TCK m 187 Kişilerin Hayatını Ve Sağlığını Tehlikeye Sokacak Biçimde İlaç Yapma Veya Satma
MADDE 187.- (1) Kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde ilaç üreten veya satan kimseye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve adli para cezası verilir.
(2) Bu suçun tabip veya eczacı tarafından ya da resmi izne dayalı olarak yürütülen bir meslek ve sanatın icrası kapsamında işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte bir oranında artırılır.
187.maddede tanımlanan suç ETCK’nun 397.maddesinin karşılığı olarak düzenlenmiştir. Eski düzenlemede, yapılacak ilacın içine herhangi bir maddenin çeşit ve miktar bakımından hekimin reçetesine riayet edilmemesi veya reçetede yazılı ilaç yerine başka ilaç verilmesi suç olarak tanımlanmakta ve failin tıbbi malzemeleri satmaya yetkili bir kişi olması aranmaktaydı. YTCK’nun 187.maddesinde ise failin yetkili olup olmaması bakımından ayrım yapılmadan kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde ilaç üretme veya satma fiilleri suç olarak tanımlanmış, failin tabip, eczacı veya resmi izne dayalı olarak yürütülen bir meslek ve sanatın icrası kapsamında bu suçu işlemesi cezayı ağırlatıcı neden sayılmıştır.
Suçla Korunan Hukuksal Değer
Maddede tanımlanan suçla korunan hukuksal yarar, kamunun sağlının korunması, toplumda yaşayan kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak somut tehlike doğuran ilaç üretme veya satma fiillerinin önüne geçilmesidir.
Suçun Konusu
Bu suçun konusu ilaçlardır. İlaçtan maksat, sadece insanı bir hastalıktan korumaya veya hastalanmış olan insanı iyileştirmeye, hatta bir hastalığın teşhisine, bir ameliyatın yapılmasını kolaylaştırmaya yarayan tıbbi maddelerdir. Hayvanların sağlığı için üretilen ve satılan ilaçlar bu suçun konusuna dahil değildir. Sadece insanlara özgü ilaçlar bu suçun konusunu oluşturabilirler. İlacın satışının serbest veya reçeteye bağlı olması arasında bir ayrım gözetilmemiştir. Bitkisel ilaçlar da suçun konusunu oluşturabilirler.
Suçun Faili
Bu suçun faili herhangi bir kimse olabilir. Failin tabip veya eczacı yada resmi izne dayalı olarak yürütülen bir meslek ve sanatı icra eden bir kimse sıfatıyla bu suçu işlemesi cezayı ağırlatıcı neden sayılmıştır.
Suçun Maddi Unsuru
Suçun maddi unsuru, kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak biçimde ilaç üretmek veya satmaktır. Bu seçimlik (üretme veya satma) hareketlerinden birinin işlenmesiyle suç oluşur. Suç tanımında belirli bir reçeteye göre ilaç üretilmesi veya satılması aranmadığından toptan ilaç ticareti (satışı) de bu maddeye uyan suçu oluşturur. Madde gerekçesinde de açıklandığı üzere suç, tabip tarafından düzenlenen reçetede yazılı ilaç yerine başka ilaç vermek suretiyle de işlenmiş sayılır. İlacın, terkibine, bir madde yerine diğerinin konulması nevi bakımından, bir maddenin miktarca farklı olması miktar bakımından reçeteye aykırılık sayılır. Fakat sadece reçeteye aykırı olarak ilaç üretilmesi veya satılması yeterli olmayıp bu ilacın kişilerin hayatını ve sağlığını tehlikeye sokacak nitelikte olması gerekir.
Suçun Manevi Unsuru
Suçun manevi unsuru kast olup saikin önemi yoktur.
Suça Etki Eden Nedenler
Maddenin 2.fıkrası hükmüne göre, bu suçun tabip veya eczacı tarafından yada resmi izne dayalı olarak yürütülen bir meslek ve sanatın icrası kapsamında işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte bir oranında artırılacaktır.
Bu suça özgü olarak cezanın indirilmesini gerektiren herhangi bir nedene yer verilmemiştir.
Suça teşebbüs mümkündür. İştirak ve suçların içtimai bakımından genel hükümler uygulanır.
Kovuşturma
Bu suçun soruşturulması ve kovuşturulması re’sen yapılır.
Görevli Mahkeme
5235 sayılı Kanunun 11.maddesi uyarınca görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir.
Suçun Yaptırımı
Faile verilecek ceza bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beş günden az ve yediyüzotuz günden fazla olmamak (52/1.md.) kaydıyla adli para cezasıdır.maddenin 2.fıkrasındaki ağırlatıcı nedenin bulunması halinde ceza üçte bir oranında artırılacaktır.
Dava Zamanaşımı
66/1-e maddesi uyarınca bu suçun dava zamanaşımı süresi sekiz yıldır.