Yabancı Ülkede Verilen Boşanma Kararının Türkiye’de Nasıl Geçerli Sayılır?

Yabancı bir ülkede verilen boşanma kararı, Türkiye’ de tanıma – tenfiz davası açılıp kabul edilmeden, geçerli olmaz. Türkiye’de nüfusa boşanma işlemi geçmez ve hala evli sayılırsınız. Vatandaşımız bunun genellikle farkında olmayıp; ancak yeni bir evlilik aşamasında nüfusta zaten evli olduğunu görünce farkedebilmektedir.

Yabancı mahkemece verilmiş boşanma kararının Türk nüfus kaydına işlenebilmesi için Türkiye’ de tanıma – tenfiz davası açılması gerekmektedir. Burada en büyük problem, genelde ayrılmış olduğunuz eşinize tebligat yapmaktadır. Çünkü yıllar önce boşanmış olduğu ve muhtemelen de yabancı olan eşini bulmak, bulduğunda da yeni dava için vekalet almak zor olabilmektedir. Yabancı ülkeye tebligat yapmak çok uzun zaman alabilmektedir. Bu durum bazen 1 yıldan fazla sürebilmektedir.

Tanıma – tenfizin gerçekleşebilmesi ve en hızlı şekilde gerçekleşebilmesi için eski eşinizden bir avukata vekalet çıkarttırmak gerekmektedir. Siz de o avukatın tavsiye edeceği bir avukata vekalet çıkarttığınızda, iki avukat sizin tanıma – tenfiz işleminizi mahkemesine ve avukatın imkanlarına göre 3 gün ila 3 ay arasında bir zamanda gerçekleştirebilecektir.

Aşağıda teknik bilgi verilmiş olmakla birlikte özetle söylemek gerekirse, boşanma kararını veren yabancı makam, bir mahkeme olmalıdır. Bazı ülkelerde belediyeler vb. birimler boşanma kararı verebilmektedirler. Bu kararlar tanınamaz. Kararın apostil belgesi olmalı ve karar kesinleşmiş olup bu kesinleşme durumu kararda ya da ayrı bir belgede yazılı olmalıdır. Ayrı belgede yazılı ise bu belgenin de apostili olmalıdır. Tüm bu belge asılları ile birlikte, belgelerin yeminli tercüman tarafından çevrisi yapılmalı ve bu çeviri belgeleri de noter ya da konsoloslukca tasdik edilmelidir. Bu çeviri işlemleri, yabancı ülkede yapılabileceği gibi, Türkiye’ de de yapılabilir. İki tarafın da vekaleti olduğu ya da iki taraftan biri ya da ikisi mahkemeye çıkabildiği takdirde tanıma – tenfiz kararı alınabilir. Tanıma kararı alınması, boşanmanın nüfusa işlenmesi için yeterlidir.

TANIMA – TENFİZ ( YABANCI BOŞANMA KARARININ TANINMASI VE TENFİZİ )

a. Tanıma:

Yabancı bir mahkeme kararının, boşanmanın tanınması, onun kesin hüküm kuvvetinin ülkeye de teşmili anlamına gelir. Yabancı kararın hukuki neticeleri, yabancı mahkeme devletinin hukukuna göre tayin edilir. Mahkeme devletinin hukuku ayrıca özellikle kesin hüküm kuvvetinin maddi ve şahsi şümulü tespit eder.(MÖHUKm.34/1)
Tanınmayan veya tanınmaya ehil olmayan yabancı bir mahkeme kararı, bir mahkeme ilamı olarak her hangi bir hukuki etkiye sahip olamaz. Bununla beraber hukuki manadan da tamamen mahrum sayılamaz, her hangi bir ihtilafta ispat vasıtası olarak hizmet edebilir.

b. Tenfiz:

Yabancı bir mahkeme kararının tenfizi ise onun icra edilebilirliği demektir. Yani ilamın yerine getirilmesi ile ilgilidir. Tanımada icra değil o ilamdan kesin delil veya kesin hüküm olarak yararlanma durumu vardır.

Genel Özellikleri :

Tanıma ve Tenfiz davaları mutlaka usulüne uygun davetiyeyle birlikte açılacak duruşma yapılarak görülür, evrak üzerinden karar verilemez.
Dava basit usule tabidir.
Adli tatilde de görülebilir.
Davacının Türkiye’de ikametgahı yoksa teminat göstermesi gerekmektedir. Teminat miktarını hakim takdir edecektir. Ancak karşılıklılık anlaşmasında bu konuda muafiyet varsa teminat şartı aranmaz.
Yetkili mahkeme Davalının ikametgahı (Nüfusa kayıtlı olunan yer ikametgaha karine olarak kabul edilmektedir.) ; Türkiye’de ikametgahı yoksa sakin olduğu yer mahkemesi, bu dahi yoksa Ankara, İstanbul, İzmir mahkemeleri yetkilidir. (Bu üç ilden istediği birinde açılabilir.)
Görevli mahkeme boşanma kararının tanınmasında ve tenfizinde Aile Mahkemesidir. (Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi)

ŞARTLARI :

Yabancı Mahkeme tarafından verilmiş bir mahkeme kararının, boşanma kararının aslı olacak,
Verilen bu karar kesinleşmiş olacak ve apostille denilen belge de olacak.
Yabancı Mahkeme Kararının tamamının yeminli tercüman tarafından Türkçe’ye tercüme edilmiş ve resmi kurumlar (Noter) tarafından tasdik edilmiş onaylı sureti bulunacak.
Tenfizi istenen kararın mutlaka mahkeme tarafından verilmesi ve mahkeme hükmü niteliği taşıması gerekir. Belediye ,Eyalet valiliği vb. idari birimlerin verdiği kararın tenfizine karar verilemez.
T.C. ile ilamın verildiği yabancı devlet arasında yasadan doğan fiili veya hukuki karşılıklılık (mütekabiliyet) veya bu konuda anlaşma(sözleşme) olmalıdır.
Yabancı Mahkeme Hükmünün kamu düzenine açıkça aykırı olmaması gerekir, (örneğin Dava hakkı olmayan bir kişinin açmış olduğu dava neticesinde karar verilmiş ise tenfiz kararı verilemez.)
İlamın Türk Mahkemelerinin kesin yetkisine girmeyen bir konuda verilmiş olması gerekir.(Taşınmazın aynına ilişkin davalarda Türk mahkemelerinin yetkisi kesindir.) ancak boşanma ,ayrılık ve evliliğin iptali gibi davalar da kesin yetki yoktur
Yabancı ülke kanunları uzarınca kendisine karşı tenfizi istenen kişinin hükmü veren mahkemeye usulüne uygun bir şekilde çağrılmamış veya o mahkemede temsil edilmemiş yahut bu kanunlara aykırı bir şekilde gıyapta hüküm verilmiş olsa dahi , bu kişinin yukarıda ki hususlardan birine dayanarak tenfiz istemine karşı Türk mahkemelerine itiraz etmemiş olması gerekir. İtiraz etmiş ise davanın reddine karar verilmelidir. Kısacası Tenfiz kararı verilebilmesi için yabancı mahkeme tarafından usulüne uygun olarak karşı tarafa savunma hakkı verilmesi gerekir.
Türklerin kişi hallerine ilişkin yabancı ilamda Türk kanunlar ihtilafı kuralları gereğince , yetkili kılınan hukukun uygulanmamış ve Türk vatandaşı olan davalının tenfize bu yönde itiraz etmemiş olması gerekir. Diğer bir anlatımla Türk kanunlar ihtilafı kuralları gereğince Türklerin boşanma davaları için öngörülen hukukunun uygulanmadığının belirlenmesi ve bu yönde davalının itirazda bulunması halinde tenfiz kararı verilemez.
Tanıma tenfiz davası 10 yıllık zamanaşımına tabidir. Süresinde zamanaşımı itirazı olmadan hakim re’ sen bu hususu değerlendiremez.

YURTDIŞINDA YAPTIĞIM EVLİLİĞİ KONOLOSLUĞA BİLDİRMEDİM

Yurtdışında yaptığınız evliliği konsolsosluğa ya da Türk nüfusuna bildirmediğiniz için yapacağınız yeni evlilikte sorun olmayacağını düşünseniz de kanaatimce mutlaka önce o evliliği bildirin. Küçük bir para cezası vardır. Sonra bu evliliği sonlandıran yabancı mahkeme boşanma kararının tanıma tenfiz davasını Türkiye’ de açın ve tanıtın. Aksi halde yapacağınız ikinci evlilik en azından Türk makamları için geriye dönük olarak geçersiz sayılacaktır. Bu durum, şu an aklınıza gelmeyen, hesaba katılmayan sorunlara sebep olabilecektir.

