Limited Şirket Müdürlerinin Devredilemez ve Vazgeçilemez Görevleri
Limited şirket müdürlerinin devredilemez ve vazgeçilemez görevleri ile ilgili düzenleme, 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 625’inci maddesinde aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.
“Müdürler, kanunların ve şirket sözleşmesinin genel kurula görev ve yetki vermediği bütün konularda görevli ve yetkilidir. Müdürler, aşağıdaki görevlerini ve yetkilerini devredemez ve bunlardan vazgeçemezler:
- Şirketin üst düzeyde yönetilmesi ve yönetimi ve gerekli talimatların verilmesi,
- Kanun ve şirket sözleşmesi çerçevesinde şirket yönetim örgütünün belirlenmesi,
- Şirketin yönetimi için gerekli olduğu takdirde, muhasebenin, fınansal denetimin ve fınansal planlamanın oluşturulması,
- Şirket yönetiminin bazı bölümleri kendilerine devredilmiş bulunan kişilerin, kanunlara, şirket sözleşmesine, iç tüzüklere ve talimatlara uygun hareket edip etmediklerinin gözetimi,
- Küçük limited şirketler hariç, risklerin erken teşhisi ve yönetimi komitesinin kurulması,
- Şirket fınansal tablolarının, yıllık faaliyet raporunun ve gerekii olduğu takdirde topluluk fınansal tablolarının ve yıllık faaliyet raporunun düzenlenmesi,
- Genel kurul toplantısının hazırlanması ve genel kurul kararla- ı inin yürütülmesi,
- Şirketin borca batık olması hâlinde durumun mahkemeye bildi- ı ilmesi.
Şirket sözleşmesinde, müdürün veya müdürlerin;
- Aldıkları belirli kararları ve
- Münferit sorunları,
genel kurulun onayına sunmaları gereği öngörülebilir. Genel kumlun onayı müdürlerin sorumluluğunu ortadan kaldırmaz, sınırlandırmaz. Türk Borçlar Kanununun 51 ve 52 nci madde hükümleri saklıdır.”
Genel kurula ilişkin 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 616’ncı maddesi gibi 625’inci madde de, işlevler ayrımı ilkesine uygun olarak müdürün veya müdürler kurulunun yani bir anlamda yürütmenin, devredilemez görev ve yetkilerini sınırlı sayı olarak (numerus clausus) saymaktadır. Kanunun 375 ve 408’inci maddelerinde olduğu gibi burada da görev ve yetki kavramlarına birlikte yer verilmiştir. Çünkü, bu kavramlardan biri diğerini zorunlu olarak içermez; biri bir borcu ve yükümlülüğü diğeri ise hukuken yapabilirliği, karar alabilirliği ifade eder. 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 625’inci maddesi anonim şirketlere ilişkin 374 ve 375 inci maddelerle uyum içindedir. Hüküm İsviçre Tasarısından alınmıştır. Ancak her iki hükmün üçüncü fıkraları değişiktir. 6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 625’inci maddenin üçüncü fıkrası sistemimizin gereğidir. İsviçre Tasarısındaki 810 (3). madde hükmü kanuna alınmamıştır. Çünkü, müdürler arasından birinin başkan seçilmesi ve ona yetkiler verilmesinin limited şirketlere ve primus enterpares kuralına uymayacağı düşünülmüştür. Tasarı bu il- keye sadece üstün oyda (md. 624) istisna getirmiştir.
6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 625/1’inci maddesi; ilkeyi koymakta ve yönetim kavramına uygun olarak şirketin işletme konusunun elde edilmesi için gerekli olan her türlü iş ve işlemi yapmak ve kararları almak yetkisini müdürlere, yani yönetime vermektedir. Devredilemez yetkilerin tümü yürütmeye ilişkindir. Bunlar iç ilişkiyi ilgilendiren yapının, yönetim birimlerinin, genel anlamda şirket örgütünün oluşturulması ve uygulanması ile ilgilidir. Yetkilerin açıklanması ile ilgili olarak 375 inci maddenin gerekçesine bakılmalıdır.
6102 sayılı Yeni Ticaret Kanununun 625/2’nci maddesi hükmü, ortakları da ilgilendiren veya yönetimin onlardan destek almak gerek sinimi duyduğu konularda onlara bunu sağlamak amacıyla öngörül müştür. Hüküm, duraksamaya sebep olan kararların alınmasında oı taklar, yani genel kurul ile yönetim arasındaki uyumu sağlama yönün den de yararlı olacaktır. Tasarıya yeni giren bu mekanizmanın özellik le büyük limited şirketlerde, önemli bir gereksinime cevap vereceği de Madde Gerekçesi. muhakkaktır. Ancak genel kurulun onayına rağmen sorumluluğun müdürlerde olduğu hükümde açıkça belirtilerek, işlevler ayrılığı, sorumluluk yetkiye bağlıdır ilkesinin gereğine uygun hareket edilmiştir. Zorunlu olmayan onayı aramak, yetkiden doğan sorumluluğu kaldıramaz.