Kullanmak İçin Uyuşturucu Veya Uyarıcı Madde Satın Almak, Kabul Etmek Veya Bulundurmak Suçu Nedir? Cezası Ne Kadar?
MADDE 191.- (1) Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi, bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Bu suçtan dolayı açılan davada mahkeme, birinci fıkraya göre hüküm vermeden önce uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi hakkında, tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine; kullanmamakla birlikte, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi hakkında, denetimli serbestlik tedbirine karar verebilir.
Hakkında tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine karar verilen kişi, belirlenen kurumda uygulanan tedavinin ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmakla yükümlüdür. Hakkında denetimli serbestlik tedbirine hükmedilen kişiye rehberlik edecek bir uzman görevlendirilir. Bu uzman, güvenlik tedbirinin uygulama süresince, kişiyi uyuşturucu veya uyarıcı maddenin kullanılmasının etki ve sonuçları hakkında bilgilendirir, kişiye sorumluluk bilincinin gelişmesine yönelik olarak öğütte bulunur ve yol gösterir; kişinin gelişimi ve davranışları hakkında üçer aylık sürelerle rapor düzenleyerek hâkime verir.
Tedavi süresince devam eden denetimli serbestlik tedbirine, tedavinin sona erdiği tarihten itibaren bir yıl süreyle devam olunur. Denetimli serbestlik tedbirinin uygulanma süresinin uzatılmasına karar verilebilir. Ancak, bu durumda süre üç yıldan fazla olamaz.
Tedavinin ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranan kişi hakkında açılmış olan davanın düşmesine karar verilir. Aksi takdirde, davaya devam olunarak hüküm verilir.
Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı cezaya hükmedildikten sonra da iki ila dördüncü fıkralar hükümlerine göre tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulabilir. Bu durumda, hükmolunan cezanın infazı ertelenir. Ancak, bunun için kişi hakkında bu suç nedeniyle önceden tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine karar verilmemiş olması gerekir.
Kişinin mahkûm olduğu ceza, tedavinin ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranması halinde, infaz edilmiş sayılır; aksi takdirde derhal infaz edilir.
KULLANMAK İÇİN UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE SATIN ALMAK, KABUL ETMEK VEYA BULUNDURMAK SUÇU SUÇLA KORUNAN HUKUKSAL YARAR:
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak fiillerinin suç olarak tanımlanmasıyla korunmak istenilen hukuksal yarar, kamunun sağlığının korunmasıdır.
KULLANMAK İÇİN UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE SATIN ALMAK, KABUL ETMEK VEYA BULUNDURMAK SUÇU SUÇUN KONUSU:
Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak suçunun maddi konusu, “uyuşturucu veya uyarıcı maddeler”dir.
KULLANMAK İÇİN UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE SATIN ALMAK, KABUL ETMEK VEYA BULUNDURMAK SUÇU SUÇUN FAİLİ:
Bu suçun faili herhangi bir kişi olabilir; failin belli sıfat, nitelik ve özellik taşıması gerekmez. Bu suçu tek kişi işleyebileceği gibi, birden fazla kişi birlikte de işleyebilir.
KULLANMAK İÇİN UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE SATIN ALMAK, KABUL ETMEK VEYA BULUNDURMAK SUÇU SUÇUN MADDİ UNSURU:
Bu suçun maddi unsuru, “kullanmak için” uyuşturucu veya uyarıcı madde “satın almak”, “kabul etmek” veya “bulundurmaktır.
Ancak, eylemin 191/1.fıkrada tanımlanan suçu oluşturabilmesi için satın alma, kabul etme veya bulundurma fiilinin suça konu olan uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi “kullanmak” için (kullanmak maksadıyla) işlenmiş olması gerekir. Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaktan maksat, bir kimsenin, uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi ağız veya burun yolu ile ya da damarına veya deri altına şırınga ederek veya ettirerek ya da başka biçimde vücuduna almasıdır.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ayrıca kullanılmış da olması durumunda kullanmadan dolayı ceza verilmez; 191/2.fıkra uyarınca tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine hükmedilir ise de; satın alma, kabul etme veya bulundurmadan dolayı fail cezalandırılır. Ancak, bu ceza, failin tedavi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmaması durumunda infaz edilir (191/5.fıkra).
KULLANMAK İÇİN UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE SATIN ALMAK, KABUL ETMEK VEYA BULUNDURMAK SUÇU SUÇUN MANEVİ UNSURU:
191/1.fıkradaki suç tanımına göre, satın alma, kabul etme veya bulundurmanın kullanmak için olması gerektiğinden, bu suç ancak uyuşturucu veya uyarıcı maddenin kullanma özel kastıyla satın alınması, kabul edilmesi veya bulundurulması halinde oluşur.
