Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan suçu nedir? Cezası Ne Kadar?

MADDE- 206– (1) Bir resmi belgeyi düzenlemek yetkisine sahip olan kamu görevlisine yalan beyanda bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. 

Maddenin kapsamındaki eylemler, 765 sayılı TCK. Madde 343/1, 343/2, 351,353’deki eylemlerdir.

Bu suç fikri sahteciliğe benzemektedir. Bir belgenin doğru olmayan beyan ve olayları içermesi durumunda sahtecilik fikridir. Her iki suçun ortak yanı, belgelerin gerçeği yansıtmamasıdır. Bununla birlikte fikri sahtecilikte, eylem kamu görevlisi tarafından gerçekleştirilmekte ise de, burada üçüncü bir kişi tarafından gerçekleştirilir. Hukuk düzeni belli bir belgenin düzenlenmesi sırasında bireye doğru açıklamalarda bulunma yükümü yüklemekte, düzenlenecek belgeye önem vermektedir. Belge, bireyin doğru beyanda bulunmaması dolayısıyla gerçeğe aykırı olunca ortada bir belgede sahtecilik eylemi bulunur. Bu nedenle korunan hu­kuki değer kamu güvenidir.

Yalan bildirim üzerine düzenlenen belge araç olarak kullanılıp, yem bir resmi belge düzenlenmesi sağlanmışsa bu son belge nedeniyle ayrıca, TCK’nun 204. maddeye uygun resmi belgede sahtecilik suçu da oluşacaktır.

Yalan beyanın, kamu görevlisine göreviyle ilgili resmi belge düzen lediği sırada yapılmış olması gerekir. Yalan beyanın, resmi belgenin düzenlenmesine yeterli olması ve resmi belgenin hukuken geçerli niteliğini taşıması da gereklidir. Resmi belgenin ancak iki kişinin beyanı ile düzenlenebileceği hallerde, bir kişinin yalan beyanda bulunması suçun oluşmasına mey­dan vermez. Bu kişi açısından teşebbüs hükümleri uygulanır. Bunun yanın­da, yalan beyana konu olan belgenin düzenlenmesinin bitirilmiş olması, suçun tamamlanması için şarttır. Belge düzenlenmesinin bitirilmeyip, dü­zenleme işleminin yarıda kalması halinde,ortada hukuken geçerli bir belge bulunduğundan söz edilemeyeceğinden, suçun tamamlandığı da söylenemez.

Suçun Faili

Suçun faili herkes olabilir. Bir kamu görevlisi de bu suçu işleyebilir. Bir kamu görevlisinin, bu suçu görevi nedeniyle bir belgeyi düzenlediği sırada işlemesi, ancak, suça katılma biçiminde olabilir. Bununla birlikte ka­mu görevlisi, görevi nedeniyle bir belge düzenlediği sırada, yalan beyanda bulunulduğunu biliyor ve bunu tutanağa bilerek geçiriyorsa, resmi belgede sahtecilik suçu oluşur.

Bu suçun oluşabilmesi için açıklamanın gerçek dışı olması yanın­da, ayrıca belgenin delil gücünün de bu beyana dayanması gerekir. Bu yüzden söz konusu resmi belge ile ispatı gerekmeyen olgulara ilişkin yalan beyanda bulunulmuş ise bu suç oluşmaz. Bundan başka belgenin gerçeği yansıtmaması, failin yapmış olduğu açıklamaya dayanmalıdır. Bu nedenle belgeyi düzenleyen kamu görevlisi, fail tarafından yapılan açıklamanın ger­çeğe uygunluğunu araştırma yükümlülüğü altında ise, yine bu suçun oluştu­ğundan söz edilemez.

Suçun Manevi Unsuru

Doğrudan kastla işlenebilir. Failin, eylemin sonucunu öngörmesi ve bu bilinçle suçu işlemesi gereklidir. Özel kişiye yapılan yalan beyan suç olmadığına göre, bir kimsenin beyanda bulunduğu kişide yanılması ve özel kişi yerine kamu görevlisine yalan beyanda bulunması durumunda YTCK’nın 30/1. maddesi uyarınca fail suçun maddi öğelerinden olan kamu görevlisi ile ilgili yanılgı içinde olduğundan bu hatasından yararlanacaktır.

Özel Haller

Suça Etki Eden Sebepler

Hafifletici Sebepler

211. maddede düzenlenen sahtecilik fiillerine özgü cezayı azaltan hal uygulanabilir.

Ağırlaştırıcı Sebepler

Bu suç için herhangi bir ağırlaştırıcı sebep öngörülmemiştir.

Suçun Özel Görünüş Şekilleri

Teşebbüs

Beyana başlandığında suç oluşacağından teşebbüs olanaklı değildir.

İştirak

Suçun azmettirme ve doğrudan faillik suretiyle işlenmesi olanaklı irdim etmek suretiyle işlenmesi olanaklı değildir.

Failin yalan beyanda bulunduğunu memur biliyor ve bildiği halde belgeyi düzenliyor ise irade birliği sebebiyle sahte resmi belge düzen­li suçunun ortak faili olur.

İçtima

Sahtecilik suçları için özel düzenleme olan 212. madde uygulanır.

Yaptırım, Suçun Kovuşturulması, Yetkili Mahkeme

3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adli para cezası öngörülmüştür. Önceki düzenlemenin aksine hapis cezasının yanında seçimlilik para cezası da öngörülmüştür.

Suçun kovuşturulması şikayet koşuluna bağlı değildir. Soruşturma ve kovuşturma işlemleri doğrudan doğruya Cumhuriyet Savcılığı tarafından yapılır.

Görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemesidir.