Tapu İptali Davaları Nedir? Tapu İptali Davaları Nasıl Açılır?

MADDE 1025.- Bir ayni hak yolsuz olarak tescil edilmiş veya bir tescil yolsuz olarak terkin olunmuş ya da değiştirilmiş ise, bu yüzden ayni hakkı ze­delenen kimse tapu sicilinin düzeltilmesini dava edebilir.

iyi niyetli üçüncü kişilerin bu tescile dayanarak kazandıkları ayni haklar ve her türlü tazminat saklıdır.

MADDE 1026.- Bir ayni hakkın sona ermesiyle tescil her türlü hukuki değerini kaybettiği takdirde, yüklü taşınmaz maliki, terkini isteyebilir.

Tapu memuru bu istemi yerine getirirse, her ilgili, bu işlemin kendisine

MADDE 1021.- Kurulması kanunen tescile tabi ayni haklar, tescil edil­medikçe varlık kazanamaz.

MADDE 1022.- Ayni haklar, kütüğe tescil ile doğar, sıralarını ve tarihle­rini tescile göre alır.

Tescilin etkisi, kanunen öngörülen belgeleri isteme eklenmiş veya geçici tescil halinde belgelerin uygun zamanda tamamlanmış olması koşuluyla yev­miye defterine yapılan kayıt tarihinden başlar.

Tapu İptali Davaları

Yürürlükten kaldırılan Medeni Yasanın 933. maddesi Yeni Türk Medeni Yasası’nda 1025. Madde olarak düzenlenmiş;

1. Bir ayni hak yolsuz olarak tescil edilmişse,
2. Yolsuz olarak terkin edilmişse,
3. Veya yolsuz olarak değişlirilmişse,

bu yüzden ayni hakkı zedelenen (zarara uğrayan) kimse, tapu sicilindeki kaydın düzeltilmesini dava edebilecektir. İşte bu tür davalar uygulamada genel­likle “Tapu iptali” davaları olarak adlandırılmaktadır. Tapuya yapılan tescilin nedenlerine göre tapu iptali davaları da çok değişiktir. Burada genel olarak tüm iptal davalarında göz Önünde tutulacak hususları ve kuralları incelemeyi uygun bulduk, sırasıyla da diğer türlerin açıklamalarını gözden geçirdik ve kısa anla­tımlarla okuyucunun bilgilerine sunmak yoluna gittik. Zira, her neden ayrı bir tapu iptali davasına konu olacağı gibi, bunların açıklamaları da fazla bir yer kap­layacaktır.

Tapu İptali Davaları Görevli Mahkeme

Taşınmazın değerine göre tayin edilir. Değeri 5.910 YTL’den fazla ise Asliye Hukuk, 5.910 YTL veya daha az kıymetli ise Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir.

Tapu İptali Davaları Yetkili Mahkeme

İptali istenilen tapunun ait olduğu taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi, yetkili mahkemedir.

Tapu İptali Davaları Davacı

Taşınmazın gerçek malikleri.

Tapu İptali Davaları Davalı

Taşınmaz adına tapuya tescili yapılmış olan kişi veya kişiler.

Tapu İptali Davaları Dava Açma Koşulları

1. Davacı, tapuyla veya zilyetlikle veya cebri icra veya miras yoluyla veya kamulaştırma yahut mahkeme kararı ile taşınmaza malik olmalı,
2. İptali istenen taşınmazın tapu kaydı, haksız veya usulsüz olarak yapılmış bulunmalı, (Örneğin: İzne bağlı hallerde izin alınmamış olması gibi).
3. Taşınmazda davalının bir ilgisi olmamalıdır.

