İlamların İnfazında Yetkili Merci

CGTİHK m.5’e göre “Mahkeme, kesinleşen ve yerine getirilmesini onayladığı cezaya ilişkin hükmü Cumhuriyet Başsavcılığına gönderir. Bu hükme göre cezanın infazı Cumhuriyet savcısı tarafından izlenir ve denetlenir”. O hâlde infaz yetkisi Cumhuriyet savcılarına verilmiştir.

Hükümlü nerede bulunursa bulunsun veya ikamet ederse etsin, kesinleşen ilamlar hükmü veren mahkemenin bulunduğu yer savcılığına tevdi olunur. Hükmün yerine getirilmesi bu yer Cumhuriyet savcılığınca takip edilir. İzleme ve denetlemenin anlamı, infazın savcılık tarafından yürütülmesidir.

Hükmü veren mahkeme, hükmün kesinleşmesinden itibaren bir hafta içinde, altına kesinleşme kaydını düştükten sonra, hükmü yanındaki C. Savcılığına vermelidir. Hükümde söz edilen “onay”dan kasıt budur. CMK ve CGTİHK’da bir düzenleme bulunmamakla birlikte söz konusu kural, Adalet Bakanlığının 1949 tarihli bir genelgesine dayanmaktadır.

İlamların zamanında savcılığa verilip verilmediğini mahkeme başkanı veya hâkim denetler. İnfaz kaydının Cumhuriyet Başsavcılığınca UYAP’ta tutulması zorunludur (Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Yönetmelik m.10/1):

İnfaz kaydı mahkeme ilamlarının infazına ilişkin işlemlerin safahatının işlendiği kayıttır (Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Yönetmelik m.23/1). Bu kayıt; sıra numarası, hükümlünün kimlik bilgileri, ilamı veren mahkeme, ilamın tarih ve numarası, ilamın geldiği tarih, Cumhuriyet Başsavcılığı esas numarası, hükmün özeti, evvelce gözaltında ve tutuklu kalmışsa salıverilme ve tahliye tarihi, ceza infaz kurumuna girdiği ve çıktığı tarih ile saat, muhafaza tedavi ve tedbirinin uygulanmaya başlandığı ve sona erdiği tarih, ceza bildirme, tali karar ve yerine getirme fişlerinin gönderildiği tarih ile düşünceler sütunlarını içerir (Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Yönetmelik m.23/2).

Bir hüküm ile aynı şahıs hakkında hürriyeti bağlayıcı ceza, adli para cezası ve güvenlik tedbirine birlikte hükmedilmesi hâlinde, bu cezaların her biri ile güvenlik tedbirlerine ait ilamlar ayrı ayrı numaralara kaydedilir (Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Yönetmelik m.23/3). Mahsup işlemi yapıldığında bu durum ilgili mahkeme dosyasının safahatına otomatik olarak şerh düşülür (Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Yönetmelik m.23/5).