Yargılamanın İadesi Nedir?

Yargılamanın iadesi (yenilenmesi), bazı ağır yargılama hataları veya eksikliklerinden dolayı, maddi anlamda kesin hükmün ortadan kalkmasını ve daha önce kesin hükme bağlanmış olan bir dava hakkında yeniden yargılama ve inceleme yapılıp karar verilmesini sağlayan olağanüstü bir kanun yoludur. Yargılamanın iadesi çok önemli sonuçları olan ve istisnai bir yol olduğu için, sebepleri, yani hangi durumlarda yargılamanın iadesi istenebileceği, HMK m. 375) sınırlı olarak sayılmıştır.
Yargılamanın iadesi kararı vermiş olan mahkemeden istenir. Davanın taraflarından birisinin alacaklıları veya aleyhine hüküm verilen tarafın yerine geçenler, borçluları veya yerine geçmiş oldukları kimselerin aralarında anlaşarak, kendilerine karşı hile yapmaları nedeniyle hükmün iptalini isteyebilirler. Maddi anlamda kesin hüküm çok büyük bir önem taşıdığı için, yargılamanın iadesini istemek de belirli sürelere tabi kılınmıştır. Bu süreler iade sebebine göre Kanunun 377. maddesinde düzenlenmiştir.
Yargılamanın iadesi davası, hükmün icrasını durdurmaz. Ancak dava veya hükmün niteliğine ve diğer hâllere göre talep üzerine icranın durdurulmasına ihtiyaç duyulursa, yargılamanın iadesi talebinde bulunan kimseden teminat alınmak şartıyla iade talebini inceleyen mahkemece icranın durdurulması kararı verilebilir. Yargılamanın iadesi sebebi bir mahkeme kararına dayanıyorsa bu takdirde teminat istenmez.