TCK m 340 Yabancı Devlet Başkanına Karşı Suç Suçu ve Cezası
MADDE 340.- (1) Yabancı devletlerden birinin başkanına karşı bir suç işleyen kişiye verilecek ceza, sekizde biri oranında artırılır. Suçun müebbet hapis cezasını gerektirmesi halinde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur.
(2) Fiil, soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı suçlardan ise, soruşturma ve kovuşturma yabancı devletin şikâyetine bağlıdır.
TCK m 340 Yabancı Devlet Başkanına Karşı Suç Suçu Açıklama
Bu hüküm, ETCK’nun 164.maddesinin karşılığı olarak anahatları itibariyle aynen tekrar edilmek suretiyle düzenlenmiş halidir. Farklı olan husus, yabancı devlet başkanına karşı işlenen suça özgü cezanın eski hükümde altıda birden üçte bire kadar artırılması öngörülmüşken 340/1.fıkrada bu artırım oranının sekizde bire indirilmiş olmasıdır.
TCK m 340 Yabancı Devlet Başkanına Karşı Suç Suçu Korunan Hukuksal Değer
Bu hükümle T.C. Devletinin uluslararası dostane münasebetlerine dayanan milli yararlarının korunması amaçlanmıştır. Bu nedenle, genel bir ağırlatıcı nedeni içeren bu hüküm, Devlete karşı suçlar arasında düzenlenmiştir.
TCK m 340 Yabancı Devlet Başkanına Karşı Suç Suçu Suçun Konusu
Bu hükümde, bağımsız bir suç tipi değil, yabancı devletlerden birinin başkanına karşı işlenen herhangi bir suçun genel ağırlatıcı nedeni düzenlenmiştir. Bu ağırlatıcı nedenin konusu olacak suç herhangi bir suç olabilirse de 340.maddede öngörülen cezayı ağırlatıcı neden bu suça Devlete karşı işlenen suç niteliği vermektedir. Yabancı devlet başkanının hayatına, vücut bütünlüğüne, hürriyetine, şeref ve haysiyetine ve hatta malına karşı işlenen suçlarda bu ağırlatıcı neden uygulanacaktır.
TCK m 340 Yabancı Devlet Başkanına Karşı Suç Suçu Suçun Faili Ve Mağduru
Bu ağırlatıcı nedenin uygulanması bakımından fail, yabancı devlet başkanına karşı bir suç işleyen herhangi bir kişidir. Failin vatandaş veya yabancı olması halinde bu hüküm uygulanır.
Bu hükmün uygulanabilmesi için işlenen suçun mağdurunun yabancı devletlerden birinin başkanı olması gerekir. Mağdurun mutlaka T.C. Devletinin, tanıdığı bir yabancı devletin başkanı olması lazımdır. Bu devletin dost devlet olması da şart değildir. Ancak bu hükmün uygulanabilmesi için YTCK’nun 343.maddesi uyarınca karşılıklılık koşulu aranmıştır. Karşılıklılıktan maksat, yabancı devletin de benzer bir şekilde kanunlarında ağırlatıcı nedene yer vermiş olmasıdır.
TCK m 340 Yabancı Devlet Başkanına Karşı Suç Suçu Suçun Maddi Unsuru
Artırım nedenine konu olan suçun işlenmesi, ancak bu suçun taksirli suçlardan olmaması gerekir. Suç, teşebbüs halinde kalsa dahi bu artırım nedeni uygulanır. Suçun Türkiye’de işlenmiş olması da şart değildir. Bir Türk vatandaşı veya yaban- cinin Türk ülkesi dışında böyle bir suç işlemesi durumunda Türkiye’de cezalandırı- labilmeleri için gerekli koşullar (YTCK. 11-13.md.) mevcut ise bu ağırlatın sebep uygulanır.
TCK m 340 Yabancı Devlet Başkanına Karşı Suç Suçu Suçun Manevi Unsuru
Ağırlatın nedenin uygulanması için “kast” şarttır. Kast, mağdurun sıfatının, yani yabancı bir devletin başkanı olduğunun failler tarafından bilinmesini gerektirir. Failin hangi saikle suçu işlediğinin önemi yoktur. Esasen failin saiki, temel cezanın belirlenmesinde (61.md.) ve takdiri hafifletici nedenin uygulanmasında göz önünde bulundurulacaktır.
TCK m 340 Yabancı Devlet Başkanına Karşı Suç Suçu Suça Özgü Cezanın Artırım Oranı
Yabancı devletlerden birinin başkanına karşı bir suç işleyen kişiye verilecek ceza, sekizde bir oranında artırılacaktır. Suçun müebbet hapis cezasını gerektirmesi halinde, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunacaktır.
TCK m 340 Yabancı Devlet Başkanına Karşı Suç Suçu Kovuşturma
340.maddenin 2.fıkrasma göre, fiil, soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı suçlardan ise, soruşturma ve kovuşturma yabancı devletin şikâyetine bağlıdır. Eğer işlenen suç, re’sen kovuşturmayı gerektiriyorsa bu durumda kovuşturma yapmak için yabancı devletin şikâyetine gerek yoktur.
Yabancı devletin şikâyetinin arandığı durumlarda bu şikâyetin yabancı devlet hükümetinin kararma dayanmış olması gerekir. Yabana devlet elçiliğinin re’sen aldığı bir kararla şikâyette bulunması yeterli değildir. Bu şikâyetin Dışişleri Bakanlığı yoluyla yapılması gerekir. Fiilin soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı suçlardan olması halinde YTCK’nun 73.maddesi uyarınca şikâyet süresi ve şikâyetten vazgeçme halleri de mahkemece re’sen gözetilecektir.