Kira Sözleşmesine Nasıl İtiraz Edilir? İtiraz Edilmezse Ne Olur?

Kira Aktine İtiraz

Kira sözleşmesi, tarafların ortak ve özgür iradeleri ile kurulan,bir özel hukuk sözleşmesidir.Dolayısıyla, kira sözleşmesine itiraz edilebilir. Kira sözleşmesine itiraz ile birlikte, borçlu usule ve esasa ilişkin diğer itirazlarını da bildirebilir. Örneğin, borcun ödendiğini yada alacağın muaccel hale gelmediğini, takas edildiğini, borcun bu kadar olmadığını bildirebilir. Kira sözleşmesine itiraz, kira sözleşmesinin varlığının inkarı şeklinde de olabilir. Borçlu, kira sözleşmesinin varlığına, açık ve bir şekilde itiraz ettiği taktirde, alacaklı kira sözleşmesini göstermek durumundadır. Aksi taktirde, icra mahkemesinden, itirazın kaldırılmasın, istemenin bir yararı olmayacaktır.

Alacaklı kiralayan, ancak sulh hukuk mahkemesinde dava aça sözleşmeyi ve alacağını ispat ile tahliye isteyebilir.Taraflar arasndaki kira sözleşmesi, adi yazılı bir sözleşme ise, borçlu imzasını inkar ettiği taktirde, icra mahkemesi imza incelemesi yapmayacaktır. Sözleşme noterden tasdikli ise, alacaklı icra mahkemesinden itirazın kaldırılması ve tahliye isteminde bulunabilir.Borçlu, açık ve kesin bir şekilde, kira sözleşmesine itiraz etmezse, kira sözleşmesini kabul etmiş sayılır. Bunun üzerine, kiralayanın tahliye isteyebilmesi için, borçluya verilen otuz günlük ödeme süresinin sona ermesini beklemesi gerekir.Süre, ihtarlı ödeme emrinin borçluya tebliğ edilmesi ile başlar.Tebliğin yapıldığı gün süreye dahil değildir.Borçluya tebliğ yapılmadan, süre işlemez. Borçlunun haricen takibi öğrenip, icra dairesine itiraz etmesi, yasanın emredici hükmü karşısında sonuca etkili değildir.Borçluya ödeme emri tebliği yapılmasına ilişkin, emredici hüküm yerine getirilmeden, açılacak bir tahliye iste­minin reddine de karar vermek gerekir.

Özetle, Alacaklı kiralayan, sözlü kira akdine veya adi yazılı kira sözleşmesine dayanılarak yapılmış olup da, akdin varlığına karşı çıkılmış veya adi yazılı kira sözleşmesindeki imza da, borçlu tarafından inkar edilmişse, bu taktirde, icra mahkemesi dar yetkili olduğundan, uyuşmaz­lığın halli yargılamayı gerektirdiğinden bahisle, istemin reddine karar verilir.

Alacaklı, noterlikçe düzenlenmiş veya onaylanmış kira sözleşmesi­ne dayanarak, takip yapmış olup ta, borçlu kiracı, bu belgedeki imzanın kendisine ait olmadığını ileri sürerse, bu taktirde, borçlu aynı kuvvet ve mahiyette belgeyle ispatlaması gerekir.Aksi halde, itirazın kaldırılmasına ve kiralananın tahliyesine karar verilir.

Görülüyor ki, kira akdine itiraz, kiracının kira akdinin varlığını veya adi yazılı sözleşmedeki imzayı kabul etmemesidir.’ “ Borçlu kira ak­dine itirazını, ayrıca ve açıkça bildirmelidir. Aksi taktirde itiraz etmemiş, kira akdini kabul etmiş sayılır.

Kira akdine itiraz, takibi durdurur.îtiraz üzerine, kiralayan, itirazın kaldırılması ve tahliye için, icra mahkemesine başvurmalıdır.Ancak, ÎÎK md 269/b Kiralayanın, itirazın kaldırılması için noterlikçe düzenlenmiş veya onaylanmış bir kira sözleşmesi ibraz etmesini şart koşmaktadır. Kiralayan, sözlü kira sözleşmesine dayanıyorsa veya adi yazılı sözleşme bulunup ta kiracı imza inkarında bulunmuşsa, sulh hukuk mahkemesinde, kiracılık sıfatının tespiti ile tahliye davası açmak zorundadır. Kanun, iti­raz halinde, yazılı kira sözleşmesini, itirazın kaldırılması için yeterli saymamıştır. Yargıtay’a göre, îcra İflas Kanununun 68/a maddesinde, icra hakimliğine verilen imza inceleme yetkisi, para borcu ile ilgili takiplere ait olup, bunun dışında kalan sözleşme ve taahhütnamelerde, tatbike icra mahkemesinin yetkisi yoktur. Bu nedenle imza incelemesi ile ilgili olan itirazın geçici kaldırılması ve borçtan kurtulma davalarının burada yeri yoktur.

Kiralayanın elinde, noterce düzenlenmiş veya onaylanmış kira sö; leşmesi varsa, icra mahkemesine başvurarak itirazın kaldırılması ve tab liye talep etmesi gerekir. İtirazla duran takibe devam edebilmek içir tahliye talep edilmesi yeterli değildir.Ayrıca itirazın kaldırılması da ıs tenmelidir. Çünkü itiraz kaldırılmadan tahliye kararı verilemez.

Kiralayanın itirazın kaldırılması için, icra mahkemesine başvurması halinde, kiracı kira akdine karşı itirazlarını, ancak noterce düzenlenir, veya onaylanmış belgelerle ispat edebilir(269b/2).

Uyuşmazlık konusu belge, boş olarak imzalandığı kabul edilse da­hi, davalı bu belgenin doldurulmuş şekli ile, sonuçlarına katlanmak zo­runda olduğunun kabulü gerekir.

Borçlunun, itiraz sebeplerini doğru bulmayan icra hakimi, itiraz.- kaldırılmasına ve tahliyeye karar verir Tahliyenin ne zamandan itibarer istenebileceği tartışmalıdır. Kuru’ya göre tahliyeye karar vermek içir ödeme süresinin geçmesi gerekli değildir. Yargıtay’ın görüşü, ödeme süresi dolmadan tahliyeye karar verilmeyeceği merkezindedir.

Kiralayan, elinde kanunun aradığı belgeler bulunmadığı için, genel mahkemelerde dava açmak zorunda kalırsa, ihtarlı ödeme emri (md 26^ûl BK md 260 ve 288/4 deki yazılı ihtar yerine geçer(md.269b/4).

Borçlu, icra müdürlüğüne yapmış olduğu itirazında, sözlü kira söz-l leşmesinin olmadığını, borcunun da olmadığını beyan etmişse, İİK’nm 269/b-l maddesine göre konu yargılamayı gerektirir.

Kira akdine itiraz veya kira akdindeki imzanın inkarından dok | açılan dava, kiralayan lehine sonuçlanırsa, borçlu ayrıca para cezasına mahkum edilir(md.269b/5).