>Boşanma ile ilgili karar Türk mahkemeleri tarafından tanınıncaya ve tanıma kararı kesinleşinceye kadar evlenme hukuken hükmünü devam ettirir.Taraflar Türkiye nüfusunda evli gözükürler.

TANIMA VE TENFİZ DAVASINDA DAVALI OLANIN ADRESİ YABANCI BİR ÜLKEDE İSE

Türkiye’ den bir avukata vekalet verilmesi halinde dava çok kısa sürede sonuçlandırılabilir. Ancak davalı vekalet vermiyor, hatta dava açılmasını dahi istemiyorsa, yabancı ülkedeki bu kişiye tebligat çıkartmak çok uzun zaman alacak ve masraflı olacaktır.

Almanya’da yapılan Evlilikler ve Boşanmalar
T.C. aile cüzdanı ve evlenme kayıt örneği
Türkiye’de yapılan evliliğin soyadı hukuku bakımından etkileri
Türkiye’de boşanma
Alman hukuku için Türk boşanma kararının tanınması
Türk hukuku için Alman boşanma kararının tanınması
Bu bağlamda son derece faydalı bilgiler içeren Berlin I Nüfus İdaresi’ nin internet sayfasına da dikkatinizi çekmek istiyoruz (linki metin sonundaki download ve link listesinde bulabilirsiniz). Berlin I Nüfus İdaresi öncelikli olarak yurt dışı nüfus idaresi olarak çalışmaktadır ve dolayısıyla Alman vatandaşlarının Almanya Federal Cumhuriyeti dışında meydana gelen nüfus olayları (doğum, ölüm ve evlilik) ile ilgili işlem yapmaktadır. I no’ lu nüfus idaresinin internet sayfasında en yaygın nüfus olaylarına ilişkin kapsamlı bilginin yanı sıra, indirebileceğiniz başvuru formlarını da bulabilirsiniz.

Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ nün internet sayfasında da Türkçe dilinde Türkiye’de evlenme, boşanma ve yabancı mahkeme kararlarının tanınması işlemlerine ilişkin bilgiler bulabilirsiniz.

Aşağıda sunulan bilgiler, bu metnin hazırlandığı tarihte Büyükelçiliğin sahip olduğu bilgiler temelinde hazırlanmıştır. Bu bilgiler bağlayıcı değildir ve Büyükelçilik herhangi bir sorumluluk üstlenmez.

1. Türkiye’de evlenme

Almanya’ nın Türkiye’ deki temsilciliklerinde görevli bir memur huzurunda evlilik yapılması mümkün değildir.

Türk medeni hukukuna göre yapılan resmi evlilikler Almanya’ da tanınmaktadır.

Belediyelere bağlı evlendirme memurluğunda görevli evlendirme memurunun yanı sıra Türkiye’de nüfüs idaresi müdürleri de nikah kıymaya yetkilidirler. Eşlerden birinin yabancı uyruklu olması halinde, 29.04.2006 tarihinden beri, nikahın muhtarlar tarafından kıyılması mümkün değildir.

Bir Alman uyruklu ile Türk uyruklunun Türkiye’de evlenmek istemeleri halinde, Türkiye’ deki evlendirme memurlukları Alman uyruklu nişanlıdan 05.09.1980 tarihli evlenme ehliyet belgesinin düzenlenmesine ilişkin sözleşmeye göre hazırlanmış uluslararası bir evlenme ehliyet belgesinin ibraz edilmesini talep etmektedirler.

Bu evlenme ehliyet belgesi Alman eşin Almanya’ daki ikamet yerinde bulunan yetkili Alman nüfus idaresinden temin edilir. Alman eşin Almanya’ da ikamet etmemesi durumunda ise Almanya’ da en son ikamet ettiği yerdeki nüfus idaresi yetkilidir. Şayet Alman uyruklu eş geçmişte de hiç bir zaman Almanya’ da ikamet etmemiş ise uluslararası evlenme ehliyet belgesinin düzenlenmesi konusunda Rückerstraße 9, 10119 Berlin adresindeki Berlin I no’ lu nüfus idaresi yetkilidir.