Tapu İptali Davaları Göz Önünde Tutulacak Hususlar

1. Taraflar usulün 509-510’uncu maddesi gereğince açıklamalı çağrı kağıdı ile çağrılır.
2. İptali istenen tapu kaydı, tapudan getirtilir,
3. Tapu kaydının davalı namına kayıt sebebi araştırılır.
4. Davacı tapuya dayanıyorsa, onun tapu kaydı da getirtilir.
5. Davacının tapu kaydının da kayıt sebebi incelenir.
6. Davada tanık da dinlenebilir.
7. Davalı, davacının tasarrufunda bulunan taşınmazı kötü niyetle kendi adına tapuya tescil ettirmiş ise, hakim tapu kaydının iptaline karar verebilecektir. Ancak, davacı bu halde, 20 yıl içinde dava açmalıdır.
8. Tapu kaydı iptali davalarında keşfe zorunluluk yoktur. El atmanın ön­lenmesi ile birlikte tapu kaydı iptali davası açılmışsa, o zaman hakim keşfe karar verip bilirkişi aracılığıyla keşif yapacak, tapu ve diğer deliller taşınmaza uygula­nacaktır. Bu halde, taşınmazın krokisi de düzenletilecektir.
9. Dava her türlü delille ispatlanabilir.

10. Hakim davanın türüne göre, tapu kaydının kötü niyetle davalı adına kaydedilip kaydedilmediğini veya taşınmazın 18 yaşını bitirmeyen kişi tarafından satılıp satılmadığını, tapusunun devredilip devredilmediğini, hâkimin iznine bağlı işlerde izin alınıp alınmadığını, ana ve babanın velayeti nezedilmiş olduğu halde, taşınmaz üzerinde tasarrufta bulunup bulunmadığını, vasisi bulunan küçüğün taşınmaz üzerindeki tasarrufunda keza hakimden izin alınıp alınmadığını, muris­ten kalan taşınmazın mirasçısı olup olmadığını, mahkeme ilâmı ile davacının sahip olup olmadığını, taşınmazın davalı üzerine ikinci defa kötü niyetli olarak yazılıp yazılmadığını, davacımn taşınmazı kavgasız aralıksız 20 yıl kullanıp kul­lanmadığını ve bununla ilgili Medeni Yasayla Borçlar Yasasında yazılı hususları araştıracak, tarafların iddia ve savunmalarına ve hasıl olacak duruma göre davayı kabul veya reddedecektir.
11. Dava, tapu iptali ve tescil davası olarak açılmışsa, dava sabit olduğu takdirde, tapunun iptali ile birlikte davacı adına tapuya tesciline de karar verile­cektir.
12. Tapu kaydının, zilyetliğe dayanılarak iptali istenirse, bu istekle tapuya tescil davası da birlikte açılmalıdır.
13. Zilyedliğe dayanan davacı, iddiasını tanıkla ispatlayabilir.

Tapu İptali Davaları Dava Türleri

Tapu iptali davaları çok çeşitlidir. Ancak tümünde göz Önünde tutulacak husus, yargılama biçiminin aynı olduğudur. Ancak davanın açılış sebepleri ayrı­dır. Bu tür davaların geniş açıklamasını yapmadan, yasa maddelerini ve çeşitle­rini yazmakla yetineceğiz.

1. Vesayet Makamının (Sulh Hukuk Mahkemesinin) izni olmadan, vasi ta­rafından taşınmaz satışından doğan tapu iptali davası, (TMY. 462),
2. Miras sebebiyle istihkak davasında tapu iptali istemi, (TMY. 637),
3. Haksız tescil nedeniyle tapu iptali davası, (TMY. 705),
4. Geçerli bir hukuki sebep olmaksızın tapuya yazılan taşınmazların tapu­larının iptali davası, (TMY. 712),
5. Olağanüstü zamanaşımı ile tapuya tescilde tapu iptali davası, (TMY. 713),
6. Arazi (arsa)daki yapılar nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 722),
7. Arazi Mülkiyetinin malzeme sahibine verilmesinde tapu iptali davası (TMY. 724),
8. Taşkın (İnşaat) Yapılar nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 725),
9. Üst hakkı nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 726),

