisizliğine ilişkin itiraz, EN GEÇ CEVAP DİLEKÇESİNDE yapılır. Tarafların hakemleri bizzat seçmiş veya hakem seçimine katılmış olmaları, hakem veya hakem kurulunun yetkisine itiraz etme haklarını ortadan kaldırmaz. Hakem veya hakem kurulunun yetkisini aştığına ilişkin itiraz DERHAL ileri sürülmelidir.

426

Dava tarihi

Taraflardan biri, mahkemeden ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz kararı almış ise İKİ HAFTA içinde tahkim davasını açmak zorundadır. Aksi halde ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz kendiliğinden ortadan kalkar.

427

Tahkim süresi

Taraflar aksini kararlaştırmadıkça, bir hakemin görev yapacağı davalarda hakemin seçildiği, birden çok hakemin görev yapacağı davalarda ise hakem kurulunun ilk toplantı tutanağının düzenlendiği tarihten itibaren BİR YIL içinde, hakem veya hakem kurulunca esas hakkında karar verilir.

437

Hakem kararının tavzihi, düzeltilmesi ve tamamlanması

Evvelce daha farklı bir süre öngörülmemişse, taraflardan her biri, hakem kararının kendisine bildirilmesinden itibaren İKİ HAFTA içinde, karşı tarafa da bilgi vermek kaydıyla, hakem veya hakem kuruluna başvurarak; hakem kararında bulunan hesap, yazı ve benzeri maddi hataların düzeltilmesini, karara ilişkin belirli bir konunun veya kararın bir bölümünün tavzihini, isteyebilir.

437

Hakem kararının tavzihi, düzeltilmesi ve tamamlanması

Karşı tarafın görüşünü alan hakem veya hakem kurulu, bu talebi haklı bulursa, talep tarihinden itibaren BİR AY içinde kararındaki maddi hatayı düzeltir veya kararın tavzihini yapar. İcap ederse, bu süre hakem veya hakem kurulunca uzatılabilir.

437

Hakem kararının tavzihi, düzeltilmesi ve tamamlanması

Taraflardan her biri, hakem kararının kendilerine bildirilmesinden itibaren BİR AYiçinde, karşı tarafa da bilgi vermek kaydıyla, yargılama sırasında ileri sürülmüş olmasına rağmen karara bağlanmamış konularda tamamlayıcı hakem kararı verilmesini isteyebilir. Hakem veya hakem kurulu, talebi haklı bulursa, tamamlayıcı hakem kararını BİR AYiçinde verir. İcap ederse, bu süre hakem veya hakem kurulunca en fazla BİR AYuzatılabilir.

439

Hakem kararına karşı açılacak iptal davası

İptal davası, BİR AY içinde açılabilir. Bu süre, hakem kararının veya tavzih, düzeltme ya da tamamlama kararının taraflara bildirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Hakem kararına karşı iptal davası açılması kararın icrasını durdurmaz. Ancak taraflardan birinin talebi üzerine hükmolunan para veya eşyanın değerini karşılayacak bir teminat gösterilmek şartı ile kararın icrası durdurulabilir.

442

Avans yatırılması ve giderlerin ödenmesi

Avans, hakem veya hakem kurulu kararında öngörülen süre içinde ödenmemişse hakem veya hakem kurulu yargılamayı durdurabilir. Yargılamanın durdurulduğunun taraflara bildirilmesinden itibaren BİR AY içinde avans ödenirse yargılamaya devam olunur; aksi halde tahkim yargılaması sona erer.