Uuslararası evlenme ehliyet belgesi yazılı olarak talep edilmelidir . Başvuru formunu doldurduktan sonra bir Alman Konsolosluğu’ na veya Fahri Konsoloslarımızdan birine gidip, kimliğinizi (ör. Pasaport veya federal kimlik belgesi) ibraz ettikten sonra başvuru formunu orada imzalamanız gerekir. Burada yapılacak olan imza tasdikinin harcı 15,- Euro’ dur. Bu işlemin yanı sıra bir de kimliğinizin ve nişanlınızın kimliğinin tasdikli fotokopisini yaptırmanız gerekir (10,- Euro harç). (Not: Yalnızca her iki nişanlının da Alman uyruklu olması halinde, uluslararası evlenme ehliyet belgesi başvuru formunun ikisi tarafından da imzalanması şarttır.)

Daha sonra uluslararası evlenme ehliyet belgesi düzenleyecek olan Almanya’ daki nüfus idaresinden başvuru formunun dışında başka hangi belgelerin ibraz edilmesi gerektiğini öğrendikten sonra başvuru formu ile birlikte istenen belgeleri Almanya’ daki nüfus idaresine gönderiniz.

Bağlayıcı olmamakla birlikte aşağıda Alman nüfus idareleri tarafından uluslararası evlenme ehliyet belgesinin düzenlenmesi için istenen evraklara ilişkin genel bir bilgi verilmektedir. Fakat lütfen yine de mutlaka şahsen ilgili nüfus müdürlüğüne de sorun, hangi evrakların gerekli olduğunu.

Başvuru formuna Alman nişanlıya ait aşağıdaki belgeler eklenmelidir:

A. Herkes için

Soybağına ilişkin belge veya ebeveynine ait aile cüzdanının tasdikli fotokopisi/örneği veya doğum kayıt örneği
Vatandaşlığının belgelenmesi (ör. Tasdikli pasaport fotokopisi)
İkamet dairesinden alınan en son ikamet ettiği adrese ilişkin belge
Yine ikamet dairesinden temin edilebilecek medeni duruma ilişkin bilgilerin teyidi

B. Ayrıca daha önce evlilik yapmış olan kişiler için

Önceki evliliğin resmi belge ile belgelenmesi gerekir ve her bir önceki evliliğin boşanmasına veya iptaline ilişkin resmi belge sunulması gerekir (ör. Ölüm kayıt örneği, boşanma kararı)
Evliliğın boşanması veya iptaline ilişkin yabancı bir mahkeme kararı ibraz edilecekse Eyalet Adli Makamı tarafından aile davasında alınan yabancı mahkeme kararının tanınabilir olduğunun tespiti
Bunların dışında da belgeler duruma göre istenebilir. Örneğin kişinin 18 yaş altında olması veya sınırlı işlem ehliyetinin olması hallerinde. Bunun kararını ilgili nüfus idaresi verir.

Türk nişanlı için aşağıdaki belgeler eklenir:

Nüfus Müdürlüğünden uluslararası doğum kayıt örneği (Formül A),
Pasaport fotokopisi veya nüfus cüzdanı fotokopisi (noter tasdikli),
Kişinin halen ikamet ettiği yerin adresini içeren muhtardan ikametgah belgesi,
Nüfus Müdürlüğünden vukuatlı nüfus kayıt örneği
Önceki evliliğe ait resmi belge ve sona ermiş olan önceki evliliklere dair resmi belge (örneğin: uluslararası ölüm kayıt örneği, önceki evliliğe dair uluslararası evlenme kayıt örneği (formül B) ve boşanma kararı vs.)
Türkçe belgelere (No. 3, 4 ve 5) güvenilir bir tercüman tarafından yapılmış tercümeler de eklenmelidir.

3 ve 4’ te belirtili belgelerle 5’ te belirtilen boşanma kararına tercüme edildikten sonra apostil tasdik şerhi de uygulanması gerekmektedir. (3 ve 4 no’ lu belgenin apostili Valilik makamından, boşanma kararının apostili ise Adalet Komisyonundan temin edilir.)

Ardından Türkiye’de yapılacak olan evlilik ile ilgili bilgi:

Evlilikle ilgili ayrıntılı bilgiler mutlaka nikahın kıyılacağı evlendirme memurluğundan öğrenilmelidir.