10. Araziye dikilen fidanlar nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 729),
11. Taşınmaz mülkiyetinin kısıtlanmasında tapu iptali davası (TMY. 731),
12. Onalım hakkı nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 732),
13. Sözleşmeden doğan onalım hakkından doğan tapu iptali davası (TMY. 735),
14. Alım ve geri alım haklarından doğan tapu iptali davası (TMY. 736),
15. Geçit haklarından doğan tapu iptali davası (TMY. 747),
16. Diğer geçit haklarından doğan tapu iptali davası (TMY. 748),
17. Kamu Hukuku kısıtlamalarından doğan tapu iptali davası (TMY. 754),
18. Kaynak ve yer altı sulan nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 756),
19. İrtifak hakkının kurulması hakkında tapu iptali (TMY. 780),
20. İntifa hakkı kurulması nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 795),
21. Oturma hakkından doğan tapu iptali davası (TMY. 823),
22. Üst hakkı nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 826),
23. İpotek kurulmasını isteme hakkı nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 834, 835),
24. Kaynak hakkı nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 837),
25. Taşınmaz yükünün kurulması nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 840),
26. Taşınmaz relini nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 856),
27. İpotek kurulması nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 882),
28. İpotekli borç senedi veya irat senedi kurulması hakkında tapu iptali da­vası (TMY. 911),
29. Kat mülkiyeti kurulması nedeniyle tapu iptali davası (TMY. 1001),
30. Yolsuz olarak tescil edilen bir ayni hakkın iptali hakkında tapu iptali davası (TMY. 1024),
31. Yolsuz tapu tescili dolayısıyla tapu iptali, (TMY. 1025),
32. Tapu sicilindeki yanlışların düzeltilmesinde tapu iptali davası (TMY. 1027),
33. 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Yasasından doğan tapu iptali davası (634 ),
34. Ergin (reşit) olmayan kişinin yaptığı satıştan dolayı tapu iptali davası,
35. Muvazaa nedeniyle tapu iptali davası (BY. 18),
36. İvazlar arasında nispetsizlikten açılan tapu iptali davası, (gabin nede­niyle) (BK. 21),
37. Hata nedenine dayanan tapu iptali davası (BY. 23),
38. Hile nedenine dayanan tapu iptali davası (BY. 28),
39. Korkutma (ikrah) nedenine dayalı tapu iptali davası (BY. 29),
40. Bağışlanan malların geri alınmasına ilişkin tapu iptali davası (BY. 244),
41. Bağışlama taahhüdünden dönmede tapu iptali davası (BY. 245),
42. Ölünceye kadar bakma sözleşmesinden doğan tapu iptali davası (BY. 511),
43. Bir taraflı fesih sebebiyle tapu iptali davası (Ölünceye kadar bakma sözleşmesinde) (BY. 517),
44. Ölüm halinde fesih nedeniyle tapu iptali davası (Ölünceye kadar bakma sözleşmesinde) (BY. 518),
45. Borçlunun tasarrufunun iptali nedeniyle tapu iptali davası (İİY. 277,278, 279, 280),
46. Borçlunun iyi niyetli bir kişiden veya basiretli bir tacirden beklenilme­yecek tasarrufla mevcudunu eksiltmesinden doğan tapu iptali davası (İİY. 280)

Tapu iptali davalarını daha da çoğaltabiliriz. Bütün bu davalarda ortak yön, iptal nedenlerini araştırıp tespitten ibaret olacaktır. Dava türüne göre ispat araç­ları değişik olacaktır.

Biz sadece, genel tapu iptali davalarını inceledik ve açıklamalarda bulun­duk. Zaten yukarıda açıkladığımız dava türleri, konularında geniş bir biçimde anlatılmış bulunmaktadır. Bu bakımdan da, dava türlerini yazmakla yetinmeyi uygun bulduk.