KİŞİSEL VERİ KAVRAMI VE KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASININ ÖNEMİ
Kişisel veri, belirli ya da belirlenebilir nitelikteki kişiye ilişkin her türlü bilgidir. Bir kimsenin kimliğine, etnik kökenine, fiziki özelliklerine, sağlık, öğrenim, iş durumuna, bireysel veya aile içi yaşantısına, yerleşim yerine ilişkin bilgiler ile, başkaları ile gerçekleştirdiği haberleşmeler, kredi kartı bilgileri, kişisel düşünce ve inancı, siyasi veya sendikal faaliyetlerine ilişkin bilgileri, mahkumiyet durumu kişisel veri olarak kabul edilir. Bu bağlamda kişisel veri, kişilerin isimleri, adresleri, telefon numaraları, hastalıkları, banka hesap numaraları, kredi kartları, şifreleri, mali kayıtları, aldığı cezalar, arkadaşları, akrabaları gibi belirli veya belirlenebilir bir kişiyle ilgili tüm bilgiler olarak tanımlanabilir. Bu veriler, günümüzde hayatın her alanında gerek kamu gerek özel sektör tarafından yaygın olarak kaydedilmekte, başkalarına transfer edilmekte ve özellikle bilgisayar ve internet aracılığıyla paylaşılmaktadır.
Kişisel verilerin depolandığı veya kullanıldığı formun, veri koruma hukukunun uygulanabilirliği ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Yazılı veya sözlü haberleşme ve iletişimler yanında, kapalı devre televizyon sistemi ile kaydedilen görüntü veya sesler de dahil olmak üzere, bu bilgilerin kişisel verileri içermesi mümkündür. Kâğıtlarda yer alan bilgiler yanında, elektronik ortamda kaydedilen bilgilerin, insan dokusundan alınan hücre numunelerinin dahi kişisel veri olarak kabul edilmesi mümkündür.
Verilerin korunması temelde verilerin değil, bu verilerin ilişkili olduğu gerçek kişilerin korunmasını amaçlamaktadır. Bu koruma, kişileri, onlar hakkındaki bilgilerin işlenmesinde doğacak zararlardan koruma anlamına gelmektedir. Kişisel verilerin korunması gerekliliğinin sebebi, veri sahiplerinin kişilik hakkının korunması ile bilginin serbest dolaşımı arasındaki dengenin sağlanmasıdır. Özellikle bilgisayar teknolojisi ve internet kullanımının yaygınlaşması kişisel verilerin korunmasının önemini artırmıştır.
Kişisel verilerin işlenmesi, otomatik araçlarla veya bu araçlar kullanılmaksızın kişisel veri üzerinde yapılan, verinin elde edilmesi, kaydedilmesi, sınıfl anması, depolanması, kullanılması, değiştirilmesi, yeniden düzenlenmesi, açıklanması, üçüncü kişilerle paylaşılması, silinmesi ve yok edilmesi gibi işlem veya işlemler dizisidir. Bir kişinin nüfus ve adres bilgilerinin kendisinden ya da başka bir kaynaktan elde edilmesi, bu bilginin kaydedilmesi, saklanması, başkaları ile paylaşılması, kişinin sağlık durumunun sağlık dosyalarına kaydedilmesi, kişinin fotoğraf ya da parmak izinin elde edilmesi ve saklanması, telefon numarasının, e-posta adresinin ya da şifresinin elde edilmesi verilerin işlenmesine örnek olarak verilebilir. Kişisel verilerin işlenmesi günümüzde iş ilişkilerinde oldukça sık rastlanılan bir konu haline gelmiştir.
Nitekim işverenler, kanunun öngördüğü yükümlülüklere uymak, işçi seçiminde, eğitiminde, işçinin yükselmesinde kullanmak, iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak, müşteri ilişkilerini kontrol etmek, işyeri güvenliğini sağlamak gibi amaçlarla iş başvurusunda bulunan işçi adaylarına ya da çalıştırdıkları işçilerine ait kişisel verileri işlemektedir.
Bu bağlamda veri koruma hukukunun ve kişisel verilerin korunmasının temel amacı verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesini önlemek ve bu veriler üzerinde gerçekleştirilen bütün işlemlerin hukuka uygunluğunu sağlamaktır. Kişisel verilerin korunması özel hayatın gizliliği temel hakkına dayanmaktadır ve özel hayatın gizliliği insanın kişiliğinin korunmasında önemli bir araçtır. Verilerin korunması hakkı, özel hayata saygı gösterilmesi hakkından doğmuş olan bir haktır. Özel hayat kavramı, insanlar ile ilgilidir.
Bu itibarla, veri koruma asli yararlanıcıları gerçek kişilerdir. Kişisel verilerin korunması konusu kişilik hakları ile de yakından ilgili olduğu için, kişilik haklarının korunması, işçinin işe alınmasında ve iş sözleşmesinin devamında elde edilen bilgilerin kullanılmasının sınırlandırılması, bazı bilgilerin elde edilmesinin yasaklanması önemlidir.