Evlenme ehliyet belgesinin yanı sıra pasaportunuzu, uluslararası doğum kayıt örneğinizi ve medeni durumunuzun da belirtili olduğu memleketinizdeki adresinize dair ikamet belgenizi ve duruma göre önceki evliliğinize dair boşanma veya iptal kararını da bereberinizde götürmenizin yararı olabilir.

Vatandaşlık hakkında bilgi:

Alman vatandaşlık hukukuna göre evlilik yoluyla Alman vatandaşlığı ne kazanılır ne de kaybedilir.

403 sayılı Türk Vatandaşlık Kanunu’ nun 5. maddesi aşağıdaki gibidir: „Bir Türk vatandaşı ile evlenme, kendiliğinden Türk vatandaşlığını bahşetmez. Ancak, bir Türk vatandaşı ile evlenme nedeniyle Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılar, en az üç yıldan beri evli olmaları, fiilen birlikte yaşamaları ve evliliğin devamı kaydıyla, yurt içinde en büyük mülki idare amirliklerine, yurt dışında ise Türk konsolosluklarına yazılı olarak başvuruda bulunabilirler. Başvuru üzerine İçişleri Bakanlığınca yapılacak inceleme ve soruşturma sonucunda, aranan şartları taşıdıkları anlaşılan kişiler, bu durumun tespitine ilişkin karar tarihinden itibaren Türk vatandaşlığını kazanırlar.”

Dikkat! Alman Vatandaşlık Kanunu’ nun 25/1 maddesine göre, başvurmak suretiyle yabancı bir ülke vatandaşlığını, örneğini Türk vatandaşlığını, kazanan bir Alman kendiliğinden Alman vatandaşlığını kaybeder.

Yanızca yabancı ülke vatandaşlığına geçmeden önce, Alman vatandaşlığınızın korunmasına ilişkin izin alınmış olması durumunda Alman vatandaşlığını kaybetmezsiniz. Bununla ilgili ayrıntıları bu internet sayfasında “vatandaşlık işleri” başlığı altında bulabilirsiniz.

2. T.C. Evlilik Cüzdanı ve Evlenme Kayıt Örneği

Türkiye’de nikah kıyıldıktan hemen sonra evlendirme memuru tarafından uluslararası geçerli bir Aile Cüzdanı verilir. Bu aile cüzdanı 13.09.1974 tarihli CIEC Anlaşması temelinde düzenlenmektedir. Fakat bu aile cüzdanı Almanya Federal Cumhuriyeti tarafından tanınmamaktadır, zira Almanya Federal Cumhuriyeti bu anlaşmaya taraf olmamıştır.

Evliliğinizi belgeleyebilmek için uluslararası geçerli bir evlenme kayıt örneği-Formül B tanzim ettirmeniz gerekir. Evliliğiniz nüfus kayıtlarına işlendikten sonra herhangi bir nüfus müdürlüğünden bu evlenme kayıt örneğini temin edebilirsiniz. Bu belge Almanya’ nın da taraf olduğu „nüfus kayıtlarından çok dilli örneklerin çıkarılmasına ilişkin 08.09.1976 tarihli sözleşme“ temelinde düzenlenmektedir.

3. Türkiye’ deki evliliğinizin soyadı hukuku bakımından etkileri

Kadın Alman uyruklu ise, Türk evlendirme memuru huzurunda verilen soyadına ilişkin beyanlar Almanya Federal Cumhuriyeti tarafından tanınmamaktadır.

Bu yüzden, örneğin kadın Ankara’ daki Alman Büyükelçiliği’ ne müracaat edip, kocasının soyadıyla yeni bir pasaport verilmesini isterse, önceden çift ya Almanya’ da ikamet ettikleri yerdeki nüfus idaresine ya da Ankara’ daki Alman Büyükelçiliğine gidip bununla ilgili bir ülke hukuku belirledikten sonra ortak bir soyadı belirlemeleri gerekir (başvuru formlarını aşağıdaki link listesinde bulabilirsiniz, imza tasdiki için 20,- Euro harç alınmaktadır). Bu işlemle birlikte yeni soyadınızla, yeni bir pasaport başvurusu da yapabilirsiniz.

