MAL (BEYANI) BİLDİRİMDEN SONRA MAL VE KAZANÇTAKİ ARTIŞI BİLDİRMEYEN BORÇLUNUN CEZASI
İlgili Yasa
Beyandan sonra mal ve kazançta olan tezayüdü bildirmeyen borçlunun cezası:
İCRA VE İFLÂS YASASI MADDE 339- Sonradan kazandığı malları veya kazancında ve gelirinde vaki tezayütleri bu kanun mucibincç bildirmeğe mecbur olan borçlu makbul bir mazereti olmaksızın yedi gün içinde-icra dairesine taahhütlü mektupla veya şifahi surette bildirmezse bu mal veya kazancı asıl veya bedel itibariyle mevcut olduğu takdirde beş günden bir aya kadar ve mal veya kazancını asıl veya bedel itibariyle makbul bir sebep olmaksızın elden çıkarmışsa on beş günden altı aya kadar hafif hapis ile cezalandırılır.
Bu cezalar alacaklının şikâyeti üzerine Tetkik Mercii tarafından hükmolunur.
MADDE 345- Bu kanunda yazılı suçlar, hükmî bir şahsın idare veya muamelelerini ifa sırasında işlenmiş ise, ceza o hükmî şahsın müdürlerinden, mümessil ve vekillerinden, tasfiye memurlarıdan, idare meclisi reis ve azasından veya murakıp ve müfettişlerinden fiili yapmış olan hakkında hükmolunur.
Açıklama
Mal bildiriminde bulunduktan sonra, borçlu; yeni mal kazanmışsa veya gelirinde ve mal varlığında bir artma olmuşsa, yani sonradan kazandığı malları veya kazancında ve gelirinde olan artışları bildirmek zorundadır. Bu bildirim artışın olduğu günden itibaren 7 gün içinde İcra dairesine yazılı olarak veya sözlü bildirecektir. Yazılı bildirim taahhütlü mektupla da olabilecektir. Bu yolda bir bildirimde bulunmadığı takdirde İcra Ceza Hâkimliğince 5 günden 1 aya kadar hafif hapis cezası ile cezalandırılacaktır. Bunun gibi borçlu mal veya kazancını asıl veya bedel itibariyle (haklı) bir neden olmaksızın elden çıkarmışsa yine onbeş günden 6 aya kadar hafif hapis cezası verilecektir.
Bu tür suçlar takibi şikâyete bağlı suçlardandır.
Zamanaşımı
Dâva zamanaşımı 6 ay ve iki yıldır (TCY 102/5-6). Ceza zamanaşımı ise TCY’smın 112/5-6’ya göre belirlenecektir.
Görevli Mahkeme
İcra (Tetkik Mercii) ceza hâkimliği.
Yetkili Mahkeme
- Takibi yapıldığı yer İcra Ceza Hâkimliği,
- Borçlunun işlem merkezinin bulunduğu yer İcra Ceza Hâkimliği,
Şikâyetçi
Alacaklı.
Sanık
Borçlu
Şikâyet Koşulları
- Borçlu, sonradan mal kazanmalı veya kazancında ve gelirinde artma olmalı,
- (7) gün içinde borçlu bu kazanç ve artmayı icra müdürlüğüne yazılı veya sözlü bildirmemede borçlunun haklı bir özürü bulunmamış olmalı.
Gözönünde Tutulacak Hususlar
- İcra takip dosyası getirtilecektir.
- Borçlunun, haklı bir özürü bulunup bulunmadığı saptanacaktır.
- Borçlunun mal ve kazancındaki artma tespit olunacaktır.
- (7) gün içinde bildirim yapıp yapmadığı araştırılacaktır.
- Şikâyetçil alacaklı dilekçe ile İcra Ceza Hâkimliğine başvuracaktır.
- Duruşma günü taraflar çağırılır, şikâyetçi şikâyetinden vazgeçerse dava düşer. Bunun gibi davayı takip etmezse yine dava düşürülecektir.
- Alacaklı, suçun işlendiği günden itibaren 3 ay içinde şikâyette bulunmalıdır. Bu süre hâkimlikçe araştırılacaktır, geçmişse dava düşürülecektir.
- Açıldığı günden itibaren bir yıl içinde karara bağlanmayan dâva zamanaşımına uğrar. Mercice bir yıl içinde dava sonuçlandırılacaktır.
- Borçlu, sonradan kazandığı mal veya kazancından ve gelirindeki artışlar 7 gün içinde bildirmediği anlaşılmış ve bu mal veya kazancında bulunduğu saptanmışsa, 5 günden bir aya kadar hafif hapis cezası ile cezalandırılacaktır.
- Sonradan kazandığı mal veya kazancını haklı sebep olmadan elden çıkarmışsa bu durum hâkimlikçe tespit edildiğinde borçlu 15 günden 6 aya kadar hafif hapis cezasıyla cezalandırılacaktır.
- 647 sayılı Yasanın 4 üncü maddesi, sanık borçlu hakkında uygulanmayacaktır. Verilecek ceza ertelenmeyecektir.
- Verilen karar, alacaklı veya borçlu tarafindan temyiz edilebildiği gibi Cumhuriyet Savcısı tarafindan da temyiz olunabilir.