Üçüncü Kişi Elindeki Taşınır Mal Ve Alacakların Haczine İtiraz Ve İtirazın Kaldırılması Davası
İlgili Yasa
İCRA VE İFLÂS YASASI MADDE 89- Hâmiline ait olmayan veya cirosu kabil bir senede müstenit bulunmayan alacak veya sair bir talep hakkı veya borçlunun üçüncü şahıs elindeki menkul bir malı haczedilirse icra müdürü, borçlu olan hakiki veya hükmi şahsa bundan böyle borcunu ancak icra dairesine ödeyebileceğini ve takip borçlusuna yapılan ödemenin muteber olmadığını veya malı elinde bulunduran üçüncü şahsa bundan böyle menkul malı ancak icra dairesine teslim edebileceğini, malı takip borçlusuna vermemesini, aksi takdirde balın bedelini icra dairesine ödemek zorunda kalacağını bildirir (Haciz ibranamesi). Bu haciz ihbarnamesinde, ayrıca 2, 3 ve 4.fıkra hükümleri de üçüncü şahsa bildirilir.
Üçüncü şahıs; borcu olmadığı veya malın yedinde bulunmadığı veya haciz ihbarnamesinin tebliğinden önce borç ödenmiş veya mal istihlak edilmiş veya kusuru olmaksızın telef olmuş veya malın borçluya ait olmadığı veya malm kendisine rehnedilmiş olduğu veya alacak borçluya veya emrettiği yere verilmiş olduğu gibi bir iddiada ise, keyfiyeti, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde icra dairesine yazılı veya sözlü olarak bildirmeye mecburdur.
Üçüncü şahıs haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz etmezse, mal yedinde veya borç zimmetinde sayılır ve bu durum üçüncü şahsa ikinci bir ihbarname ile bildirilir. Bu ihbarnamede ayrıca, üçüncü şahsın ihbarnamenin kendisine tebliğinden itibaren yedi gün içinde icra takibinin yapıldığı yer mahkemesinde takip alacaklısı aleyhine bir menfî tesbit dâvası açabileceği, açmadığı takdirde zimmetinde sayılan borcu icra dairesine ödemesi veya yedinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi istenir. Üçüncü şahıs, müddet içinde menfi tesbit dâvası açarsa, dâva açtığını tevsik eden evrakı aynı müddet içinde icra dairesine ibraz etmeye mecburdur. Bu halde, üçüncü şahıs dâva neticesine kadar zimmetinde sayılan borcu ödemeye veya yedinde sayılan malı teslim etmeye zorlanamaz. Bu dâvada üçüncü şahıs takip borçlusuna borçlu bulunmadığını veya malm takip borçlusuna ait olmadığını ispat etmeye mecburdur. Üçüncü şahıs, açtığı menfi tespit davasını kaybederse, mahkemece dâva konusu şeyinyüzde kırkından aşağı olmamak üzere bir tazminat ile de mahkum edilir.
Üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesine müddeti içinde itiraz ederse, alacaklı, üçüncü şahsın verdiği cevabın aksini tetkik merciinde ispat ederek üçüncü şahsın 338.maddenin l.fıkrası hükmüne göre cezalandırılmasını ve ayrıca tazminata mahkûm edilmesini istiyebilir. Tetkik mercii, tazminat hakkındaki dâvayı genel hükümlere göre halleder.
Üçüncü şahıs, kusuru olmaksızın bir mani sebebiyle müddeti içinde haciz ihbarnamesine itiraz etmediği takdirde 65.madde hükmü uygulanır. Her halde, üçüncü şahsın genel hükümlere göre borçluya karşı müracaat ve tazminat hakkı saklıdır.
Malm teslimi mümkün olmazsa, alacaklı tetkik merciine maracaatla değerini üçüncü şahsa ödetmek hakkını haizdir.
Haciz ihbarnamesi, bir hükmi şahsın veya müessesenin merkez ve şubelerinden hangisine tebliğ edilmiş ise, beyanda bulunan mükellefiyeti yalnız ihbarnameyi tebellüğ eden merkez veya şubeye aittir.
Üçüncü şahsın beyanı hiçbir harç ve resme tâbi değildir.
Bu madde hükmü, memuriyeti hesabiyle hakikate muhalif beyanda bulunan memurlar hakkında da uygulanır.
Üçüncü Kişi Elindeki Taşınır Mal Ve Alacakların Haczine İtiraz Ve İtirazın Kaldırılması Davası Açıklama
Hâmiline ait olmayan yahut cirosu mümkün bir senede dayanmayan alacak veya diğer bir istek hakkı veya borçlunun üçüncü şahıs elindeki taşınır bir malı icra müdürlüğünce haczedilirse İcra Müdürü;
- Borçlu (gerçek kişi veya hükmi şahsa) bundan böyle borcunu ancak İcra Dairesine ödeyebileceğini, ve takip borçlusuna; yapılan ödemenin geçerli (muteber) olmayacağını, veya;
- Malı elinde bulunduran 3.şahsa bundan böyle taşınır malı ancak icra dairesine teslim edebileceğini, mah takip borçlusuna vermemesini, aksi takdirde malın bedelini icra dairesine ödemek zorunda kalacağını; bildirecektir. Bu bildirimin adı (Haciz ihbarnamesi) dir.
Üçünca şahıs;
- Borcu olmadığım,
- Yahut malın kendisinde bulunmadığını,
- Haciz ihbarnamesinin tebliğinden önce borç ödenmiş veya mal kullanılmış (istihkak edilmiş) olduğunu, veya
- Kusuru olmaksızın malın telef olduğunu, veya
- Malın borçluya ait olmadığını yahut,
- Malın kendisine rehnedilmiş bulunduğunu,
- Veya alacağın borçluya veya emrettiği yere verilmiş olduğunu,
ileri sürerek, haciz ihbarnamesinin kendisine tebliğinden itibaren 7 gün içinde İcra Dairesine yazılı yahut sözlü olarak bildirmek zorundadır.
Üçüncü şahıs bu 7 gün içinde itiraz etmezse;
- Mal kendisinde,
- Yahut borç zimmetinde
sayılır ve bu durum 3.şahsa 2.bir ihbarname ile tebliğ olunur (bildirilir). Tebliğ olunacak bu 2.ihbarnamede; üçüncü şahsın ihbarnamenin kendisine tebliğinden itibaren 7 gün içinde İcra Takibinin yapıldığı yer Mahkemesinde (asliye veya sulh hukuk) takip alacaklısı hakkında Menfi tespit davası açabileceği, açmadığı takdirde zimmetinde sayıla borcu îcra Dairesine ödemesi veya kendisinde sayılan malı icra dairesine teslim etmesi, ayrıca istenecektir.
Üçüncü şahıs süresi içinde menfi tesbit davası açarsa, açtığını bildiren mahkeme yazışım İcra Dairesine sunacaktır. Bu takdirde 3.şahıs açtığı dava sonuna kadar kendisindeki eşyayı teslime veya zimmetinde sayılan borcu ödemeye zorlanamayacaktır.
Açılacak menfi tespit davasında, 3.şahıs;
- Takip borçlusuna borçlu bulunmadığını, veya
- Malı takip borçlusuna ait olmadığını, ispat etmek zorundadır.
Üçüncü şahıs açtığı menfi tesbit davasını kaybederse, mahkemece dava konusu şeyin (para veya mal değerinin) % 40’ndan aşağı olmamak üzere bir tazminat ödemekle de cezalandırılır (mahkûm edilir).
Üçüncü şahıs, haciz ihbarnamesine süresinde itiraz ederse; alacaklı, üçüncü şahsın verdiği cevabın aksini icra tetkik merciinde ispat etmek suretiyle İÎY’nın 338.maddesinde belirtilen gerçeğe aykırı beyanda bulunanların cezası olan 1 aydan 1 yıla kadar hafif hapis cezasıyla cezalandırılmasını isteyebilir, ayrıca tazminata da mahkûm edilmesini talep edebilir. îcra Tetkik Mercii tazminat istemini genel hükümlere göre inceleyip karara bağlar.
Üçüncü şahıs konusu olmaksızın bir engel nedeniyle haciz ihbarnamesine itiraz edemezse, İİY’sı 65’deki gecikmiş itiraz hakkını kullanır. Her durumda üçüncü şahsın borçluya karşı başvuru ve tazminat hakkı vardır.
Malm teslimi mümkün olmazsa, alacaklı, malın değerini 3.şahıstan alacaktır.
Haciz ihbarnamesi, bir hükmî şalısın veya kurumun merkez ve şubelerinden hangisine tebliğ edilmiş ise, o merkez veya şube beyanda bulunacaktır.
Üçüncü şahsm beyanı hiçbir harç ve resme bağlı değildir.
Memuriyeti nedeniyle gerçeğe aykırı beyanda bulunan memurlar için de ÎÎY’smın 89’ncu maddesi uygulanacaktır.
Üçüncü Kişi Elindeki Taşınır Mal Ve Alacakların Haczine İtiraz Ve İtirazın Kaldırılması Davası Görevli Mahkeme
İcra Tetkik Mercii.
Üçüncü Kişi Elindeki Taşınır Mal Ve Alacakların Haczine İtiraz Ve İtirazın Kaldırılması Davası Yetkili Mahkeme
Takibin yapıldığı icra dairesinin bağlı bulunduğu İcra Tetkik Mercii.
Üçüncü Kişi Elindeki Taşınır Mal Ve Alacakların Haczine İtiraz Ve İtirazın Kaldırılması Davası Davacı
Takip yapan alacaklı.
Üçüncü Kişi Elindeki Taşınır Mal Ve Alacakların Haczine İtiraz Ve İtirazın Kaldırılması Davası Davalı
Mal elinde haczedilen ve itiraz eden üçüncü kişi.
Üçüncü Kişi Elindeki Taşınır Mal Ve Alacakların Haczine İtiraz Ve İtirazın Kaldırılması Davası Gözönünde Tutulacak Hususlar
- Üçündü kişi itiraz etmelidir. (Hacze itiraz etmelidir)
- İtiraz 7 gün içinde icra müdürlüğüne yapılmalıdır.
- Üçüncü kişi itiraz etmezse hacizli mal kendisinde sayılır. İcraca ikinci uyarı (ihbarın) bildirilmesi şarttır. Bildirimden itibaren üçüncü kişi menfi tesbit davası açmalıdır. Elindeki malı açacağı dava sonuna kadar teslim etmeye zorlanamaz.
- Alacaklı, üçüncü kişinin itirazının yersiz olduğunu ispatlayacaktık. Ayrıca, 338/1.maddeye göre cezalandırılmasını istiyecektir. % 40’tan aşağı olmamak üzere tazminat alınmasını ileri sürebilir.
- Alacaklı, davasını ispatlarsa üçüncü kişinin itirazının kaldırılmasına ve bir aydan bir yıla kadar hafif hapis cezasına hükümlülüğüne ve % 40’tan aşağı olmamak üzere tazminat alınmasına karar verilecektir.
- Tetkik Mercii, basit yargılama usulü uygulayacak, takip dosyasını icra müdürlüğünden getirtecektir.
- Tazminat hakkındaki dava, genel kurallara göre tetkik merciince incelenip karara bağlanacaktır.
- Dava her türlü delille ispatlanabilir.