Ülke hukuku ve soyadı belirleme işlemi için aşağıdaki belgelerin ibrazı gereklidir:

Karı kocaya ait kimlik belgeleri
Uluslararası Evlenme Kayıt Örneği „Formül B“
Eğer eşlerden biri veya ikisi de Türk vatandaşı ise veya geçmişte Türk vatandaşıydı iseler tam tekmil ve vukuatlı nüfus kayıt örneği
Eşlerden biri Alman vatandaşlığına alınmış ise, vatandaşlığa alınma belgesi
Varsa, boşanma kararı
Büyükelçilik, buna ilişkin vereceğiniz beyanı Almanya’ daki yetkili nüfus idaresine gönderir. Yeni soyadı ile ilgili Almanya’ dan onay geldikten sonra talep edilen yeni pasaportu teslim edebiliriz.

4. Türkiye’de Boşanma

Türkiye’ de, Türk Medeni Kanunu’ nun 166. maddesine göre şiddetli geçimsizlik nedeniyle çok hızlı bir şekilde anlaşmalı boşanma sağlanabilir. Çogu zaman dava açılma tarihi ile karar tarihi arasında bir kaç gün gibi kısa bir süre olur. Bunun ön koşulu olarak elbette öncesinde her türlü ihtilafın çözülmüş olması gerekir. Taraflar temyize gitmezlerse karar hemen kesinleşmektedir. Aksi halde hukuken korunma süresi tebligatın yapıldığı tarihten itibaren işler. Tarafların avukatlarının olması durumunda şahsen duruşmaya katılmalarına gerek yoktur.

5. Alman hukuku için Türk boşanma kararının tanınması

Bir Alman vatandaşına ait yurt dışında alınan bir boşanma kararı, evliliğin iptal veya butlan kararı, Almanya’ daki Eyalet Adalet Makamı tarafından 11.08.1961 tarihli Aile Hukukundaki Değişiklikler Hakkındaki Kanunun 7/1 maddesine göre söz konusu kararın tanınması için gerekli şartların var olduğunun tespit edilmesinden sonra Almanya’ da geçerlilik kazanmaktadır. Boşanma kararı aynı zamanda reşit olmayan bir çocuğun velayetini de düzenliyorsa, yine bununla ilgili hüküm de ancak kararın resmi olarak tanınmasından sonra Almanya’ da hukuken geçerli olabilecektir.

Davanın 28.02.2001 tarihinden sonra (AB’ ye yeni katılan ülkelerde 30.04.2004 tarihi esas alınır) açılmış olması şartıyla AB ülke mahkemeleri veya makamları tarafından verilen kararlar bu uygulamanın dışındadır (Danimarka hariç). Dava eğer 01.03.2001’ den önce açılmış ise (AB’ ye yeni üye ülkelerde 01.05.2004’ ten önce) 2201/2003 sayılı AB-Yönetmeliğinin 39. maddesine göre veya 1347/2000 sayılı AB-Yönetmeliğinin 33. maddesine göre mahkeme veya ilgili makam tarafından gerekli belge verilmiş ise yine tanıma şartı aranmaz.

Aile davasında yurt dışında alınmış bir kararın tanıması için, boşanmış olan eşlerden birinin ikamet ettiği federal eyaletteki Yüksek Eyalet Mahkemesi’ ne veya ilgili adli makama başvuruda bulunması gerekir. Bununla ilgili adreslere Berlin Adalet Senatosu’ nun internet sayfasından ulaşabilirsiniz (bkz. metin sonundaki download ve link listesi). Eşlerden hiç biri de Almanya’ da ikamet etmiyorsa, başvuru Salzburger Str. 21/25, D-10825 Berlin adresindeki Berlin Adalet Senatosu’ na yapılmalıdır.

İlgili başvuru formunu metin sonundaki download ve link listesinde bulabilirsiniz. Başvurunuzu Türkiye’ deki Alman Başkonsolosluklarına veya Büyükelçiliğe verebilirsiniz (imza tasdiki için 15,- Euro ve pasaport fotokopisinin tasdiki için de 5,- Euro harç alınmaktadır).