KULLANMAK İÇİN UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDE SATIN ALMAK, KABUL ETMEK VEYA BULUNDURMAK SUÇU KOVUŞTURMA, GÖREVLİ MAHKEME, SUÇUN YAPTIRIMI VE DAVA ZAMANAŞIMI:
Kovuşturma: Bu suçun soruşturma ve kovuşturması C Savcılığınca genel hükümlere göre re’sen yapılır.
Görevli Mahkeme: 5235 sayılı Kanunun 10.maddesi uyarınca bu suç dolayısıyla açılan davaya bakma görevi sulh ceza mahkemesine aittir. Suçun faili çocuk (onsekiz yaşından küçük) ise 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununun 26.maddesi uyarınca davaya bakma görevi çocuk mahkemesine aittir. Tedavi ve denetimli serbestlik tedbirlerine de görevli mahkemece hükmolunur.
Suçun Yaptırımı: 191/l.fıkrada tanımlanan suçun yaptırımı, bir yıldan iki yıla kadar hapis cezasıdır. Eğer fail, kullanmamakla birlikte, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almış, kabul etmiş veya bulundurmuş ise 191/2.fıkra uyarınca fail hakkında ayrıca denetimli serbestlik tedbirine de hükmolunacaktır.
19l/2.fıkra hükmüne göre, bu suçtan dolayı açılan davada mahkeme, birinci fıkraya göre hüküm vermeden önce uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi hakkında, tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine; kullanmamakla birlikte, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi hakkında, denetimli serbestlik tedbirine karar verebilir. Buna göre, kişinin tedavi olmayı kabul etmesi ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranması halinde, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak dolayısıyla hakkında cezaya hükmolunmayacaktır. Başka bir deyişle, bu durumda mahkeme, uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi kullanmak için satın alan, kabul eden veya bulunduran kişi hakkında cezaya hükmetmeden tedavi ile birlikte denetimli serbestlik tedbirine ya da sadece denetimli serbestlik tedbirine karar verecektir.
191/3.fıkrada, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi hakkında uygulanacak tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine ilişkin düzenleme yapılmıştır. Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişinin ihtiyacı olan tedavinin süresi kanunda belirlenmemiştir.
191/4.fikra hükmü uyarınca tedavi süresince devam eden denetimli serbestlik tedbirine, tedavinin sona erdiği tarihten itibaren bir yıl süreyle devam olunur. Diğer bir anlatımla, uygulanan tedavinin olumlu sonuç vermesi ve artık gerek kalmadığı için tedaviye son verilmesi halinde de denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasına devam edilir. Tedavinin sona erdiği tarihten itibaren denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasına asgari bir yıl süreyle devam olunur. Mahkeme, denetimli serbestlik tedbirinin uygulanma süresinin uzatılmasına karar verebilir. Ancak, bu durumda bu süre üç yıldan fazla olamaz, yani mahkeme toplam üç yılı geçmemek üzere, bu sürenin uzatılmasına karar verebilir.
191/5.fıkra hükmüne göre, kişinin hakkında uygulanan denetimli serbestlik tedbirinin de gereklerine uygun davranması halinde, bu süre sonunda, hakkında açılmış olan kamu davası ile ilgili olarak mahkemece düşme kararı verilir. Aksi takdirde, davaya devam olunarak hüküm verilir.
191/6.fıkrada, kişi hakkında cezaya hükmolunduktan sonra da tedavi ve denetimli serbestlik tedbiri uygulanmasının yolu açık tutulmuştur. Buna göre, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanan kişi, hakkında kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayı cezaya hükmedildikten sonra da 191/2 ila 4’üncü fıkralar hükümlerine göre tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulabilir. Bu durumda, hükmolunan cezanın infazı ertelenir. Ancak, bunun için kişi hakkında bu suç nedeniyle önceden tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine karar verilmemiş olması gerekir,
191/7.fıkra hükmüne göre, kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak suçundan dolayı mahkûm edilmiş olan kişinin tedaviyi kabul etmesi ve bununla bağlantılı olarak uygulanan denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranması halinde hakkında hükmolunan cezanın infazına başlanmaz. Olumlu sonuç vermesi dolayısıyla uygulanan tedaviye son verilen tarihten itibaren asgari bir yıl, azami üç yıl süreyle devam eden denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranması halinde kişi hakkında hükmolunan ceza infaz edilmiş sayılacaktır. Buna karşılık, kişinin kendisiyle ilgili olarak uygulanan tedavinin veya denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmaması halinde, hükmolunan ceza derhal infaz edilecektir.
Dava Zamanaşımı: 191/1.fıkradaki suçun dava zamanaşımı süresi, aynı Kanunun 66/1-e bendi uyarınca sekiz yıldır.