Eksiksiz doldurulmuş başvuru formuna aşağıdaki belgeler eklenmelidir:

Yurt dışında alınan kararın tam sureti veya tasdikli fotokopisi (veriliyorsa kesinleşme şerhi) ve mümkünse suç unsurları, gerekçeli karar ve Apostil ile birlikte
Boşanmış olan evliliğe dair evlenme kayıt örneği
Vatandaşlığın belgelenmesi (ör. Eşlere ait tasdikli pasaport fotokopileri)
Tüm belgelerin yeminli bir tercüman tarafından yapılmış onaylı tercümeleri, sadece İngilizce belgelerin tercümesi gerekli değildir
Başvuru sahibinin gelirine ilişkin belge
Şayet bir vekil tarafından başvuruda bulunuluyorsa, vekaletname
Tanıma davası harca tabiidir ve zaman alan bir süreçtir. Harçlar ve diğer bilgilere Berlin Adalet Senatosu’ nun internet sayfasından ulaşabilirsiniz

Eyalet Adalet Makamının bir karara ilişkin yaptığı tanınabilir olup olmadığına dair tespit Almanya’ daki bütün mahkeme ve idari makamlar için bağlayıcıdır. Yabancı boşanma kararının tanınması ile birlikte, karar Alman hukukuna göre de, yabancı mahkeme kararının kesinleşme tarihi itibariyle, geçerlilik kazanmış olur.

6. Türk hukuku için Alman boşanma kararının tanınması

Almanya’ da alınan bir boşanma kararının da, Türkiye’de geçerli olabilmesi için, tanımasının yapılması gerekir.

Türk hukuku için Alman boşanma kararının tanıma ve tenfizi için: Alman mahkeme kararı, Türk mahkemesinin kararı ile tanınması gerekir. Bu işlem ikinci bir boşanma davası gibidir. 5718 sayılı Uluslararası Özel Hukuk ve Hukuk Muhakemesi Kanunu’ nun 58. maddesine göre yabancı mahkeme kararlarının Türkiye’de tanıması yapılır. Böyle bir tanıma yapılmamış yabancı mahkeme kararlarının Türk makamları nezdinde geçerliliği olmaz. Örneğin tanıması yapılmamış boşanma Türkiye’de nüfusa işlenemez ve kişi halen evli gözükür.

Halen ikamet edilen veya en son ikamet edilen yerdeki aile mahkemesi veya sulh hukuk mahkemesi tanıma davalarına bakar. Yabancılar ise Ankara, İstanbul veya İzmir’ deki mahkemeler arasında tercih yapabilirler.

Tanıma davası kişi tarafından şahsen açılabilir veya görevlendirdiği bir avukat tarafından da açılabilir. Genellikle iki avukat tutulur. Bir avukat tanıma davasını açar, diğeri ise kabul eder. Bu durumlarda dava 5 ila 10 gün arasında sonuçlanıyor. Olası suiistimallerin önüne geçmek için yabancı taraf sadece Türk mahkemelerinde boşanma davasının tanıma ve tenfizi işlemi için avukata vekalet vermeli ve başka işlemleri vekalete dahil etmemeli.

Taraflardan biri Türkiye’de yaşıyor ve şahsen mahkemeye başvurabiliyor ise, sadece bulunmayan kişinin bir avukat tutması yeterli oluyor. Bu durumda da dava süresi yukarıda belirtildiği gibidir.

Yabancı taraf avukat tutmuyorsa, Türk uyruklu kişi yukarıda belirtildiği gibi şahsen veya bir avukat aracılığı ile davayı açabilir. Tanıma ve tenfiz davası bu şekilde açıldıktan sonra mahkeme, karşı tarafa yurt dışındaki adresine tebligat yoluyla kendisinin veya avukatının duruşmaya katılma çağrısını iletir. Katılmaması durumunda da gıyaben tanıma işlemi sonuçlandırılır. Ne yabancı olan taraf, ne de avukatı duruşmaya katılmaz ise, mahkeme tanık dinler ve dava konusu yabancı mahkeme kararına (tercümesi ve onaylı fotokopisi gerekli) ilişkin tanıma ve tenfiz kararını verir. Bu durumlarda dava 5 ila 6 ay sürebilir.

Mahkeme celbi tebliğ edilemez ise (bilinmeyen adrese taşınma vs.) Türk Tebligat Kanunu gereğince mahkeme celbinin yayınlanması gerekir. Ancak bu şartla mahkeme, kararın tanıma ve tenfizini yapar. Bu durumlarda verilen kararın kesinleşebilmesi için önceden yayınlanması gerekir. Bu davalar en az bir yıl sürer.

Tanıma ve tenfiz kararlarında tenfize gitmek de mümkündür.

Türk hukukuna göre bir Alman boşanma kararı Türk mahkemesi tarafından verilen tanıma ve tenfiz kararının kesinleşmesi tarihi itibariyle Türkiye’de geçerlilik kazanır.